Samenwerken aan natuur in Olde Maten en Veerslootlanden - Clm

Het nat schraalland (N 10.01) doorschuiven naar vochtig hooiland (N 10.02) kan als in de praktijk
blijkt dat het peil in de zomer dermate ver uitzakt dat het met lichtere landbouw machines
is te oogsten. Zo dat niet lukt, is een gespecialiseerde machine nodig en dus de beoogde vergoedingen.
Gelet op de Natura 2000 status van dit beheertype, ligt het aanpassen van de inrichting
meer voor de hand dan het type aanpassen.
Het vochtig weidevogelgrasland doorschuiven naar een goedkoper type vormt een dilemma.
Doorschuiven naar het kruiden- en faunarijke grasland ligt voor de hand als het niet lukt om er
een vochtig weidevogel grasland van te maken. Vooralsnog echter is de keuze op de laatste gevallen
gelet op de nabijheid van goed weidevogelgrasland op de agrarische percelen. Het type
zal zich echter nog moeten bewijzen (zie 2.2.4). Dat betekent dat er strikte beheervoorwaarden
op worden gelegd (type mest en tijdstip van bemesten bijvoorbeeld en een mozaïek als er vogels
broeden). Voor het gedeelte van de Olde Maten dat is gereserveerd voor vochtig weidevogelgrasland
geldt dat in een straal van 200 meter rond dit grasland de opgaande begroeiing
moet worden verwijderd vanwege de verhoogde kans op predatie. Mocht dat niet kunnen en de
beoogde dichtheid niet worden gerealiseerd, dan ligt een overgang van dit gebied naar N 12.02
voor de hand. In het gedeelte van de Veerslootlanden met de bestemming vochtig weidevogelgrasland
is niet zo zeer de begroeiing als wel de waterhuishouding van het perceel die de ontwikkeling
tot het type vochtig weidevogelgrasland beperkt. N 12.02 als alternatief voor N 13.01
is hier ook denkbaar, maar dan heeft dat type meer een bufferfunctie voor het blauwgrasland.
Pas op langere termijn mag enige verschraling en soortenrijkdom worden verwacht.
Conclusie sturen op kosten voor Provincie
Door de koppeling van de beheerbijdragen aan de beheertypen en het Natuurbeheerplan, is de
speling om te kunnen sturen op beheerkosten beperkt. Zeventig procent van de beheerkosten
van het gebied worden bepaald door drie typen grasland. Sturing op die typen naar een goedkoper
type is alleen te overwegen bij het weidevogelgrasland (N 13.01). Dit heeft het risico een
weidevogel-ei kwestie te worden: als er onvoldoende kan worden gestuurd op het beheer, kan
het beoogde type niet worden gerealiseerd.
4.3 Kosten en baten beheer op gebiedsniveau
De beheerbijdragen vanuit de provincie worden op gebiedsniveau (Staatsbosbeheer/ANV) één
op één gekoppeld aan de beheertypen en percelen waarvoor een bepaald beheertype geldt.
Daarbij wordt ervan uitgegaan dat er niet wordt verevend tussen de beheertypen. Binnen beheertypen
kan dat eventueel noodzakelijk zijn. Bij deze afweging speelt een rol dat de evaluatie
van de natuurdoelen primair plaatsvindt op niveau van beheertype.
Verevening binnen beheertypen is noodzakelijk in de Olde Maten voor het beheertype N 12.02.
De percelen waaraan dit beheertype is toegekend verschillen in hun condities. Die variatie wordt
veroorzaakt door type randen (boksloten, dan wel bossingel), breedte, drooglegging, mate van
pitrusvorming, e.d. En deze percelen worden verpacht aan een grote variatie aan deelnemers.
Dus is er voor dit beheertype een differentiatie in pachtprijs (+/-) noodzakelijk. Op basis van
een waardering van de percelen in termen van kosten en baten (business case) wordt per perceel
een reële pacht (+/-) bepaald op een zodanige manier dat het beschikbare bedrag voor het
gehele type voor dit gebied voldoende is voor het beheer. De sleutel waaraan kan worden gedraaid
om het kostenneutraal te maken is de toegestane bemesting.
De waardering van percelen met een bepaald beheertype wordt gekoppeld aan business case
voor het beheertype waarin de variatie kan worden verwerkt. Zo is het mogelijk om op een perceel
grasland langs een boksloot waar bemesting is toegestaan, deze bemesting uit te sluiten
voor een strook van vijf meter vanaf de sloot en daardoor wordt de mestplaatsing voor dat deel
beperkt en in rekening gebracht bij de kosten van de business case.
Het voorstel is om de waardering van de percelen uit te voeren in de vorm van een puntenstelsel
en classificering in enkele klassen, waaraan prijzen (+/-) worden gekoppeld. Pas als deze
classificering is uitgevoerd en de bijbehorende business cases zijn gemaakt, kan op het niveau
van het beheertype worden uitgerekend of dit type kostenneutraal kan worden beheerd en hoeveel
mestgift van welke soort acceptabel is, c.q. moet worden.
Beheer en Onderhoudsplan Olde Maten en Veerslootlanden
21