Plinius, naturalis historia 35,98 - Lettere e filosofia

iuxtaque veterrima laurus, incumbens arae
atque umbra conplexa penates'. ex nomine
enim penatium et arae intellegitur sacri loci
veneratio, ut non immerito illuc confugerit
regina cum suis; nam subiunxit 'hic Hecuba
et natae nequiquam altaria circum
praecipites atra ceu tempestate columbae,
condensae et divom amplexae simulacra
sedebant': unde apparet, et veram
consuetudinem fuisse fugiendi [a]
periclitantibus ad ararum praesidium.
nvdoqve svb axe hoc est sub divo, quod
inpluvium dicitur. 'axis' autem est aut
plaustrum septentrionale, aut pars
septentrionis, aut spiritus, quo mundus
movetur, ut "axem umero torquet stellis
ardentibus aptum": sicut docet et Lucanus.
veterrima usurpatum est. ergo, ut supra
diximus, hoc tantum uti si necesse sit licet.
veterrima] hoc nomen comparativum non
habet, sicut 'deterior' positivum. lavrvs
Daphne, filia Ladonis, fluvii Arcadiae, et
Terrae fuit, quae aspernata viro iungi semper
venatibus operam dabat. hanc cum Apollo
adamasset, et eam ut conprimeret,
insequeretur, illa a Terra matre petit
auxilium: quae recepta matre est, nec
multo post in locum eius arborem lauri nasci.
conplexa penates 'penates' sunt omnes dii, qui
domi coluntur.
neqviqvam aut secundum Epicureos, qui
dicunt deos nihil curare; aut propter vim
bellicam. altaria superorum et 'arae' sunt et
'altaria', inferorum tantum 'arae'; 'ara'
autem dicitur a precibus, quas Graeci ¢r¦s
dicunt; unde contra inprecatio kat£ra
dicitur.
praecipites festinae, propter tempestatem: et
bene 'atra' addidit, quia est et clara, ut "unde
haec tam clara repente tempestas".
dira modo proprie: 'dira' enim est deorum
ira. ergo 'quae mens infusa ex deorum ira?'
telis armis.
rvis aut festinas, aut incedis seniliter.
non si ipse mevs mire 'meus', ut matris
exprimeretur adfectio. et subaudis 'posset
defendere'.
avt moriere simvl ut religio aut pariter omnes
servet, aut simul moriantur omnes.
ore effata abundat 'ore'. est autem figura