Sicco Roorda van Eysinga - zijn eigen vijand.pdf - Hans Vervoort

kamer'. De toon is Multatuliaans: Ik klaag niet, ik klaag aan. Dit
was de eerste keer dat hij zich officieel tot de Tweede Kamer
wendde, en hij stuurde een kopie van zijn eerste stuk `Mijne verbanning.
De officieele waarheid' mee.
"Gij hebt den 19den December van het vorige jaar verklaard, dat ik
nog geene uitspraak in mijne zaak van uwe zijde verlangd had en dat
gij daarom uw oordeel opschorttet.
Ik had mij gevleid, dat gij ook zonder aandrang van mijne zijde tot
die uitspraak zoudt overgaan om het hoog belang van de zaak, die
het hier geldt.
Ik klaag niet, ik klaag aan.
Ik verlang uw medelijden niet voor mij zelven, maar voor minstens
dertien millioen mishandelde, stelselmatig verarmde, beroofde Javanen.
Ik verzoek u daarom uwe aandacht niet te verstrooijen door ze te
wijden aan het verlies van mijne betrekking en mijn pensioen (waartoe
ik zelf had bijgedragen), of aan de verd rijving uit mijn geboorteland.
Mijn belang is een stofje in de weegschaal van het publiek
belang, nog veel geringer dan de belangen van den koopman Dorre -
paal en van de tweehonderd "mensenpachters", wier verhouding tot
de Javanen in de Vorstenlanden ik in het licht heb gesteld.
Ook is het goed voor de kortzigtige, zinnelijke menigte, dat een
toestand door een' persoon wordt beligchaamd. Ik vertegenwoordig
de Javanen. Indien ik van eenig ministerie, dat niet erkent: "het
batig slot is een diefstal! ", eenige betrekking of schadeloosstelling
aannam, zouden velen gaan twijfelen aan de juistheid mijner schildering
van zoo treurig een lijden als dat der Javanen.
Ik wensch u te dwingen tot de erkentenis, dat gij met onze verachtelijke
koloniale staatkunde breken moet."
Na deze donderende ouverture volgt een lange reeks punten waarover
Roorda het oordeel van de Kamer vraagt: de vervalsing van de
akte van beschuldiging en het banvonnis (door hem een verkorte
versie daarvan te doen uitreiken), de eigenaardigheid dat gekozen is
voor verbanning terwijl er een drukpersverordening was waa rin
laster tegen het opperbestuur' voorzien was, zodat men het gemakkelijk
op een rechtszaak had kunnen laten aankomen, de eigenaardigheid
dat men hem bijna 3 maanden liet zitten op de plaats terwijl als
argument juist gold dat er haast bij was, het merkwaardige feit dat
Roorda's beoefening van de geschiedenis gezien werd als `aanhitsing
tot verzet', de merkwaardigheid dat Roorda's beschuldiging ten
aanzien van de landverhuurders (omkopen) niet eens onderzocht