36 berria <strong>2011</strong>ko martxoaren <strong>13</strong>a, igandeaPlaza › KulturaLiteratura DNazioaren dekonstrukziorantzBeñat Sarasolazken boladan, euskal literaturan,saiogintzakA aurrerapauso nabarmenakegin dituela aski onartua dagodagoeneko. Horien artean, badagolerro kritiko bat indar bereziahartu duena eta abertzaletasunesentzialistaren kritika gisadefini daitekeena. Beren artekoezberdintasunak ezberdintasun,Santi Leone, Imanol Galfarsoroedo Andoni Olariagaren idazkiak,nahiz Joxe Azurmendirenpentsamenduaren aldarrikapenaildo horretan koka daitezkeelaesango nuke. Adierazgarria da,halaber, ugaritasun horretan,saiogileetako asko figura nahikoberriak direla euskal letretan, etaaire berria ekarri dizkiotela. Ezbairikgabe, multzo horretan kokatukonuke Ibai Atuxa.Euskal abertzaletasunean gorpuztutakonazioaren ideiaren kritikada funtsean Tatxatuaren azpikonazioaz: Euskal nortasunarenerrepresentazioei buruzko azterketaItxaro Bordaren eta hertzainaken(sic)punk musikan.Lana bi atal handitan banatua dagoelaesan daiteke. Lehenengoan—liburuko 2. eta 3. kapituluetan—,nazioaren errepresentaziomoderno-esentzialistaren genealogiadeskribatzen da, SabinoAranaren eta Jorge Oteizaren testubanatan oinarrituta batez ere.Bigarrenean —liburuko 4., 5. eta6. kapituluak—, aurreko ikuspuntuarikontrajarria-edo (ez zehazkikontrajarria, dena den), nazioarenerrepresentazio antiesentzialistabateranzko zenbait norabideazaltzen zaizkigu; nagusiki,Itxaro Bordaren literatura etaHertzainak rock taldearen musika.Auzia ez da nolanahikoa; giltza,nazioaren ikuskera esentzialista-klientelistarikritika egiteabaita, baina antinazionalismoedo negazionismo arruntean(Jon Juaristi, Fernando Savater,eta abarrenean) erori gabe. Horretarako,aparatu kritiko aberatsadarabil Atutxak, baina horienartean postestrukturalismoakgarrantzi berezia hartzen du arazohori saihesteko ahaleginean.Horrela ulertu behar da, hain zuzen,tituluko tatxadura bera: nazioakontzeptua erabiltzen jarraitubaina bere karga metafisikoguztiaz biluztuta.Dagoeneko bat baino gehiagojabetuko zen gisara, eztabaidaaski konplexu eta teknikoa da,nahiz eta egun jokoan daudenauzi politiko eta kultural ugarirenmuinean dagoen arazoa izan.Dudarik gabe, lengoaia kritikoakademikoarekinzaildutako irakurleentzakoliburua da batezere. Egiatan, lan akademiko bateanoinarritutako testua baita.Hertzainak taldea eta, batezere, Drogak A.E.K-n kantua aztertzenduen zati egin zait niri interesgarrien.Errepresentaziomodernoen zatia puntu askotanpresakakoegia iruditu zait, gauzagehiegi biltzen direla horietako‘TATXATUARENAZPIKO NAZIOAZ’pEgilea: Ibai Atutxa.pArgitaletxea:Utriusque Vasconiae.Zenbat errealitate paralelo!Bixente Serrano IzkoGatibu nau Patxi Zubizarretarenliteraturak, harenplanteamendu narratiboekbatik bat. Ez du etsitzeneredu bakar bati jarraitzera, etaobra bakoitzean bide berriak jorratzenausartzen da. Hori bai,guztietan, bi ardura nagusi: literaturaeta irudiak uztartzearena,batetik, eta narrazioa bide gisagogoetak egiteko, bertzetik.Irudiak eta literaturari dagokionez,ohiturik gaitu narrazioetantxertaturiko argazki esanguratsuakikusaraztera. Gaurko honetan,argazkiak ez ezik,irakurketa iradokitzaileago egitenduen DVD musikatu bat erantsidio liburuari, kontakizunarenhiru paisaia funtsezkoenak antzematendituelarik: Lisboa, Granadaeta Zuberoa.Narrazioa gogoeta-bide gisakoulerkeraz, argi du kontua eleberrihonetako ahots batek, Joãok hainzuzen: «Argi dut nire gogoetakgaratzeko narrazioa gero eta beharrezkoagoazaidala, geldi ez,baina ibilian dabilen pentsamendua».Zerikusirik ez, ordea, tesieleberriekin;ez, behintzat, eurenzentzu estuan, ideia bat frogatzekoasmoz pertsonaiak sortu etagertaerak antolatzen dituzteneleberriekin, alegia. Tesi batekagindurikoari ez, narrazioak beraketa idazlearen senak eskatzendutenari badaki lotzen paisaiak,giroak, pertsonaien izaeraeta gorabeherak. Atmosfera aldakorbatean murgildurik ikusikodu irakurleak bere burua, eta gogoetetansakontzera bultzaturik.Bortz atal, bortz narrazio,bortz ahots kontari aurkeztudigu Patxi Zubizarretak eleberrihonetan. Bortz