Rondetafel - BECI
Rondetafel - BECI
Rondetafel - BECI
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
32<br />
NR 10 - OKTOBER 2008 - DYNAMIEK<br />
toolbox<br />
HERSENEN<br />
Hoe slimmer worden<br />
dankzij stress?<br />
Stress kennen we allemaal wel. Sommigen presteren er beter door, anderen worden erdoor<br />
verlamd. Maar waarom zouden we stress niet gebruiken als een kracht? Een artsenteam<br />
heeft een boek geschreven waarin ze uitleggen hoe stress ons slimmer maakt.<br />
De meeste mensen staan onder<br />
stress in het dagelijkse leven.<br />
De auteurs van “L’intelligence<br />
du stress” leiden ons rond in de kronkels<br />
van het menselijke brein: van het<br />
primitieve gedeelte van onze hersenen,<br />
dat ons verhindert om rationeel<br />
te reageren op stress, tot onze voorste<br />
hersenen, waar zich onze hoogste geestelijke<br />
vermogens bevinden.<br />
Een gebrek aan<br />
aanpassingsvermogen<br />
In ons hoofd bevinden zich verschillende<br />
hersendelen. Een deel verbindt<br />
alle andere delen van onze hersenen:<br />
de prefrontale cortex, het intelligentste<br />
deel van onze hersenen. Het probleem<br />
is dat de werking ervan onbewust<br />
verloopt. Dit deel waarschuwt<br />
ons wanneer onze handelingen niet<br />
zijn aangepast. Volgens de auteurs<br />
van het boek wordt stress immers<br />
niet veroorzaakt door veranderingen,<br />
maar door het onvermogen om ons<br />
eraan aan te passen!<br />
Volgens de auteurs is het bereiken van<br />
de prefrontale kwab het geheim om<br />
stress om te zetten in een bron van<br />
creativiteit. Maar om die verre gebieden<br />
in onze hersenen te bereiken, is<br />
oefening en een andere manier van<br />
denken nodig.<br />
Enkele trucjes<br />
Volgens gedragstherapeut Jacques Fradin,<br />
een van de auteurs van het boek,<br />
schuilt het geheim in het goed omgaan<br />
met deze “mentale modi”. De automatische<br />
en prefrontale modi van de<br />
hersenen vullen elkaar aan, men moet<br />
alleen leren om van de ene modus naar<br />
de andere over te schakelen.<br />
Doel daarbij is contraproductieve en<br />
nutteloze stress te vermijden. Wat u<br />
hoeft te weten, is dat de automatische<br />
Stress wordt veroorzaakt doordat we ons niet kunnen<br />
aanpassen aan veranderende omstandigheden.<br />
modus alles wat bekend en instinctief<br />
is, regelt, terwijl de prefrontale modus<br />
verschillende functies heeft en voortdurend<br />
in beweging is in een poging<br />
om zich aan te passen aan de veranderende<br />
realiteit. Deze benadering met<br />
mentale modi heeft dus tot doel een<br />
betere samenwerking tussen de verschillende<br />
hersenniveaus tot stand te<br />
brengen. En aangezien de prefrontale<br />
modus de modus is waardoor we ons<br />
optimal kunnen aanpassen aan complexe<br />
situaties, moeten we dus een<br />
“prefrontale ingesteldheid” leren aannemen.<br />
Daarvoor moeten we 6 stappen volgen:<br />
1 Nieuwsgierigheid<br />
Wees nieuwsgierig naar alles, alsof<br />
het steeds de eerste keer is. Leer zelf<br />
onderwerpen te ontdekken die u minder<br />
interesseren. Dat is een goede manier<br />
om de draad weer op te pikken na<br />
een fi asco.<br />
2 Aanvaarding<br />
“Het leven bestaat nu eenmaal uit<br />
keuzes maken en de ermee gepaard<br />
gaande risico’s aanvaarden”, stelt<br />
Jacques Fradin. Door de gevolgen van<br />
een keuze te aanvaarden, is men beter<br />
in staat kansen te grijpen op het<br />
moment zelf , in plaats van zich toe<br />
te spitsen op wat er mankeert. Men<br />
moet zichzelf en de werkelijkheid leren<br />
aanvaarden zoals ze zijn. Daardoor<br />
wordt men fl exibeler.<br />
3 Nuance en complexiteit<br />
Spits u toe op de details van de situatie<br />
die u zorgen baart. Er zal steeds<br />
een verschil zijn tussen wat er is en<br />
wat wij waarnemen. Door die complexe<br />
realiteit te aanvaarden, verdwijnt<br />
al heel wat spanning en kan<br />
men verdergaan met andere dingen.<br />
4<br />
Relativiteit<br />
Elke vorm van kennis of observatie<br />
neigt ertoe de werkelijkheid te simplifi<br />
ceren. “Het oneindig kleine is<br />
uitermate complex, maar wij zijn nog<br />
veel nietiger ten opzichte van het oneindig<br />
grote”. Met deze uitspraak wil<br />
Jacques Fradin ons ertoe aanzetten<br />
onszelf niet al te serieus te nemen en<br />
onze toevlucht te zoeken tot voorlopige<br />
en adhoc-oplossingen.<br />
5 Logisch nadenken<br />
Speel met uw denkvermogen! Zoeken<br />
naar de zin van onbegrijpelijke<br />
verschijnselen zorgt voor wat ontspanning.<br />
Door gewaarwordingen,<br />
dialoog en een kritische ingesteldheid<br />
kan uw voorstellingsvermogen<br />
zich vormen. Leer de juiste vragen<br />
te stellen die u naar aangepaste antwoorden<br />
zullen leiden.<br />
6 Persoonlijke mening<br />
vormen<br />
Na het nadenken, dat dient als instrument<br />
ter aanpassing, moet u overgaan<br />
tot het zelf durven vormen van een<br />
mening. De mening van anderen zal<br />
nooit meer dan een beperkte indruk<br />
van uw eigen werkelijkheid zijn. Blijf<br />
naar anderen luisteren. Maar vergeet<br />
niet dat we slechts enkele fl arden onthouden<br />
van wat de anderen echt over<br />
ons denken!<br />
Dat is ook een van de manieren die<br />
Jacques Fradin voorstelt om met onzekerheid<br />
om te gaan. “Ons verstand<br />
spreekt ons toe. We moeten er dus<br />
naar leren luisteren”, benadrukt de<br />
gedragswetenschapper. Onze stress<br />
en onze angst komen niet voort uit<br />
onzekerheid maar uit de weigering<br />
om ze te aanvaarden. Aarzel dus niet<br />
langer en denk na… !” ●<br />
Stéphanie Brisson<br />
Uit “L’intelligence du stress” van Jacques<br />
Fradin, met medewerking van Maarten<br />
Aalberse, Lorand Gaspar, Camille Lefrançois<br />
en Frédéric Le Moullec, Eyrolles, 2008
Change language