een gerandomiseerde studie - World Federation of Music Therapy

uit het onderzoek uitgesloten. Mogelijk zou hier een selectiebias kunnen ontstaan. De kans op
deze bias lijkt klein omdat zowel patiënten uit de experimentele groep als ook patiënten uit de
controlegroep niet aan het onderzoek mee wilden doen.
Een tweede kanttekening betreffende de toewijzing tot de groepen in dit onderzoek is
het feit dat de bij de randomisatie betrokkenen afdelingsartsen de betreffende patiënten
kenden en dus niet blind waren ten opzichte van de toewijzing. Mogelijk heeft deze kennis het
gooien van de dobbelsteen beïnvloedt. Toch lijkt ook de kans van deze invloed relatief klein.
De onderzoeker was ook bij de randomisatie aanwezig en kende de patiënten op het moment
van de toewijzing tot de groepen meestal niet. Ook werd de uitslag van het gooien van de
dobbelsteen schriftelijk vastgelegd.
Een organisatorische moeilijkheid was het gegeven dat gedurende het onderzoek een
reorganisatie in de kliniek plaatsvond. Hierdoor veranderde geleidelijk aan de patiëntengroep
op twee van de drie afdelingen. Hiermee samenhangend vond er een wissel plaats van
“Oberarts” en afdelingsartsen. Door deze wissel was het soms moeilijk de randomisatie iedere
keer op een gestandaardiseerde manier door te voeren. Er waren nu vele afdelingsartsen bij de
randomisatie betrokken.
Omdat de patiënten direct na de groepstoewijzing in de muziektherapiegroep werden
geplaatst, kwam het meerdere keren voor dat aan de muziektherapie deelnemende patiënten
niet aan het onderzoek mee wilden werken (deelname aan het onderzoek was op vrijwillige
basis). Vanwege de beperkte capaciteit in de muziektherapie hielden zij voor het onderzoek
een muziektherapieplek bezet.
Ook in de andere richting was het soms problematisch: sommige patiënten die bij de
experimentele groep waren ingedeeld, kwamen niet naar de therapie, terwijl alle metingen al
waren verricht. Er werd voor gekozen de scores van deze patiënten in zijn geheel uit de
database te verwijderen.
Er zijn in dit onderzoek meerdere hypothesen getoetst. Voor iedere hypothese is een
meetinstrument gebruikt. Bij het gebruik van vele instrumenten kan er ‘kanskapitalisatie’
ontstaan. Bij dit verschijnsel worden effecten gevonden terwijl er geen effecten zijn. Vanwege
de kleine onderzoeksgroep is in het huidige onderzoek de mogelijkheid van kanskapitalisatie
buiten beschouwing gelaten. De reden voor het toetsen van meerdere hypothesen in het kader
van dit onderzoek was het feit dat op het gebied van de muziektherapie tot nu toe maar weinig
effectonderzoek is gedaan. Met het oog op het aantal hypothesen is dit onderzoek naast het
toetsend karakter ook als exploratief onderzoek te beschouwen.
62