ikuspegi oso eradesberdinetan azaldurik, Joãoriburuz eta horrek abian jarriko dituengertaeren segidan. Amaliarenfadoa zeharkako estiloankontatua, Thomas BernhardenAlferrikaldua gogorarazten diguna,puntuazioa askoz konbentzionalagoaizanik ere Zubizarretarena.Marioren fadoa-n, bigarrenean,Joãoren anaia Mariorenahotsak ikusarazten digu berriroAmaliak azaldurikoa, bere emaztearekikosesioak eta bidaia xelebreaanaiaren bila: narrazio bizia,adabakiz josia, pertsonaiadispertso eta segurtasunik gabekobaten ikuspegia. Barne-egunkariantzeko oharren bidez hitzeginen digu gero Adela Mariorenemazteak Adelaren fadoa-n. Laugarrenean,Rubenen fadoan, sakelakotelefonoz trukaturiko elkarrizketazuzenen bidez, Marioeta Ruben lagunaren artekoak;bizi-bizia kontakizuna, Lisboa,Granada eta Zuberoa lotuko dituena.Lehenbiziko lau fadoetan,João, Lisboatik Pirinioetara iheseginda, izanen dugu hari nagusia,zeinaren inguruan txirikor<strong>datu</strong>kobaitira narratzaile bakoitzarenzertzeladak eta bizipenak,elkarrekin gurutzatuak, bainaAdelak dioen bezala, «zenbat‘JOAN’pEgilea: Patxi Zubizarreta.pArgitaletxea: Txalaparta.bakoitza sobera garatu gabe.Aski interesgarria da hainbat gogoetabideerabiltzea, baina collagegisako idazketa horrek erearriskuak ditu, eta nago puntuhorretan ezin izan dituela guztizekidin. Itxaro Bordarenari dagokionez,neurri batean Joseba Gabilondokjorratua du dagoenekoAtutxak egindako bidea —berrikuntzakbadauden arren, esaterako,Judith Butlerren ideietatikateratako zenbait ondorio— etazalantza egin dut halako gai batentzatez ote den egokiena %100Basque liburua aztertzea.Esan dugu ez dela, duen konplexutasunteorikoa dela medio,liburu erraza irakurtzen. Idazkerakere ez du ziur asko soberalaguntzen, zenbait kalkoren errepikapen(gisa) eta egitura traketsengatikbatez ere. Edizioa berarenmodura: aipatutakoazpitituluko akatsaz aparte, oinoharbatzuk ere ez datoz zenbakiarekinbat. Nolanahi den,hasieran esandakoarekin amaitunahiko nuke, eta Tatxatuarenazpiko nazioaz abertzaletasunarennozio esentzialista eta kontserbadoreeieginiko kritikarakoekarpen bikaina dela azpimarratu.errealitate paralelo» iradokitzenez ote diguten!João artista dugu, bai, hari nagusieta aurreko lau ahotsen leitmotiv.Alta, azken fadoan, Joãorenfadoan, bertze mundu paralelobatean murgildurik ikustendugu narratzailea, pinturatikihes eginik, argazkietan babesturiknonbait, baina etxe bazter bateanaurkituriko ipuin misteriotsubat frantsesetik euskararaekarri nahian. Sendagile gaixoada ipuina, non Zuberoako herrietandabilen Rene medikuak kontatzendituen bere bizipenak, etanon eleberriko azpitituluak aipaturikopiztiak eta bertze batzuk,legendazkoak eta sinbolismoezbeterikoak, mugituko diren geografiazehaztu gabe baina antzemangarribatean. Itzulpenakegin artean, João oin-oharraktxertatuz joanen da, bere munduaeta sendagilearena paralelobihurtuz. Herri-kondairetako etabizitzaren piztiek, misterioek,osinek, oihanek, mendiek, abestiek,pastoralek…, eta Joãorenideia-asoziazio ahalmen izugarriakeramanen dute irakurleaera anitzetan leitzera eleberrioparo hau.‘CASTILLORENSOUVENIRREKINJ(S)OLASEAN’ ETA‘ESTHER’pEgileak: Jon Etxabe etaIrati Goikoetxea.pArgitaletxea: Bermingham.Urretxu eta Zumarragako Udalekantolatzen dute IparragirreSaria. 2010eko euskarazko olerkisaria Jon Etxabek irabazi zuenCastilloren souvenirrekinj(s)olasean lanarekin eta narratibarenaIrati Goikoetxeak irabazizuen Esther lanarekin . Bilan horiek liburuki batean bilduditu Bermingham etxeak.‘HEGAZKIN GUZTIAKGALTZEN ZITUENEMAKUMEA’pEgilea: Josep Maria Miro iCoromina.pItzultzailea: Iñaki ZiarrustapArgitaratzailea: Artezblai.Josep Maria Miro i Coromina kataluniarrakidatzitako antzezlanada. Etxera eramango duenhegazkina hartzeko ordu gutxigelditzen zaizkio Sarari, Tropikokouharte batean.‘NAHAS-MAHASAZIENTZIA, NATURA ETATEKNOLOGIARI BURUZ’pEgilea: Ekain M. Lizarduikoa.pArgitaletxea: Gaiak.Azken hamarkadetan zientziakargitu edo hankaz gora jarri dituenhainbat eta hainbat ideia,teoria edo misterio argitzensaiatzen da egilea liburu honetan:txakurren usaimen harrigarria,Marteko uraren historia...
