BERRIA, 2011-03-13 - datu-basea21

12 FaunaIgandea •2011ko martxoaren 13aerroldak egiten eta hegaztien ingurukomintegietan parte hartzenzentroko dinamikan murgilduahal izanen du jendeak, bertzeakbertze. «Zentro bizi etadinamikoa izatea nahi dugu».Urdaibain hamaika hegazti espezie ikusteko aukera bada. Zentroa udan zabalduko dute bisitarientzat. ANDONI CANELLADA / ARGAZKI PRESSHegaztien arteanUrdaibaiko hezeguneko espezieeiso egiteko eta haien bidaia luzeakaztertzeko zentroa zabaldu duteKortezubin. Aranzadik kudeatzen du.Edurne ElizondoUdaberriarekin batera,negua Euskal Herritikat eman dutenhamaika hegazti espeziekhasiko duteitzultzeko bidaia. Abian dira haietakoanitz. Nafarroan, adibidez,Gorosti Zientzia Elkarteko kideekongietorria egin diete jadamiru beltzei. 200eko talde bat ikusidute azken egunotan Zangozan,bertzeak bertze. Zeruari sodenbora azkar pasatzen da hegaztienjoan-etorriekin gozatzen dutenentzat.Haientzat, hain zuzenere, gune berezi batek ateak zabalduditu asteon: Urdaibaiko HegaztienZentroak. Kortezubin jarridute martxan (Bizkaia), etaAranzadi Zientzia Elkarteak hartudu kudeatzeko ardura. Hegaztieiso egiteko tokia izanen da, aurrerantzean,bai eta animaliokikertzekoa ere.Herritarren artean gora egindu azken urteotan hegaztiak prismatikoeneta teleskopioen bidezehizatzeko zaletasunak. EuskalHerrian jarduera hori garatzekohamaika txoko egoki bada. EtaUrdaibai da txoko horietako bat,zalantzarik gabe. Are gehiago,martxan jarri berri duten zentroarekin.Oraingoz ikertzaileentzatireki dute, baina, udatik aurrera,herritarrek ere hegaztiei so gozatzekoaukera izanen dute bertan.Aukera izanen dute, adibidez, mokozabaleibegira egoteko. Herbehereninguruan izaten dituzte kumeakmokozabalek, eta negua,berriz, Mauritania inguruanematen dute. Aurten, lehenengoaldiz, neguan hegoalderantz abiatuordez, Urdaibain gelditu damokozabal talde bat. Hegazti gazteakdira. Eta hemen behar dutenguztia aurkitu dute, lasaitasunaeta jatekoa alegia.Mokozabala da Urdaibaiko altxorretakobat. Baina ez da bakarra.Zangaluzeak ere ikus daitezke,bai eta arrano arrantzaleakere. Urdaibaiko izarretako hainbatbertzerik ez dira horiek, bertan200 hegazti espezie inguruikusteko aukera baita. «Padura,landa zabala, kostaldea... habitatGorostik ornitologia ikastaroaeginen du, zortzigarrenezDIruñeko Gorosti Zientzia Elkarteak bere ornitologia ikastaroarenzortzigarren ekitaldia antolatu du. Martxoaren25ean hasiko da, aurkezpen jardunaldiarekin, eta apirilaren17an amaituko da, azken irteerarekin. Bitarte horretan, adituenazalpenak entzuteaz gain, Nafarroako zenbait eremutara txangoakegiteko aukera izanen dute parte-hartzaileek, eremu bakoitzekohegaztiak ezagutzeko. Ikastaroaren helburua da parte-hartzaileekhegazti espezie ohikoenak ezagutzen ikastea,bereziki paseriformeak. Horretarako, hegaztion kantua identifikatzenirakatsiko diete Gorostiko kideek ikastaroan izena ematendutenei. Zehazki, Pitillasera, Artaxoara, Lerinera, Baztaneraeta Orgiko basora irteerak eginen dituzte, hainbat aditurekin.Hilaren 22an amaituko da izena emateko epea.oso ezberdinak badira, eta, ondorioz,habitat horiekin lotutako espezieasko ikusteko aukerabada». Jose Maria Unamunorenakdira hitzak. Aranzadi ZientziaElkarteko kide eta UrdaibaikoHegaztien Zentroko arduradunada.Bertze edozein ezaugarrirengainetik, Urdaibaiko zentroa berezibilakatzen duen bat azpimarratudu Unamunok: ikertzaileeneta herritarren artean harremanestua sortzea ahalbidetuko duela.Izan ere, zentro berean elkarrekinariko dira ikertzaileok eta hegaztieiso egitera hurbilduko diren bisitariak.