Hbo'ers in de voorschool Een eerste verkenning - Sardes

Hbo’ers in de voorschool, Sardes 2012
Op basis van hun onderzoeksbevindingen dichten Leseman en Slot (2011) deze zelfregulatie
als team een minstens zo belangrijke rol toe bij het creëren van kwalitatief hoogwaardige
ECEC-voorzieningen als een hoog opleidingsniveau van individuele ECEC-professionals.
Bovendien zien zij het in de nabije toekomst niet als een realistische optie dat alle
pedagogisch medewerkers in Europa een bachelordiploma of hoger zullen hebben. Daarom
achten zij het op de korte termijn zinvoller om de initiële opleidingen op alle niveaus te
verbeteren en daarnaast meer mogelijkheden te creëren om lager opgeleid personeel door
middel van een effectief kwaliteits-regulatiesysteem gebruik te laten maken van coaching on
the job. Terwijl Leseman en Slot hun pleidooi voor opleidingsmogelijkheden on the job vooral
beargumenteren vanuit het oogpunt van kwaliteit, benoemen de auteurs van het CoRe-
rapport ook de emanciperende en empowerende werking ervan, met name voor ECECpersoneel
dat in de rol van assistent werkt. Het is goed voor de arbeidstevredenheid, voor de
kwaliteit maar ook voor het democratische gehalte van de ECEC-voorzieningen dat
assistenten de gelegenheid krijgen om zich professioneel te ontwikkelen. Daarbij hoort ook
de mogelijkheid om verworven kennis en ervaring te laten erkennen middels een vocational
qualification system, in Nederland EVC-traject genoemd: een traject voor de Erkenning van
Verworven Competenties.
2.4 Hoge kwalificatie-eisen hand in hand met goede werkomstandigheden
Zoals in het CoRe-rapport (2012) wordt gesteld: individuele ontwikkeling van werknemers en
dead-end jobs gaan niet samen. Als je wilt bereiken dat professionals in de ECEC zich
(blijven) ontwikkelen zullen ook hun werkomstandigheden aantrekkelijk moeten zijn. Het
gaat dan ruwweg om drie aspecten: gunstige arbeidsvoorwaarden, gunstige organisatorische
randvoorwaarden en het creëren van verticale en horizontale mobiliteit.
- Gunstige arbeidsvoorwaarden zijn baanzekerheid, aantrekkelijke secundaire voorwaarden
en een goede salariëring. De auteurs van het CoRe-rapport stellen dat idealiter
gekwalificeerd ECEC-personeel hetzelfde salaris zou moeten ontvangen als
basisschoolleraren.
- Relevante organisatorische randvoorwaarden zijn de leidster-kind-ratio, de groepsgrootte
en de continuïteit van het personeelsbestand. Minder kinderen per professional, kleinere
groepen en een stabiel personeelsbestand dragen bij aan een aantrekkelijke
werkomgeving voor ECEC-personeel.
- Ten slotte is het creëren van verticale en horizontale mobiliteit van belang om
professionals te motiveren om zich te blijven ontwikkelen. Met andere woorden, het is
belangrijk om enerzijds groeimogelijkheden binnen de organisatie te creëren en om
anderzijds professionals kennis, vaardigheden en kwalificaties aan te reiken waarmee zij
ook inzetbaar zijn in andere organisaties en verwante sectoren.
2.5 Professionalisering van organisatie en systeem
Een van de belangrijkste bevindingen uit het CoRe-onderzoek is dat de competentie van
medewerkers een kenmerk is van het hele systeem, in plaats van de vaardigheden, kennis
en attitudes van een individueel persoon. Het gaat erom een 'competent systeem' te
creëren. Daarbij worden vier niveaus onderscheiden:
- individueel niveau;
- teamniveau en institutioneel niveau;
- inter-institutioneel niveau;
- bestuursniveau.
12