inventarisatierapport tink om e tsjerken - Provincie Fryslân

HOOFDSTUK 4 Cultuurhistorische waarde
De gemiddelde restauratie-achterstand per kerk is het grootst bij de ‘hoog’ gewaardeerde
kerken. Bijna 5% van de restauratie-achterstand in miljoenen euro’s is te vinden bij de
‘gemiddeld’ gewaardeerde kerken; bij de onderhoudscategorie € 6.000 is dit zelfs 59%.
Restauratie-achterstand bij de categorie onderhoud van € 0.000 komt alleen bij een viertal
‘hoog’ gewaardeerde kerken voor.
Achterstand naar grootte restauratie
Relatief klein Behoorlijk Groot
< € 100.000 € 100.000 - € 00.000 > € 00.000
Cultuur- Totaal- Totaal- Totaal
historische aantal % bedrag aantal % bedrag aantal % bedrag
waardering In € In € In €
Hoog 1 9 1.168.650 19 9 .166.500 6 6 .506.050
Gemiddeld 1.7.050 5 5 5.55.000 7 5 .979.000
Laag 19 7 55.15 11 17 1.6.000 0 0 0
Totaal 72 100 3.435.825 65 100 10.351.500 13 100 6.485.050
Niet 7 900.500 8 1.9.000 6 .57.000
Gewaardeerd
Totaal 99 4.336.325 73 11.744.500 19 9.057.050
Tabel 22: Restauratie-achterstand, naar omvang van de restauratie
Bij de 150 gewaardeerde en bouwkundig onderzochte kerken, wordt ongeveer € 6,5 miljoen
van de restauratie-achterstand – oftewel bijna éénderde – gevormd door een dertiental
grotere restauraties. Meer dan de helft van dit bedrag is nodig voor 6 ‘hoog’ gewaardeerde
kerken. Circa € 5,6 miljoen van de restauratie-achterstand – oftewel 7% - wordt gevormd
door een grote groep van 5 ‘gemiddeld’ gewaardeerde kerken. De restauratie-achterstand
bij de ‘laag’ gewaardeerde kerkgebouwen is relatief laag; geen grote restauraties, maar een
dertigtal kleinere restauraties.
Van de bouwkundig onderzochte 1 kerkgebouwen, waren er 11 die op bouwkundige
conditie (zeer) slecht scoorden. Alle 11 behoren tot de onderhoudscategorie € 6.000. Van deze
11 zijn er 5 als ‘gemiddeld’ gewaardeerd qua cultuurhistorische waarde en 6 niet gewaardeerd.
Het betreft 7 hervormde kerken, ‘overige’ kerken en één gereformeerde kerk, waarbij er van
deze 11 kerken 7 rijksmonument zijn. Het gaat daarbij om een totale restauratie-achterstand
van € , miljoen.
Van de bouwkundig onderzochte kerkgebouwen, waren er 1 die een grote restauratie (> €
00.000) moeten ondergaan. Dit is gedeeltelijk een andere groep dan in de alinea hiervoor.
Immers, voor de restauratie van een bouwkundig slecht kerkje is niet altijd meer nodig dan €
00.000. Van de groep van 11 komen er 7 ook in deze groep van 1 voor. Deze 1 kerken
kennen een totale restauratie-achterstand van ongeveer € 10,6 miljoen. Van deze 1 zitten er
15 in de onderhoudscategorie € 6.000, in de categorie € 10.000 en in de
onderhoudscategorie € 0.000. Van deze 1 zijn er 6 als ‘hoog’ gewaardeerd, 8 als ‘gemiddeld’
en 6 niet gewaardeerd; ‘laag’ gewaardeerde kerken komen in deze groep dus niet voor. Op
één na zijn het allemaal rijksmonumenten. Van deze 1 kerkgebouwen zitten er 15 in de
onderhoudscategorie € 6.000, in de categorie € 10.000 en in de onderhoudscategorie €
0.000. Het betreft 15 (voormalig) hervormde kerken, rooms-katholieke kerken,
gereformeerde kerken en één kerk in de categorie ‘overig’.
Er is dus een groep van 5 kerken die er qua bouwkundige conditie slecht aan toe is en/of die
een restauratie-achterstand van meer dan € 00.000 heeft. Daar zit geen enkele kerk bij die
op cultuurhistorische waarde ‘laag’ scoort. Drie daarvan zijn momenteel in restauratie ofwel
worden binnenkort gerestaureerd. Blijven er grotere probleemgevallen over met een
gemiddelde restauratie-achterstand van € 61.000 per kerk, op één na allemaal
rijksmonumenten.
1