«Ikerketarako espazioabertan da. Zentroaren aurreandagoen padura baita ikerketarakogunea. Bertan jasoko dituguhegaztiei buruzko datuak, argazkiak,bideoak eta beste. Datu horiek,gainera, zentroan bertanlandu ahal izanen ditugu, eta, zuzenean,etorriko diren bisitarienesku jarri». Lan hori egiteko,Aranzadiko hamar ikertzaile inguruariko dira lanean Urdaibain,eta, haiekin batera, heziketarenarloaren ardura hartuko dutenbertze lau pertsona inguru.Bisitariek zuzenean jasoko dituztezentroan lan taldeak osatutakobideoak eta dokumentuak.Baina ez da hori hegaztien munduahobeki ezagutzeko izanen dutenaukera bakarra izanen. «Boluntarioenparte-hartzea ere bultzatukodugu». HegaztienSarean laneanBizia eta dinamikoa, gainera, esparruguztietan. Urdaibain bisitariekinegin nahi duten lanaz gain,ikerketaren arloan ere hainbatekimen garatzeko asmoa baduteAranzadiko kideek. Batetik, EuskalHerritik kanpoko ikertzaileentzatere zentroko ateak irekitaegonen direla azpimarratu duUnamunok. Bertzetik, zentroaneginen diren ikerketak eta bildukodituzten datuak esparru bereanlanean ari diren bertze zentroekinpartekatzea da helburua.«Hezegune bati lotutako zentroada gurea, eta kontua da, beraz,gisa bereko beste hainbat zentrorekinelkarlana bultzatzea». Zentroenarteko sarea sortu nahidute. Atlantic Flyway Networkerakundearekin harremanetandira jada Urdaibaiko zentroko kideak.Bizkaiko golkoko hezeguneenikerketarako sarea da hori.Sare handi baten barnean ulertzendu Unamunok, hain zuzen,Urdaibaiko zentroaren zeregina.Urdaibai bera hegaztiek urteroiparraldetik hegoaldera eta hegoaldetikiparraldera egiten dituztenbidaia luzeen barnean geltokibat den bezala. Bidaia luze horietanUrdaibaik hegaztiei eskaintzendiena ikertzea, hezeguneakbidaia horretan duen garrantziaagerian jartzea da helburua. Bidaiahorrek, gainera, jendea erakartzekobalio duela zalantzarikez du Unamunok. «Gero eta jendeEuskal Herrian goraegin du hegaztieiso egiteko zaletasunakazken urteotangehiagok egiten die so hegaztiei.Gora egin du zaletasunak. Hasieranjendeak arreta berezirik gabebegiratzen ditu hegaztietakoasko, baina hegazti horiek egitendituzten bidaien berri ematendiozunean jendeari, harrituta gelditzenda».Behin zaletasunak harrapatuta,gainera, zaila da hari ihes egitea.Urdaibaiko zentroan, zaletasunhori garatzeko laguntza izanendute bisitariek, haien eskuraprismatikoak eta teleskopioakere izanen baitira. Zentroa argazkiakegiteko gune aproposa izanendela argi du, gainera, Unamunok.«Arrain fabrika izan zen zentrohau hasieran, eta eguzkiaribizkarra emanez eraiki zuten.Egiturari eutsi, eta moldatu besterikez dugu egin. Hegaztiakikusteko eta argazkiak ateratzeko,beraz, tokirik aproposeneanizango gara». Urdaibain zer ikusi,behintzat, ez da faltako.