Rotterdam - Zuid - Els Bet Stedebouwkundige

w a a r d e v o l l e k e n m e r k e n
Het beschreven polderlandschap vormde in de periode 1870-1940 de structurerende
ondergrond voor de verstedelijking op Zuid. De landschappelijke kenmerken
van de polders werden soms min of meer gehandhaafd en soms volledig
ontkend en weggevaagd, zoals we in de volgende hoofdstukken zullen zien. De
komvormige polders, de ringdijken, het orthogonale slotenpatroon, het hoogteverschil
tussen dijken en lager gelegen polders, de (land)wegen en de oude
dorpskern Charlois, het zijn de ingrediënten van het polderlandschap die in de
ruimtelijke verschijningsvorm van Zuid nog steeds goed waarneembaar zijn. Deze
ingrediënten zijn van belang omdat ze in meer of mindere mate de verstedelijking
op Zuid hebben gestuurd, en daardoor de eigenheid van Zuid hebben bepaald.
Daarbij gaat het enerzijds om ingrediënten die door de jaren heen relatief weinig
zijn veranderd zoals de dorpskern Charlois en (land)wegen zoals de Kromme
Zandweg. Anderzijds gaat het om de ingrediënten die gedurende de verstedelijking
steeds weer bewerkt zijn; de één wat sterker dan de ander zoals de orthogonale
polderstructuur en de dijken. Deze waardevolle kenmerken van het oude
polderlandschap bepalen mede het huidige stadsbeeld.
De cultuurhistorisch waardevolle gebouwen, ensembles en gebieden zijn samengebracht
in het hoofdstuk Waardevolle Kenmerken en de adreslijst van Bijlage 2.
De waardevolle ontwerpthema’s in het ruimtebeeld en de structuur van het polderlandschap
worden hierna uitgewerkt. Het betreft:
• dijken en kommen
• holte aan de voet van de dijk
• hoogteverschil en hoekverdraaiing
•
ruimtelijke enscenering haaks op de dijk
23