Wijk = business - Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

WIJK = BUSINESS
Langdurige zorggebruikers
Er zal binnen deze onderzoekslijn specifiek aandacht zijn voor de langdurige zorggebruiker.
Door de afbouw van de intramurale zorgcapaciteit naar wonen in de wijk verandert
de zorg drastisch. Zorgvragers willen de eigen regie voeren en zijn daartoe steeds beter
in staat. In elk geval zal de huidige intramurale instelling qua vorm en omvang grotendeels
verdwijnen. Het beoogde effect van de Nederlandse zorg is het verbeteren van de
kwaliteit van leven, ofwel het welzijn. Kenmerkend voor langdurige zorg is dat kwaliteit
van leven niet enkel bepaald wordt door de hoeveelheid geleverde zorg. De mate waarin
mensen grip en controle hebben op hun eigen leven heeft eveneens veel invloed op hun
welzijn. Op het terrein van langdurige zorg is voor deze controle niet alleen de inhoud
van zorg van belang, maar ook de manier waarop de hulpverlening georganiseerd is voor
de betreffende persoon. Veel van de voorzieningen die zich richten op langdurige zorg en
ondersteuning lossen immers niet zozeer de functiestoornis of lichamelijke beperking op,
maar verbeteren de kwaliteit van leven van mensen, bijvoorbeeld door maatschappelijke
participatie mogelijk te maken. Praktische zaken, zoals de locatie waar de hulp verleend
wordt en flexibiliteit in de planning ervan, zijn voor behoud van zelfstandig functioneren
en herstel van maatschappelijke participatie van even groot belang.
Een ander kenmerk van langdurige zorg is dat de welzijnseffecten in hoge mate individueel
zijn bepaald. Er zijn systematische verschillen tussen mensen in de manieren waarop
zij hun welzijn realiseren. Enerzijds komt dat omdat zij in verschillende mate over hulpbronnen
als inkomen en mantelzorg beschikken, waardoor er andere beperkingen voortvloeien
uit de persoonlijke situaties; anderzijds bepalen persoonlijke omstandigheden
welke wensen iemand heeft en welke problemen hij ervaart. Dit hangt bijvoorbeeld af van
de levensfase of de gezinssituatie. Het uitgangspunt is dat langdurige zorg en ondersteuning
zodanig worden ingericht dat aangesloten wordt bij de preferenties van individuele
gebruikers. Dat vereist dus maatwerk. Of langdurige zorggebruikers veel baat hebben bij
servicewijken zal behalve van goede zorg voor een groot deel afhangen van de investeringen
van gemeenten, corporaties, vastgoedontwikkelaars en zorginstellingen in maatschappelijk
vastgoed, de ontmoetingsplaatsen (gebouwen en openbare ruimte) die bijdragen aan
het vitale karakter van de wijk.
Er zijn al veel aanbodvarianten in de organisatie van zorg, hoewel het aantal geleverde
functies in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) op zichzelf beperkt is tot
zeven. Zorg kan bijvoorbeeld thuis worden verleend of in een instelling, op geleide van
de zorgvrager of van de aanbieder, bekostigd uit een persoonsgebonden budget (PGB) of
via een natura systeem. Het is echter niet voldoende zich af te vragen of alle zorgfuncties
die een zorgvrager nodig heeft in voldoende mate aangeboden worden; we moeten ons
ook afvragen of de leveringswijze aansluit bij de behoeftes van een zorgvrager en of de
zorg- en welzijnsvragen voldoende zijn onderscheiden. Juist die afstemming is cruciaal
15