inventarisatierapport tink om e tsjerken - Provincie Fryslân

HOOFDSTUK 7 Gebruikspotentieel
Grotestadskerken
De problematiek van de vrijkomende kerkgebouwen waarvoor niet makkelijk een
nieuwe bestemming te vinden is, speelt zich in het hele land af. In de praktijk blijkt
dat er in de grote steden relatief makkelijk oplossingen gevonden worden.
Woningcorporaties, bedrijven en instellingen zien allerlei mogelijkheden om te
investeren in verbouwingen voor wonen en werken. De Task Force Toekomst
Kerkgebouwen heeft hier een indrukwekkend aantal voorbeelden van verzameld in
de brochure ‘Kerkgebouwen met toekomst’ (december 007). Soms is actie van
verontruste burgers nodig om te voorkomen dat een kerkbestuur al te snel voor
sloop kiest, en kan nagedacht worden over een alternatieve bestemming.
In Fryslân speelt het probleem van de vrijkomende kerkgebouwen vooral op het
platteland, waar de bevolking krimpt en bovendien de ontkerkelijking het draagvlak
voor de instandhouding doet verdampen. Kijken we naar de grote steden, dan
springen vooral Leeuwarden, Drachten, Heerenveen en Sneek in het oog. In alle vier
plaatsen is te zien dat veel gebouwen die vrijkwamen, door andere
kerkgenootschappen of geloofsgemeenschappen zijn overgenomen. Sloop komt
bijna niet voor; in Leeuwarden is eigenlijk alleen de Goede Herderkerk een
voorbeeld van een kerk die afgebroken is.
In Drachten zijn op dit moment alle 19 kerkgebouwen nog in gebruik. Heerenveen
telt 1 kerkgebouwen, waarvan er buiten gebruik zijn (Nieuweschoot en
Nijehaske). Van de 1 kerkgebouwen in Sneek zijn er buiten gebruik: Noorderkerk,
Ichthuskerk, Vredekerk en Zuiderkerk. In Leeuwarden zijn kerkgebouwen. Twaalf
daarvan hebben geen kerkelijke bestemming meer: Johannes de Doperkerk
(Agora) Catharijnekerk van Hoek (Voorstreek); Synagoge (Sacramentsstraat);
Westerkerk (Bagijnstraat 59) Doopsgezinde kerk (Zwitserwaltje); Christelijkgereformeerde
kerk (Wybrand de Geeststraat); Gebouw Irene (Noorderweg);
Noorderkerk (Grote Kerkstraat); Schranskerk Baptistenkerk (Trompstraat);
Regenboogkerk (Hooidollen); Leger des Heils (Tuinen). Nog eens 7 kerkgebouwen
in Leeuwarden en Leeuwarden-Huizum dreigen hun kerkelijke functie binnen
afzienbare tijd te verliezen, waaronder de monumentale gereformeerde Koepelkerk
en mogelijk ook de al even monumentale gereformeerde Pelikaankerk. De beide
laatste gebouwen zijn cultuurhistorisch (architectonisch en stedebouwkundig) zo
waardevol, dat behoud geboden lijkt. De toekomstige bestemming van de
dorpskerk in Leeuwarden-Huizum (wel of niet met aanpassing van het
monumentale interieur) is onzeker.
De Sint Martinus en Bonifatiuskerk van Dokkum
59