EICHELBERGER
Listopad 2008 - Farmacja i Ja
Listopad 2008 - Farmacja i Ja
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MEDYCYNA<br />
suplementacja diety<br />
ŁASKAVA<br />
dla układu nerwowego<br />
dr n. farm.<br />
Katarzyna Żurowska<br />
Przeciwbólowe<br />
działanie kłączy kava<br />
kava znane jest<br />
od wieków. Teraz<br />
udowodniono jeszcze<br />
inne: uspokajające,<br />
przeciwlękowe<br />
i odprężające.<br />
Przygotowywany z kłączy kava kava,<br />
czyli pieprzu metystynowego (Piper<br />
methysticum), bezalkoholowy napój<br />
odgrywał i nadal odgrywa ważną<br />
rolę w wielu rytuałach i ceremoniach na<br />
wyspach Pacyfiku. Ich opisy umieszczano<br />
już w XVIII w. w sprawozdaniach botaników<br />
i podróżników.<br />
BEZCENNE ODKRYCIE<br />
Aby powstał napój, rozdrobnione kłącza<br />
rośliny pieprzu metystynowego muszą być<br />
najpierw poddane wstępnej fermentacji<br />
podczas... przeżuwania. Efektem końcowym<br />
procesu produkcyjnego jest bezbarwny<br />
płyn, bardzo często wykorzystywany<br />
w tradycyjnej medycynie azjatyckiej.<br />
W przeszłości na wyspach Polinezji wywar<br />
służył jako lek przeciwgorączkowy,<br />
przeciwmigrenowy oraz moczopędny.<br />
Właściwości te przyćmiły odkrycia współczesnych<br />
naukowców. Okazuje się, że<br />
substancje zawarte w kłączach kava kava<br />
oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy,<br />
wywołując efekt uspokajający, przeciwlękowy,<br />
odprężający, ułatwiający zasypianie<br />
i hamujący apetyt.<br />
przypadku kawapyronami. Wśród nich<br />
najczęściej wymienia się kawainę, jangoninę<br />
i metystycynę, choć nie są to jedyne<br />
kawapyrony.<br />
Mechanizm ich działania nie został jeszcze<br />
w pełni poznany. Jedna z hipotez mówi,<br />
że kawalaktony spowinowacone są z receptorami<br />
GABA. Zjawisko to obserwowano<br />
i w badaniach in vitro, i in vivo. To<br />
być może przyczyna działania uspokajającego.<br />
W badaniach elektroencefalograficznych<br />
(EEG) wykazano, że jeden z kawalaktonów<br />
– kawaina – powoduje u ludzi<br />
takie same zmiany czynności mózgu, jak<br />
typowe anksjolityki, jednak z pominięciem<br />
efektu sedatywnego i nasennego.<br />
Główne laktony<br />
kava kava<br />
• kawaina (kavain)<br />
• 7,8-dihydrokawaina<br />
• jangonina (yangonin)<br />
H 3<br />
CO<br />
• 11-metoksy-jangonina<br />
OCH 3<br />
O<br />
OCH 3<br />
O<br />
• metystycyna (methysticin)<br />
• dihydrometystycyna<br />
Prowadzono również badania na zwierzętach.<br />
W jednym z nich stwierdzono, że<br />
kawaina, dihydrokawaina, metystycyna<br />
i dihydrometystycyna wywołują znaczący<br />
efekt przeciwbólowy. Zjawisko nie było<br />
związane z mechanizmem działania opiatów.<br />
Dawka dihydrokawainy i dihydrometystycyny<br />
120 mg na kilogram masy ciała,<br />
wywoływała efekt równoważny morfinie<br />
w dawce 2,5 mg/kg.<br />
Kawaina wydaje się również skuteczna<br />
jako środek znieczulający miejscowo,<br />
porównywalny z kokainą, zarówno pod<br />
względem siły, jak i czasu działania. Iniekcje<br />
podskórne powodują znieczulenie na<br />
okres od kilku godzin do kilku dni. Zbyt<br />
wysokie dawki mogą jednak powodować<br />
czasowy paraliż.<br />
Przeprowadzone badania pokazują potencjalne<br />
kierunki i możliwości działania substancji<br />
aktywnych pieprzu metystynowego,<br />
jednak potrzeba jeszcze wielu doświadczeń,<br />
a na koniec również badań klinicznych,<br />
aby w pełni poznać i potwierdzić ich wpływ<br />
na organizm człowieka.<br />
NEGATYWNY WPŁYW<br />
NA WĄTROBĘ<br />
Przez wiele lat, również w Europie, kłącza<br />
pieprzu metystynowego stanowiły<br />
dozwolony składnik preparatów ziołowych.<br />
Okazało się jednak, że mają<br />
one zdecydowanie negatywny wpływ<br />
na funkcjonowanie wątroby. W europejskiej<br />
literaturze naukowej opisano<br />
25 przypadków hepatotoksyczności, które<br />
wiązano ze spożyciem kava kava. Dlatego<br />
obecnie preparaty te wydaje się tylko<br />
na receptę, a specjaliści wyrażają obawy<br />
przed stosowaniem ich jako suplementów<br />
diety. Wyjątkowe i niezmiernie ciekawe<br />
właściwości kava kava nadal są jednak<br />
przedmiotem dociekań naukowców.<br />
Uważa się, że w przyszłości preparaty<br />
powstałe na bazie tej rośliny mogą się stać<br />
skutecznym i bezpiecznym produktem<br />
leczniczym.<br />
NA TROPIE MECHANIZMU<br />
DZIAŁANIA<br />
Za charakterystyczne działanie kłączy<br />
pieprzu metystynowego odpowiedzialne<br />
są zawarte w nich związki o naturze<br />
laktonów – kawalaktony, zwane w tym<br />
Piśmiennictwo:<br />
1. Alternative Medicine Review. Monografia Piper methysticum. Thorne Research Inc,<br />
Dover 2002.<br />
2. Sy Atezaz Saeed et al.: Herbal and dietary supplements for treatment of Anxiety Disorders.<br />
Complementary and Alternative Medicine 76, (4), 2007.<br />
3. Russmann S. et al.: Kava hepatotoxicity. Annales of Internal Medicine 135 (1) 2001.<br />
Listopad 2008 Farmacja i ja 31
Change language