finalVersion - Erasmus Universiteit Rotterdam

Zuidwesten, niet losmaken van de functie die hier in het geding is. Rotterdam vraagt niet
om havens voor de havens alleen, maar omdat hier sprake is van de creatie van een
noodzakelijk reservoir waarin de grondstoffen worden opgeslagen, die West-Europa
nodig heeft’. Van een ‘horde van doordouwende havenmaniakken’ is volgens Fockema
Andreae geen sprake, want ‘Hoe moet er gesproken worden over de plannen die ons
bezielen? Er is oppositie van vele kanten, er zijn politieke scrupules, er zijn
maatschappelijke controversen, er is in het algemeen – en dat is wel ernstig maar
begrijpelijk – de moeilijkheid om de grootte en de intensiteit te beseffen van de
ontworpen denkbeelden en om vrede te vinden met de gedachtengang welke in
belangrijke mate het bestaan en het leven in West Nederland beïnvloedt.’ 266 In deze
begindagen werd het platform van de media ingezet om een nog algemene discussie te
voeren. In mei was dat duidelijk veranderd. In een brief van de Socialistische jeugd van
Nederland, afdeling Rotterdam aan de Gemeenteraad van Rotterdam schrijven zij: ‘Zoals
bekend mag worden verondersteld heeft de Socialistische Jeugd afd. Rotterdam in de
afgelopen weken akties gevoerd met het door hen opgerichte FRONT TEGEN DE
NEDERLANDSE LUCHTVERONTREINIGING (FNL). Dit front is tot stand gekomen
uit protest tegen de bestaande milieuverontreiniging en de geplande eskalatie daarvan.
Het front zal op krachtige wijze oppositie voeren tegen de politiek van de havenbaronnen,
groot industrieelen en Thomassen c.s., die in hun winst- en of grootheidswaanzin het
welzijn vande bevolking wensen te vergeten.’ Hier kwam voor het eerst duidelijk een
vraag vanuit het publiek om de bevolking te vertegenwoordigen, in plaats van andere
belangen. Ook oprichting van het actiecomité ‘Leefbare Delta’ door een groep
verontruste burgers die zich bezig ging houden met de gevolgen van de uitbreiding van
de haven- en industriegebieden in de Rotterdamse agglomeratie illustreert dat het publiek
zich nu daadwerkelijk bemoeide met de gang van zaken. 267
Op politiek terrein veranderde er die maanden het nodige, hoewel lang niet
iedereen zich tegen de plannen keerde. Zo ontving de gemeente Rotterdam op 27 mei een
kopie van een circulaire van de gemeente Strijen voor haar inwoners waarin te lezen
stond: ‘In de Hoekse Waard wordt de laatste weken door enkelen gezegd en geschreven
dat wij op ons eiland één gemeente moeten gaan vormen, om een vuist te kunnen maken
tegen Rotterdam. Daarmede zijn wij het niet eens. Wij leven in het Deltagebied met
266 Mr. W.H. Fockema Andreae: Economische besluitvaardigheid minstens even belangrijk als de
ruimtelijke ordening, Knipselkrant no. 828 – 19 maart 1969.
267 M. Bartelsman, Een salighe sotternie van de See – Of waarin een klein volk te groot kan zijn (Rotterdam
1969) 31-32.
62