Rotterdam - Zuid - Els Bet Stedebouwkundige

Afrikaanderwijk
De privaat-publieke samenwerking in de vorm van stratenplannen leidde tussen
1890 en 1915 in de Afrikaanderwijk en de aangrenzende delen van Hillesluis
tot een regelmatig patroon van evenwijdige straten met langgerekte gesloten
bouwblokken. De gebogen tracés van de goederenspoorlijnen doorsneden de
wijk en zorgden voor afwijkingen in het regelmatige stratenpatroon. Wijkbewoners
en havenarbeiders, fietsers en goederentreinen passeerden elkaar in dezelfde
straat. Door het onbebouwd laten van enkele blokken in het stratenplan ontstond
het Afrikaanderplein. De symmetrische aanleg van dit plein bestond uit één
grote (gras)vlakte met enkele haaks kruisende wandelpaden en bomen aan de
rand. Het plein diende als speel- en sportterrein voor onder andere de aangrenzende
gemeentelijke Hogere Burgerschool (architect A. van der Steur, 1925-
1927, nu moskee). Bovendien was er ruimte voor recreatie en vertier, getuige
de muziektent die tot in de jaren zestig van de vorige eeuw aan de zijde van de
Paul Krugerstraat stond. Andere bijzondere gebouwen rond het plein waren de
St. Franciscuskerk uit 1913 van architect J. Margry (gesloopt in 1975) en het
Zuidoostelijk Stoomgemaal 8 uit 1889 aan de Pretorialaan. Het Afrikaanderplein
doet overigens pas sinds het midden van de jaren zestig dienst als marktplein.
Daarvoor werd de markt bij de havens gehouden in de Hillelaan en de Maashaven
Oostzijde.
Het voormalige stoomgemaal aan de Pretorialaan
in de Afrikaanderwijk.
Woningbouw met café op de hoek van de Bloemfonteinstraat
en de Cronjéstraat.
De voormalige HBS (nu moskee) aan het Afrikaanderplein.
Winkels met bovenwoningen aan de Pretorialaan.
In de verte pakhuis Santos op Katendrecht.
63