CPBS ปีที่ 1 ฉบับที่ 1

More documents

Recommendations

Info

18 CPBS JOURNAL Vol. 1 No. 1 January - June 2017 เส้นไหมแท้เป็นองค์ประกอบหลัก มีเส้นใยอื่นเป็นส่วนประกอบรอง สัดส่วนการใช้เส้นใยชนิดอื่นประกอบต้อง ระบุให้ชัดเจน ทอด้วยกี่ชนิดใดก็ได้ ย้อมสีด้วยสีธรรมชาติ หรือสีเคมีที่ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม และต้องผลิตใน ประเทศไทย (ทองสุข จันทร์วงศ์. 2557: บทสัมภาษณ์) ผ้าไหมมัดหมี่ของอำเภอชนบท สืบไม่ได้ว่าเริ่มมาจาก ใคร สอบถามคุณลุงทองสุข จันทร์วงศ์ ชาวบ้านด้านผ้าไหมมัดหมี่ (ปัจจุบันอายุประมาณ เจ็ดสิบปี) คุณลุง บอกเพียงว่า แม่ของลุงเล่าให้ฟังว่า คุณยายสอนให้ทำตั้งแต่ตอนท่านเด็กๆ สมัยก่อนผ้าไหมมัดหมี่เป็นผ้าที่ทำ ใช้นครัวเรือนเท่านั้นไม่ได้ทำเป็นอาชีพเหมือนเดี๋ยวนี้ ผ้าไหมมัดหมี่ของชนบทเริ่มมีชื่อเสียง เมื่อคุณลุงทองสุข จันทร์วงศ์ส่งผ้าไหมมัดหมี่ หน้านางลาย ตำลึงทองเข้าประกวดที่กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม และได้รางวัล ชนะเลิศ ที่๑ ประเภทผ้าไหมมัดหมี่กี่พื้นเมือง เมื่อปี พ.ศ. 2520 ได้รางวัล 5000 บาท หลังจากนั้นชาวชนบท จะส่งผ้าไหมมัดหมี่เข้าประกวด เกือบทุกงานที่จัดขึ้น และส่วนมาก ผ้าไหมมัดหมี่ของอำเภอชนบทจะได้รับ รางวัล จึงทำให้มีการประดิษฐ์คิดค้นลายผ้าไหมมัดหมี่ ให้วิจิตรตระการตายิ่งขึ้น โดยดูจากลายผ้าไหม มัดหมี่ ของ ชนบทจะมีหลายร้อยลาย และสร้างชื่อเสียงให้กับอำเภอชนบทเป็นอย่างมาก จนกระทั่งเกิด เป็นงาน ประจำปีของจังหวัดขอนแก่น “งานประเพณี งานไหม ผูกเสี่ยว จังหวัดขอนแก่น” ซึ่งจัดขึ้นทุกปี เป็นลักษณะ ของการประดิษฐ์ลวดลายให้เกิดบนผืนผ้าด้วยการใช้เชือกมัดเส้นไหมหรือฝ้ายส่วนที่ไม่ ต้องการให้ติดสีเวลา ย้อมเป็นเปราะหลังจากการย้อมแล้วเมื่อตัดเส้นเชือกที่มัดออกจึงเกิดลวดลายตาม ต้องการเอกลักษณ์ของผ้า ไหมชนบทคือ“ลาย”และ“เทคนิคการทอผ้า”ลายเก่าแก่ที่สืบทอดกันมาและถือ ว่าเป็นลายต้นแบบและเป็น ลายเก่าแก่ของผ้าเมืองขอนแก่น คือลายหมี่กงลายขันหมากเบ็งลายขอพระเทพหรือลายเชิงเทียนโดยส่วนใหญ่ เกือบทั้งหมดจะเป็นการทอผ้าแบบ3ตะกอทำให้เนื้อผ้าแน่นสม่ำเสมอมี ลักษณะสีและลวดลายของผ้าด้านหนึ่ง สีทึบกว่าอีกด้าน สีที่เป็นเอกลักษณ์ดั้งเดิมคือ สีม่วง สีแดง สีเขียว สีเม็ดมะขาม เอกลักษณ์ของการทอผ้าอีก