Beleggingsverzekering - DSpace at Open Universiteit - Open ...

De AFM heeft als zelfstandig bestuursorgaan de bevoegdheden gedelegeerd gekregen van de
minister van Financiën en draagt de verantwoordelijkheid voor de concrete uitoefening van het
toezicht. De minister van Financiën heeft daarmee de toezichttaak uit handen gegeven, maar
houdt uiteindelijk wel een eindverantwoordelijkheid voor het functioneren van de financiële
markten. Het feit dat de minister tevens een belangrijke rol speelt bij de stimulerende of
ontmoedigende werking van belastingfaciliteiten geeft de verantwoordelijkheid in dezen nog een
extra dimensie. De volksvertegenwoordiging ziet vervolgens toe op het functioneren van de
minister.
In de jaren negentig van de vorige eeuw stimuleerde de overheid het sparen op de lange
termijn, waardoor zij indirect een belangrijke rol speelde in de explosieve groei van langlopende
beleggingsverzekeringen. Begin deze eeuw besloot de politiek dat deze stimuleringsmaatrege-
len niet meer nodig waren en koos voor een ander beleid. Het afbouwen van deze belasting-
voordelen heeft een grote impact gehad op de langlopende verzekeringscontracten.
Aan de ene kant houdt de minister dus toezicht op het functioneren van de financiële markten
en het gedrag van de financiële instellingen aan de andere kant oefent de politiek weliswaar
indirect, maar wel actief invloed uit op de verkoop en daarna de levensvatbaarheid van
langlopende financiële producten. En juist rondom een deel van deze producten, namelijk de
beleggingsverzekeringen zijn problemen ontstaan. De vraag is wie voor welk deel van deze
problemen verantwoordelijk is. De minister claimt slechts een toezichthoudende taak te hebben
en geen partij te zijn in een conflict tussen verzekeraars en verzekeringnemers. Wel heeft de
minister een taak bij de efficiënte afwikkeling bij het grootschalige geschil dat dreigt te ontstaan
tussen verzekeringnemers en financiële instellingen.
Beleggingsverzekeringen zijn in grote aantallen en door alle lagen van de bevolking heen
afgesloten, waardoor er een zeer omvangrijk probleem lijkt te zijn ontstaan. De verschillende
betrokken partijen hebben zich inmiddels uitgebreid in de problematiek verdiept: er zijn
onderzoeken uitgevoerd en er is uitvoerig overleg geweest tussen de verschillende partijen.
Toen deze pogingen om door overleg tot oplossingen te komen zonder resultaten bleven, heeft
de minister zijn verantwoordelijkheden genomen. In april 2007 overlegde de minister met de
leden van de Tweede Kamer over het vergroten van de transparantie en het verbeteren van de
consumentenbescherming bij het sluiten van beleggingsverzekeringen in de toekomst. Hij wilde
zo veel en zo spoedig mogelijk duidelijkheid bieden naar degenen die in het verleden
beleggingsverzekeringen hebben afgesloten. Hij verzocht de geschillenbeslechters van het
geschilleninstituut suggesties aan te reiken voor een snelle, adequate en buitengerechtelijke
beslechting van dit marktbrede geschil. Dit resulteerde begin 2008 in een aanbeveling van de
Ombudsman Financiële Dienstverlening.
Daarnaast is medio 2007 opdracht gegeven aan het Instituut voor Financieel Onderzoek (IFO)
tot een uitgebreid en gedetailleerd onderzoek naar beleggingsverzekeringen. Doel was het
vergroten van inzicht in de markt voor beleggingsverzekeringen en op die markt aangeboden
30