inventarisatierapport tink om e tsjerken - Provincie Fryslân

Uit de tabel blijkt dat van de kerken met minder dan 100 kerkleden, 1 op de 5 somber (kan
zeer klein, klein en matig) is over de kans dat de kerk over 10 jaar nog in gebruik is voor de
eredienst. Bij kerken die meer dan 100 kerkleden hebben, is dat 1%. Er wordt dus iets
somberder gedaan bij de kerken met minder dan 100 leden en vooral bij kerken met minder
dan 10 leden.
Wel zou men zich kunnen afvragen of het ledental op zichzelf wel een goede indicator is voor
de vraag of een kerkgebouw binnen 10 jaar zijn functie zal verliezen. Het vermoeden bestaat
dat er soms ‘stille reserves’ zijn bij kleine kerkelijke gemeenten, in de vorm van landerijen of
gebouwen. Er zijn voorbeelden in Fryslân bekend van kerkelijke gemeenten waar er
(twee)wekelijks amper 10 mensen in een kerk komen en dat er nog ten hoogste
kerkenraadsleden zijn, maar dat het gebouw er pico bello bijstaat dankzij de financiële
reserves.
Lang niet altijd wordt de noodzaak gevoeld om samen te werken (of te fuseren) met kerkelijke
gemeenten in de directe omgeving. Zo lang er nog een kerkrentmeester is die ‘de boel
draaiende houdt, is er in de beleving van de kerkelijke gemeente geen sprake van een
probleem. Het mag duidelijk zijn dat dergelijke situaties op langere termijn toch niet houdbaar
zijn. Als die ene ‘warbere’ kerkrentmeester wegvalt om wat voor reden ook, zitten de
achterblijvers met een groot probleem. Dit zijn echter nadrukkelijk uitzonderingssituaties, die
niet het algemene beeld bepalen.
HOOFDSTUK 5 Kerkelijk Draagvlak
5.4 Koppeling met restauratie-achterstand
Aantal Rijksmonumenten Niet-rijksmonumenten Totaal
kerkleden
aantal Bedrag € % aantal Bedrag € % Aantal Bedrag € %
0 - 10 58.000 1 1 8.000 591.000
11 - 50 16 ..00 10 5 98.500 7 1 .60.800 10
51 – 100 10 1.0.650 6 191.65 5 1 1.61.75 6
101 – 00 1 .57.00 11 58.500 6 5 .81.900 11
01 – 00 1 1.8.50 8 7 501.500 1 0 ..950 9
01 – 600 5 .968.000 18 6 60.000 15 1 .57.000 17
601 > 18 .91.500 15 1 1.717.000 5.008.500 19
n.v.t. .00 1 8.600 1 5 80.800 1
Niet ingevuld 6 6.16.150 7 509.000 1 9 6.655.150 5
TOTAAL 145 22.489.650 100 46 4.136.725 100 191 26.626.375 100
Tabel 31: Restauratie-achterstand gerelateerd aan aantal lidmaten en monumentenstatus
Als het aantal kerkleden wordt afgezet tegen de restauratie-achterstand, dan blijkt dat
restauratie-achterstand voor 6% (en als de niet-respons niet wordt meegerekend, zelfs 9%)
voorkomt bij kerken die meer dan 00 kerkleden hebben. Dat (b)lijkt logisch; dat zijn de
grotere kerken die relatief gezien ook een grotere restauratie-achterstand hebben. Opvallend
is daarbij wel dat er verschil is tussen rijksmonumenten (% van de achterstand in kerken met
meer dan 00 leden) en niet-rijksmonumenten (57% van de achterstand in kerken met meer
dan 00 leden). Dit verschil zou gezocht moeten worden in een aantal grotere nietrijksmonumentale
(gereformeerde) kerken. Echter, dat lijkt niet zo logisch omdat vrijwel alle
grote kerken met achterstand rijksmonument zijn. Waarschijnlijker is dat de relatief grote
non-respons (7%) bij de rijksmonumenten dit beeld vertekent en dat daar een aantal grote
kerken met veel kerkleden tussenzitten waarvan de kerk rijksmonument is. Ongeveer 1%
van de restauratie-achterstand doet zich voor bij kerken met minder dan 50 leden. Het gaat
hier om 5 kerken die een achterstand van ruim € , miljoen hebben, waarvan driekwart
rijksmonument is.
0