แบบหนึ่งของชาวชนบท คือ ผ้าปูมหรือผ้าหน้านาง ซึ่งมีลักษณะ แบบโจงกระเบน ประกอบด้วย ลายมัดหมี่ บริเวณท้องผ้า ลายมัดหมี่หน้านางและลายมัดหมี่ริมชายผ้าทั้งสองด้านลวดลายผ้าไหมมัดหมี่ชนบทลวดลาย ดั้งเดิม เป็นลวดลายที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ใช้วิธีการ มัดหมี่และทอแบบดั้งเดิม อาจเปลี่ยนแปลงสีสันได้ ตามความต้องการ ลายดั้งเดิมลายขนาดเล็ก ได้แก่ ลายกง ลายโคม ลายหมากจับ ลายปลาซิว ลายดอกแก้ว น้อย ลายดั้งเดิมลายขนาดกลาง ได้แก่ ลายแมงมุม ลาย กนกเชิงเทียน ลายขอพระเทพ ลายขันหมากเบ็ง ลาย ต้นสน ลายขาเปียน้อย ลายตำลึงเครือ ลายดั้งเดิมลาย ใหญ่ ได้แก่ ลายนาคเกี้ยว ลายขอเกี้ยว ลายสำเภาหลง เกาะ ลายต้นสนใหญ่ ลายนกยูง เป็นต้น กรรมวิธีการทอผ้าไหมมัดหมี่ชนบท เป็นการทอผ้ามัดหมี่เส้นพุ่ง คือมี การมัดลวดลายและย้อมสีเฉพาะเส้นพุ่งส่วน เส้นยืนใช้เส้นไหมย้อมสีตามที่ต้องการแต่ไม่มีการมัดทำลวดลาย ซึ่งเป็นกระบวนการในการทอผ้าไหมมัดหมี่ส่วนใหญ่ของประเทศไทย (ทองสุข จันทร์วงศ์. 2557: บท สัมภาษณ์) ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จังหวัดขอนแก่น เป็นจังหวัดที่มีชื่อเสียงเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ผ้าไหม ผ้า ไหมมีหลากหลายชนิดทั้ง ผ้าจก ผ้าผืน โดยเฉพาะผ้าไหมมัดมี่ ที่มีชื่อเสียงทำให้เกิดร้านค้า และกลุ่มเกษตรกร ทอผ้าไหมขึ้นมากมาย โดยในปี 2557 มีเกษตรกรปลูกหม่อนเลี้ยงไหม 3,709 ครัวเรือน จาก 5 หมู่บ้านใน อำเภอชนบท มีเกษตรกรทอผ้าไหมอยู่ 1 กลุ่ม ที่มีบทบาทสำคัญในพัฒนาอาชีพปลูกหม่อนเลี้ยงไหมของ จังหวัดขอนแก่นได้แก่ กลุ่มทอผ้าไหมและกลุ่มสตรีชาวชนบท ตำบลชนบท อำเภอชนบท จังหวัดขอนแก่น ปัจจุบันทาง ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้านางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถขอนแก่น ได้ให้ การสนับสนุนทั้งองค์ความรู้และวัสดุอุปกรณ์ เพื่อให้กลุ่มทอผ้าอำเภอชนบท ได้มีการเปิดศูนย์เรียนรู้การทอผ้า การย้อมสีเส้นไหมด้วยวัสดุจากธรรมชาติ การตัดเย็บผ้าไหม การปลูกหม่อนเลี้ยงไหม โดยเกษตรกรผู้สนใจ สามารถเข้ามาเรียนรู้ได้โดยไม่ต้องผ่านหน่วยงานของภาครัฐ และเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมภูมิปัญญาการปลูก หม่อนเลี้ยงไหมทอผ้า ด้านกลุ่มสตรีสหกรณ์อำเภอชนบทมีโครงการจะสร้างจุดเรียนรู้ผู้ปลูกหม่อนไหมครบ วงจร กลุ่มทอผ้ามีความสามารถที่โดนเด่นและมีบทบาทความสำคัญในการพัฒนาด้านอาชีพผู้ปลูกหม่อนเลี้ยง
