Bronnenboek LVN Natuurbrandbeheersing - BrandweerKennisNet

VI.III: Project verspreidingsmodel natuurbranden
De verspreiding van een natuurbrand wordt in Nederland bepaald met een eenvoudig rekenregel. Bij
bijvoorbeeld een chemisch incident wordt doorgaans een nauwkeuriger model gebruikt om
verspreiding van gevaarlijke stoffen te voorspellen. Tegelijkertijd zijn natuurbranden aangemerkt als
belangrijk risico in het Programma Nationale veiligheid (peildatum BZK oktober 2009). Uit onderzoek
is gebleken dat de kans op een onbeheersbare natuurbrand op de Veluwe (maar ook op de Utrechtse
Heuvelrug en Sallandse heuvelrug) waarbij dodelijke slachtoffers kunnen vallen, aanzienlijk hoger is
dan de kansen waarvoor op het gebied van de externe veiligheid advisering een verplicht onderdeel
uitmaakt van de beleidsafweging (Van Gulik 2008). Daarnaast kunnen gewijzigd bos- en
natuurbeheer, intensieve recreatie en (mogelijk) klimaatveranderingen de kans op het effect van
natuurbranden vergroten.
Hoe snel een natuurbrand zich verspreidt is afhankelijk van veel factoren. Naast de droogte van de
vegetatie en de wind, zijn ook leeftijd en type vegetatie bepalend. Het Nederlands Instituut Fysieke
Veiligheid (NIFV) is in samenwerking met Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden
(VGGM), de VU Amsterdam en Efectis Nederland bezig met de ontwikkeling van een simulatiemodel
dat de verspreiding van een natuurbrand berekent. Dit gebeurt met subsidie van het ministerie van
Veiligheid en Justitie (V en J) en in nauwe samenwerking met o.a. de Landelijk Kwartiermaker
Interbestuurlijke Samenwerking Natuurbranden en de Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland
(VNOG). Voorjaar 2011 zal dit, nog in ontwikkeling zijnde, operationele model als pilot worden getest
tijdens grootschalige natuurbrandoefeningen op de Veluwe. Ter validatie zullen er metingen
plaatsvinden verspreid over Nederland o.a. tijdens beheerbranden en door nacalculatie.
Uit vooronderzoek van het NIFV, in opdracht van het ministerie van V en J, naar de huidige stand van
zaken rondom kennis van natuurbrandverspreiding in Nederland en de internationale modellen met
hun belangrijke kenmerken, blijkt dat er op dit moment nog weinig onderzoeksmateriaal voor het
modelleren van natuurbrandverspreiding voorhanden is of een al werkend model ontwikkeld
specifiek voor de Nederlandse situatie. Uit inventarisatie blijkt tevens dat er draagvlak bestaat voor
de ontwikkeling van een simulatiemodel voor natuurbrandverspreiding in Nederland. Het gebruik
van een model zal bijdragen aan een optimale voorbereiding op een natuurbrand en een
intensievere samenwerking van de diverse disciplines die te maken kunnen krijgen met een
natuurbrand.
137