Samenwerken aan natuur in Olde Maten en Veerslootlanden - Clm

3.3 Opties om exploitaties te versterken (innovaties)
Mestkeuken: inhoudelijk
Er is te weinig vaste mest voor de weidevogeldoelstellingen en voor de bemesting van het kruidenrijke
grasland. Een mogelijk vergelijkbaar product als vaste mest kan worden verkregen
door compostering van drijfmest met slootmaaisel, riet en andere biomassa uit de natuur. Door
de compostering kan nog aanwezige ammoniakale stikstof worden gebonden en ontstaat er
mest met een hogere C/N verhouding. De afbraak van dit product op de grasmat kan wellicht
ook zorgen voor een levendige strooisellaag in de grasmat dat voor de kuikens van de weidevogels
waardevol voedsel is.
Het op deze manier ontwikkelen van ‘levendige’ mest, staat nog in de kinderschoenen. Er is wel
ervaring met composteren van biomassa uit de natuur met drijfmest en dat levert in ieder geval
een product op met veel organische stof.
Een andere ontwikkeling in het mestgebruik is de scheiding van drijfmest in een dikke en dunne
fractie. Door de dikke fractie te composteren samen met biomassa uit de natuur kan mogelijk
ook een vorm van ‘ruige’ mest worden gevonden. Ook dan is het belangrijk de mineralenbalans
goed in de gaten te houden, aangezien de dikke fractie een hoog fosfaatgehalte heeft en juist
de P bemesting moet worden beperkt te meer daar het van nature al uit de bodem wordt vrijgegeven.
Mestcentrum: logistiek
Een van de beperkende factoren voor rentabiliteit is de afstand van het natuurgebied tot de bedrijven,
te meer daar in het natuurgebied niet kan worden gewerkt met grote machines. Dit kan
gedeeltelijk worden ondervangen door in de buurt van het natuurgebied een gezamenlijk depot
te vestigen voor bijvoorbeeld compostering van biomassa uit de natuur met dikke mest. In theorie
lijkt dat een voor de hand liggende oplossing. Het zal niet gemakkelijk zijn dat in de praktijk
te vestigen gelet op het risico op stank, ammoniakdiscussie en de beeldvorming voor het
publiek. Uit oogpunt van kwaliteitsverbetering beheer en kostenreductie wel een belangrijke innovatie.
Ongewenste kruiden
De kwaliteit van het gras wordt negatief beïnvloed door sommige ongewenste kruiden zoals pitrus.
Als deze kruiden ook ongewenst zijn vanuit het natuurbeheer, is ingrijpen gewenst en
noodzakelijk. Pitrus dominantie belemmert de natuurontwikkeling en de waarde van het gras als
veevoer. Er zijn meerdere manier waarop het kan worden teruggedrongen: voldoende begreppelen
zodat zuur regenwater niet blijft staan, bekalken, strategisch maaien in combinatie met
specifieke schapenbeweiding, etc. Zie hiervoor o.a. www.beheerdersnetwerken.nl. Daarin zijn
ook succesvolle voorbeelden opgenomen van bestrijding met MCPA in natuurgebieden (Ilperveld).
Machinepark
Gelet op de hoeveelheid te verwachten blauwgrasland, is het mogelijk rendabel om als ANV te
investeren in een rupsvoertuig dat natte percelen kan maaien. Wellicht dat gezocht kan worden
naar machines die meervoudig gebruikt worden.
Biomassa uit hout
In met name de Olde Maten komt relatief veel materiaal vrij door het verwijderen en snoeien
van de elzensingels. Er is op dit moment lokaal geen markt voor. Gelet op de hoogte van de investeringen
is dat ook niet het eerste om op in te zetten, maar het behoeft geen betoog dat dit
materiaal een aanzienlijke hoeveelheid bio-energie vertegenwoordigt met een energie potentie.
3.4 Dynamiek in producten en opbrengsten over de tijd
De hoogte en de kwaliteit van de grasproductie in de tijd verandert met name voor het beheertype
kruiden- en faunarijk grasland (N 12.02) (zie o.a. Schippers 2012). Dit geldt niet voor het
vochtig weidevogelgrasland vanwege de noodzakelijke bemesting om de weidevogels te voeden.
Beheer en Onderhoudsplan Olde Maten en Veerslootlanden
15