Donostian emandako ikastaro batzuetakohitzaldiak ardatz hartuta, Antonio Blaypsikologoaren irakaspenak argitaratu dituzte.Haren obrarik pertsonalena eta orijinalena da.Eskarmentutikabiatu zenpsikologoa<strong>2011</strong>ko martxoaren <strong>13</strong>a, igandea berria 37Bizia ‹ PlazaAdrian Garcia DonostiaAntonio Blay Fontcubiertapsikologoa(Bartzelona, 1924-1985) iratzartzearenmaisutzat hartzen da. Bere kabuzeta bere baitan eginiko ikerketenbidez obra luze eta sakona utzizuen. Miquel Marti haren ikasleizandakoak eta Carolina Blayharen alabak aurkeztu zutenostegunean Kataluniako autorearenDespertar y sendero de realizaciónliburua Donostiako Elkarliburu dendan.1978an Donostian emandakoikastaro batzuetako hitzaldientranskripzioak hartu eta liburuitxura eman diote Carolina Blayeta Miquel Marti liburuaren argitaratzaileek.Hitzaldietan partehartu zutenekin izandako eztabaidakere jasotzen ditu liburuak.Azarotik eskura daitekepsikologia transpertsonalarenaitatzat hartzen denaren lana.Omenaldia egin nahi izandiote haren alabak eta jarraitzaileakliburuaren aurkezpenarekin.«Donostiarekin lotura handiaizan zuen», adierazi duCarolina Blayk. Denboraldi batezGipuzkoako hiriburuan biziizan zen Antonio Blay, eta hiriarekinhartu-eman ugari edukizuen.Blayren ibilbide luzeko azkenaldikolana jaso dute liburuan,eta giza psikologiaren izaerariburuz dihardu. «Haurtzarotikzahartzaroraino gizakiak dituenarazoak azaltzen ditu, eta horieknola konpon daitezkeen», adierazidu Miquel Martik. Gizakiarenegitura psikikoa azaleratzen duliburuak. «Blay maisuak giza psikologiarenbarnean sartzeko abileziaizan, eta hori guztia moduerraz batean azaltzea lortuzuen», gaineratu du Martik.Libururik pertsonalenaAutore kataluniarraren lanikpertsonalena eta orijinalena da,liburuaren argitaratzaileen arabera.Izan ere, bere buruaz hitzegiten duen liburu bakarra da.Egunerokotasunean pairatzenzituen zailtasun ekonomikoak‘‘ Teoria oso argi uztenzuen. Eskarmentutikabiatzen zen teoriaguztiak ulertarazteko»MIQUEL MARTIAntonio Blayren ikasle izandakoa«Kontzientziarenmapagilea zen.Ikusten zuenadeskribatzen zuen»CAROLINA BLAYAntonio Blayren alabaeta laneko arazoak azaltzen dituBlayk. «Horrek egiten du denokirakurtzeko moduko liburua izatea,era sinple batean azaltzenbaititu eguneroko arazoak», azaldudu Carolina Blayk. Halaber,Antonio Blayk izandako esperientziaizpiritualen berri ematenda liburuan.Miquel Marti eta Carolina Blay, Antonio Blay psikologoaren liburuaren aukezpenean. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESSBlay ez zen ibili giza psikologiariburuzko teoriak bakarrik azaltzen.Erakusten zituen teoriakpraktikara eramaten zituen, etaez zuen sekula idatzi edo hitz eginpertsonalki egiaztatu gabekogaiei buruz.«Teoria oso argi uzten zuen.Pertsonen barne gaitasunak garatzeabilatzen zuen Blayk, isilean eta etengabeDGiza psikologia ikertzeari eskaini zion bizitza Antonio Blayk.Guztira, 30 liburu baino gehiago kaleratu zituen. Yoga, ekialdekokulturak, jarrera baikorra, irakurketa azkarra, eztabaidarakoestrategiak, nortasun garapen hobea ..., hamaika gai jorratu zituen,baina guztiek zeramaten norabide berdinera: autoerrealizaziora,hau da, lan jakin baten bidez pertsonen barne gaitasunakgaratzera. Psikologia transpertsonalean aitzindaria izan bada ere,haren lanak ez du aparteko oihartzunik izan. Blayren liburu batenlehengo aurkezpena izan da haren alaba eta ikasleak egin zutena.Izan ere, autore kataluniarrak ez zion garrantzirik ematen publizitateari.