Wederopbouw%20in%20Schiedam%20deel%201

afgespeeld van bijvoorbeeld cricket- en voetbalclub Hermes DVS (de vereniging
bestaat sinds 1884), korfbalvereniging Harga, voetbalclub Schiedamse Boys en
Hockeyvereniging Spirit, waarvan de herinneringen en trots verankerd liggen in de
harten van de inwoners van Schiedam.
Volkstuincomplex Vijfsluizen is vanaf de jaren vijftig aangelegd, onder
supervisie van tuinarchitect J.J.Schipper. De vereniging heette aanvankelijk
‘Volkstuinvereniging Klein Babberspolder’. Het complex tussen de Poldervaart en
de Vlaardingerdijk bij Vijfsluizen was nadrukkelijk als recreatiegebied bedoeld,
niet uitsluitend voor de opbrengst van de volkstuintjes. In De Schiedamse
Gemeenschap van maart 1951 werd deze doelstelling uitgebreid omschreven:
‘Niet alleen voor de volkstuinders, maar voor de gehele bevolking wordt dit
een recreatiegebied.’ (pag. 10). Tien jaar later, in 1961 werd het recreatieve
karakter nog eens onderstreept: ‘Meer en meer is het materiële element op
de achtergrond geraakt en ziet men vooral het recreatieve karakter van de
tuinen als de belangrijkste factor,’ (De Schiedamse Gemeenschap, mei 1961,
p. 61). Geïntegreerd met het geheel is de Babbersmolen met bijgebouwen en
terreinaanleg. Deze voormalige verhoogde poldermolen met scheprad (1710
gebouwd, 1888 verhoogd) ligt aan een waterloop door het gebied.
De Begraafplaats Beukenhof (Burgemeester Van Haarenlaan 1450) is in 19 0
aangelegd en na de Tweede Wereldoorlog uitgebreid. De uitbreiding uit 1956 is
naar ontwerp van de gemeentelijke tuinarchitect J.J. Schipper tot stand gekomen.
Toen kreeg de begraafplaats ook de huidige entree aan de noord-oost zijde.
Programmatische en ruimtelijke typologie
Sportveldencomplex Harga bestaat uit ongeveer twintig velden die oorspronkelijk
voor verschillende buitensporten, zoals voetbal, hockey, korfbal en wielersport
zijn aangelegd. De verenigingen beschikten over een of meerdere speelvelden
en voorzieningen van verschillend formaat. Het gebied is niet in een keer
aangelegd, maar in gedeelten. Als eerste zijn vanaf 1951 langs de spoorlijn
sportvelden aangelegd, dicht bij de bebouwing van de stad en de op dat moment
in aanbouw zijnde wijk Nieuwland. In de loop van de jaren vijftig en begin jaren
zestig worden steeds een of meerdere velden tegelijk toegevoegd. De terreinen
worden grotendeels omzoomd door hoge bomen om windluwe gebieden
voor de sportbeoefening te creëren. De boombeplanting zorgt ook voor een
besloten ruimte, waar de aandacht op het spel geconcentreerd kan worden. Het
sportveldencomplex ligt op een vrijwel monofunctioneel sportterreinengebied, dat
praktisch volledig wordt omsloten door grootschalige infrastructuur.
Langs de noordoostkant liggen enkele afwijkende voorzieningen. Bij de entree tot
het gebied aan de Sportlaan is een voormalige boerderij in het geheel opgenomen.
Het is in gebruik bij de dierenbescherming als dierenasiel (Sportlaan ). Langs de
A- 0 staat het ruim na 1965 gebouwde Novotel. Recentelijk is bij Station Schiedam
Nieuwland en de Nieuwe Damlaan het Vlietlandziekenhuis gerealiseerd met ruime
parkeervelden.
Bijzonder aan het Volkstuincomplex Vijfsluizen is de afstemming van
de padenstructuur en de verkaveling van de tuintjes op de historische
landschappelijke ondergrond.
Het meeste kenmerkende van de ruimtelijke typologie van de begraafplaats is de
ruimtelijke verdeling in vakken voor de grafvelden. Die vakken zijn afgebakend
door heggen, bomen en wandelpaden.
Openbare ruimte, groenaanleg en waterstructuur
De openbare ruimte in Harga heeft een overwegend parkachtig karakter, met
hier en daar doorzichten naar de velden. De verkeerstructuur is grotendeels
hiërarchisch opgebouwd. De hoofdontsluitingsweg de Hargalaan, toegankelijk
via de Nieuwe Damlaan en Sportlaan, is het breedste gedimensioneerd met
gescheiden rijbanen voor snel- en langzaam verkeer. De Hargalaan geeft
toegang tot de centraal in het gebied gelegen Olympiaweg, met aan weerszijde
parkeervoorzieningen. De Olympiaweg vormt min of meer de ruggengraat van het
gebied. Hiervandaan vertakt het wegennetwerk zich in smallere wegen naar de
velden. Rondom het complex loopt een trimpad (Trimpad en Sportlaan), dat voor
185