วารสารบริหารธุรกิจและการบัญชี มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม – มิถุนายน พ.ศ. 2560 19 ไหมในจังหวัดขอนแก่น ลักษณะความคลายคลึงกันหลายประการ เช่น เป็นกลุ่มเกษตรกรทอผ้าไหมที่สามารถ สร้างรายได้ให้สมาชิก มีชื่อเสียงด้านผลิตภัณฑ์ผ้าไหม ได้รับการรับรองคุณภาพผ้าไหมมากมาย เช่น ผ้าตรา นกยูงพระราชทาน หนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ สามารถย้อมได้ทั้งมีเคมีและสีธรรมชาติ มีการปลูกหม่อนเลี้ยง ไหมครบวงจร ผลิตเส้นไหมได้เอง มีกลุ่มลูกค้าประจำ ผลิตผ้าไหมตามที่ลูกค้าสั่งทำ กลุ่มทอผ้าอำเภอชนบท จังหวัดขอนแก่น จะดำเนินงานแบบสมัยใหม่มีพันธกิจและวิสัยทัศน์เป็นลายลักษณ์อักษร มีศูนย์จำหน่าย ผลิตภัณฑ์ผ้าไหม มีความหลากหลายด้านผลิตภัณฑ์มากกว่า เช่น ตัดชุดผ้าไหมสำเร็จรูป (ศศิพร ปาณิกบุตร. 2557) นอกจากนี้กลุ่มผลิตภัณฑ์ผ้าไหมที่มีกรรมวิธีการผลิตที่ใช้เครื่องทอผ้าไฟฟ้าในการผลิต นั้นมีความ ต้องการจากลูกค้าเป็นจำนวนมาก จึงทำให้ปริมาณสินค้าที่ผลิตออกมาเพียงพอต่อความต้องการของผู ้บริโภค ด้วยที่ผู้บริโภคมีความต้องการสินค้าในกลุ่มที่เป็นสินค้าประเภทนี้สูง เพราะเป็นสินค้าที่ผู้บริโภคมีความเชื่อถือ ในด้านของคุณภาพสินค้า การออกแบบลวดลายที่สวยงาม และเป็นชิ้นส่วนที่ผลิตออกมาด้วยความประณีต จึง ควรได้รับการส่งเสริมและสนับสนุนให้ผ้าไหมไทยได้รับการอนุรักษ์ และสืบทอดต่อไปยังคนรุ่นลูกรุ่นหลาน สำหรับผ้าไหมไทยก็มีหลากหลายรูปแบบแต่ละรูปแบบที่สนใจในการศึกษาครั้งนี้คือ รูปแบบการทอผ้าไหมแบบ ยกดอก ซึ่งเป็นการทอสวยงามรูปแบบหนึ่ง โดยการทอผ้าไหมแบบยกดอก คือการทอผ้าไหมชนิดพิเศษที่ทำขึ้น จากเส้นใยของตัวไหม เนื้อผ้ามีความหนาแน่นเป็นเงาและเป็นประกายสวยงาม มีลวดลาย สีสันสดใส เป็นที่โดด เด่นซึ่งในจังหวัดขอนแก่น มีกลุ่มสตรีทอผ้าไหม ผ้าฝ้าย ที่มีชื่อเสียง และได้รับการยอมรับในเรื่องคุณภาพ และ ฝีมือการทอเป็นอย่างดี โดยผ้าไหมของทางร้านมีจุดเด่นที่ลวดลายที่แตกต่างจากที่อื่น อีกทั้งกลุ่มยังเป็นแหล่ง เรียนรู้ด้านการทอผ้าและสถานที่ท่องเที่ยว ที่สร้างชื่อให้กับอำเภอได้เป็นอย่างมาก และการทำงานของกลุ่มทอ ผ้ายังมีประโยชน์ต่อระบบเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก ทั้งในด้านการสร้างงาน สร้างรายได้ และการดูดซับแรงงานที่ ว่างงานจากฤดูการทำเกษตรมาใช้เวลาว่างทอผ้าเพื่อหารายได้เสริม ด้วยแบบวิถีชาวบ้านและส่งเสริมภูมิปัญญา จน ประสบความสำเร็จได้รับรางวัลต่างๆ รวมทั้งได้รับการคัดเลือกให้เป็นสุดยอดสินค้า OTOP ระดับ 5 ดาว ระดับประเทศ กลุ่มสหกรณ์อำเภอชนบทมีการดำเนินงานแบบกลุ่มสหกรณ์ และมีผลการดำเนินงานที่โดนเด่นอย่าง ต่อเนื่อง ศูนย์หม่อนไหมเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ขอนแก่น จึงสนับสนุนให้ เป็นหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ หรือจุดเรียนรู้ผู้ปลูกหม่อนไหมครบวงจร ทางศูนย์หม่อนไหมจังหวัดขอนแก่น เมื่อปี 2558 ที่ผ่านมาเริ่มประสบปัญหาทั้งภายในและภายนอกด้านการผลิต คือ วัตถุดิบการผลิตมีราคาแพง เช่น เส้นไหม ด้านการตลาด สินค้าจำหน่ายยากลำบากเพราะอาจเป็นในเรื่องของเศรษฐกิจ สังคมที่เปลี่ยนไป มี สินค้าที่ทดแทนมากขึ้นราคาถูกกว่า ยังขาดการวางแผนการตลาดแผนกลยุทธ์ และการติดต่อประสานงาน ภายนอกกลุ่ม ส่วนใหญ่ประธานเป็นผู ้้ดำเนินการการประสานงานแต่ขาดศักยภาพในการบริหารจัดการ ด้าน การเงิน คือ การกู้ยืมจากสถาบันการเงินน้อยมาก เพราะส่วนใหญ่จะใช้เงินจากครอบครัว หรือญาติมา ดำเนินงานทำให้ขาดขาดสภาพคล่องไม่เพียงพอในการดำเนินงาน ในแต่่ละเดือนต้องใช้้เงินลงทุนสูง และ ค่าใช้จ่ายในการเช่าพื้นที่ขายตามงานแสดงสินค้ามีราคาแพง ทำให้ไม่สามารถที่จะนำไปจำหน่ายได้ ดังนั้นจากที่กล่าวมาข้างต้น ทำให้ผู้วิจัยสนใจที่จะการศึกษาการจัดการธุรกิจผ้าไหมของกลุ่มสตรีทอผ้า ไหม อำเภอชนบท จังหวัดขอนแก่น เพื่อเป็นข้อมูลและแนวทางในการพัฒนาส่งเสริมการผลิตผ้าไหมในเชิง ธุรกิจและพัฒนาผลิตภัณฑ์ OTOP ซึ่งจะสามารถใช้เป็นแนวทางในการจัดทำแผนแก้ไข และพัฒนาการธุรกิจผ้า ไหมของกลุ่มสตรีทอผ้าไหมให้้สามารถดำรงอยู่่ได้ในอนาคต ให้สามารถแข่งขันในธุรกิจ และสามารถแข่งขันได้ ทั้งในประเทศและส่งออกในตลาดต่างประเทศ อันจะส่งผลต่อรายได้ของผู้ผลิตให้ดียิ่งขึ้นต่อไป
Page 1: CPBS JOURNAL of Business and Accoun
Page 4 and 5: พันเอก ผู้ช่
Page 7 and 8: วารสารบริหา
Page 23: วารสารบริหา
Page 71: วารสารบริหา

CPBS ปีที่ 1 ฉบับที่ 1

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?