Eigentijds rapport - Faculteit Geowetenschappen - Universiteit Utrecht

Voorwoord
Als gevolg van de hoge afvoeren in de Rijntakken in de afgelopen jaren is er volop belangstelling
van zowel de politiek als de maatschappij voor de Rijn. In het beleid is gekozen voor vergroting
van de afvoercapaciteit van de Rijn door het verruimen van het doorstroomprofiel. Voor de
realisatie van dit beleid is veel kennis van het morfologisch gedrag van de rivieren nodig. Vooral
kennis over splitsingspunten is cruciaal. Veranderingen in de morfologie van de splitsingspunten
hebben immers invloed op de water- en sedimenthuishouding van het hele benedenstroomse
gebied.
In de jaren 1997-1998 zijn er daarom in opdracht van het Rijksinstituut voor Integraal
Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling (RIZA) meetcampagnes uitgevoerd rond het
splitsingspunt Pannerdensche Kop. Bij de uitwerking van de meetgegevens is het Departement
Fysische Geografie van de Universiteit Utrecht nauw betrokken geweest. Dit heeft onder andere
geresulteerd in twee proefschriften (Wilbers 2004 en Kleinhans 2002).
In de jaren 2002-2004 zijn opnieuw splitsingspuntmetingen uitgevoerd, dit maal op de
splitsingspunten IJsselkop en Merwedekop. De meetgegevens zijn wederom grotendeels uitgewerkt
door het Departement Fysische Geografie (opdracht RI-3846A). Voor de uitwerking van de
Merwedekopmetingen wordt verwezen naar het rapport ‘Sedimenttransport op de Merwedekop
tijdens de hoogwaterperiode van 2004’ (Frings 2005). De uitwerking van de IJsselkopmetingen
staat beschreven in dit rapport. Een overzicht van de belangrijkste bevindingen in dit rapport is te
vinden in de samenvatting aan het begin (engelstalig), en (meer uitgebreid) in de synthese aan het
eind.
Voor de totstandkoming van dit rapport is grote dank verschuldigd aan Maarten Kleinhans van
het Departement Fysische Geografie. Ook de begeleiding van Janrik van den Berg, Leo van Rijn en
Ward Koster wordt zeer gewaardeerd. Het rapport was echter nooit mogelijk geweest zonder de
uitstekende dataset, welke te danken is aan de inzet van de leden van de meetdienst van
Rijkswaterstaat Directie Oost-Nederland. Tot slot gaat een woord van dank uit naar het RIZA (met
name Leonie Bolwidt, Wilfried ten Brinke, Peter Jesse en Leo van Hal), in de eerste plaats voor het
verstrekken van de opdracht, maar vooral ook voor de plezierige samenwerking tijdens de barre
omstandigheden van de meetcampagnes van de afvoergolf van januari 2004.
II