Samenwerken aan natuur in Olde Maten en Veerslootlanden - Clm

2 Natuurdoelen: ontwikkeling in beheer in de tijd
2.1 Natuur in een cultuurlandschap
Het gebied De Olde Maten en Veerslootlanden is een oud cultuurlandschap ontstaan op de overgang
van het rivierlandschap van de IJsseldelta in het westen (Zwarte Water) en het pleistocene
zand in het Oosten. Aan de westkant is het veen bedekt met een kleilaag die in dikte afneemt
met de afstand van de rivier en aan de oostkant wordt de veenlaag dunner met de hoogte in het
landschap. Waar podzolisatie in de zandondergrond achterwege is gebleven kwelt schoon en
oud grondwater omhoog (Veerslootlanden), waardoor blauwgraslanden zijn ontstaan in het blijvend
natte veen.
Zwarte Water
De ontginning van het landschap is ontstaan vanuit het Zwarte Water, waarbij mogelijk de bebouwingslinten
opschoven naar het Oosten als gevolg van het natter worden van het land. De
Oost-West gerichte percelen van de Olde Maten zijn regelmatig Oost-West opgedeeld door de
vererving van gronden bij meerdere opvolgers op het bedrijf. Op deze wijze werden de natte en
drogere delen eerlijk verdeeld. In het gebied heeft op bescheiden schaal vervening plaatsgevonden.
Veel van de relatief smalle en ondiepe petgaten die ontstonden zijn inmiddels begeleid
door bossingels voor afrastering en geriefhout en de sloten zijn dichtgegroeid. Deze sloten worden
boksloten genoemd naar het vaartuig (een bok) dat er doorheen moest om de turven af te
voeren. De ribben, c.q. legakkers zijn relatief breed en vormen nu de graslanden tussen de sloten.
Intensievere ontvening hebben Provinciale Staten van Provincie Overijssel in 1823 verboden
na de stormramp waardoor De Wieden ontstonden.
De Veerslootlanden waren door het kwelwater alleen in de zomers te gebruiken voor hooilanden,
waar veelal wel van werd geoogst zonder er mest op terug te brengen. Daardoor ontstonden
soortenrijke natte schraallanden en deze konden pas productiever worden toen de waterhuishouding
ten behoeve van de landbouw werd verbeterd.
Het landbouwgebied ten Oosten, Noorden en Zuiden van de Olde Maten is rijk aan weidevogels.
De ruilverkaveling Rouveen heeft behalve de structuurversterking van de landbouw ook tot doel
om de natuurwaarden in het gebied van de Olde Maten en Veerslootlanden te versterken. Daarvoor
is het gebied opgenomen in de Ecologische Hoofd Structuur en het grootste deel is eveneens
aangewezen als Natura 2000 gebied.
Beheer en Onderhoudsplan Olde Maten en Veerslootlanden
3