«Antonio Blayren lanaren hedapena oso isila izan da, bainaetengabea, egun ere hedatzen jarraitzen du», dio CarolinaBlayk.Eskarmentutik abiatzen zenazaltzen zuen teoria guztiak ulertarazteko,eta horrek oso eraginkorbihurtzen zuen haren teoria»,esan du Martik.«Kontzientziaren mapagile»gisa gustatzen zaio CarolinaBlayri aitaren jarduna deskribatzea.«Kontzientzia aldetik ikustenzuena deskribatzen zuen.Hitzaren bidez azaltzen zuenez,teoria dela dirudi, baina ez dahala, deskribapen bat da», azaldudu Carolina Blayk.Liburua irakurle zabal batentzategina dagoela argitu du Martik.Arazo psikologikoak gainditzekolaguntza emateaz gain, gizapsikologiaren azterketa sakonaegiten baitu. «Autolaguntza liburubat baino askoz harago doa,esperientzia izpiritualaren eremuariirekitzen baitio atea, etabarne mundu berri bat erakustendu», adierazi du haren ikasleizandakoak.Barne irrika bat duen ororilagun diezaioke liburuak, CarolinaBlayren aburuz. «Ikertzekogogoa, barne ezinegona edogehiago jakin nahi duenarentzatda. Blayren hitz egiteko era osopertsonala da, eta norberarensakoneko muinarekin konektatzekogai da.
- Page 2 and 3: 2 berria 2011ko martxoaren 13a, iga
- Page 4 and 5: 4 berria 2011ko martxoaren 13a, iga
- Page 6 and 7: 6 berria 2011ko martxoaren 13a, iga
- Page 8 and 9: 8 berria 2011ko martxoaren 13a, iga
- Page 10 and 11: 10 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 12 and 13: 12 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 14 and 15: 14 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 16 and 17: 16 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 18 and 19: 18 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 20 and 21: 20 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 22 and 23: 22 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 24 and 25: 24 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 26 and 27: 26 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 28 and 29: 28 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 30 and 31: 30 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 32 and 33: 32 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 34 and 35: 34 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 38 and 39: 38 berria 2011ko martxoaren 13a, ig
- Page 40 and 41: ZakilixutUrtarrilaren 10ean bete zi
- Page 42 and 43: 02 ‘Santa Maria’-ren bahiketaIg
- Page 44 and 45: 04 ‘Santa Maria’-ren bahiketaIg
- Page 46 and 47: 06 IritziaIgandea •2011ko martxoa
- Page 48 and 49: 08 IngurumenaIgandea •2011ko mart
- Page 50 and 51: 10 ElkarrizketaIgandea •2011ko ma
- Page 52 and 53: 12 FaunaIgandea •2011ko martxoare
- Page 54 and 55: 14 HistoriaIgandea •2011ko martxo
- Page 56 and 57: 16 BegiaIgandea •2011ko martxoare
- Page 58 and 59: 18 Denbora-pasaIgandea •2011ko ma
- Page 60 and 61: 20 KioskoaIgandea •2011ko martxoa
- Page 62 and 63: 22 Negoziazio kolektiboaEgitura •
- Page 64 and 65: 24 Hitz bitanBakarrizketanAberats b
- Page 66 and 67: 26 ElkarrizketaEgitura •2011ko ma
- Page 68 and 69: 28 Lan eskaintza publikoaEgitura
- Page 70 and 71: 30 Lan eskaintza publikoaEgitura
- Page 72: 32 EnpresakEgitura •2011ko martxo