Leren navigeren deelrapport 1 - Gemeenteraad Almere

Interviewverslag dr. A.A. de Waal
Bijlage 2
Aanwezig:
De heren V.C. van der Velde (voorzitter Rekenkamer) en J. Eshuis (secretaris)
Deskundige: de heer A.A. de Waal, Maastricht School of Management
Leden van de Rekenkamer: de dames K.G. van Rijn en E.T.M. Müller-Klijn
De voorzitter opent de bijeenkomst om 11.00 uur.
De Rekenkamer: kunt u een korte toelichting geven op uw notitie.
De Waal: organisaties die beter willen presteren kijken naar beter presterende organisaties. Het prestatiemanagement
speelt bij excellerende organisaties een grote rol.
Informatie is nodig, maar hoeft niet perse op het niveau van een tien te zijn. Hoe ga je er mee om, dat is
erg belangrijk.
Hoe gebruik je informatie en hoe gebruik je die bij toezichthouders. Informatie gebruik je niet om af te
rekenen maar om gezamenlijk te verbeteren. Het gaat om verbeteren, verbeteren, verbeteren.
De Rekenkamer: kunt u een voorbeeld geven van een excellerende gemeente of overheidsinstelling
De Waal: nee. Het is moeilijk om excellerend te blijven. Profitorganisaties hebben er wel veel kenmerken
van.
De Rekenkamer: is het voor een monopolist makkelijker te excelleren
De Waal: uit onderzoek blijkt geen verband tussen het hebben van een monopolie en excelleren. Er is wel
een verband met langer aan de top blijven. Topsporters zeggen dat het makkelijker is de top te bereiken
dan er te blijven.
Ikea is waarschijnlijk een voorbeeld van een blijvend excellerend bedrijf. Zeeman waarschijnlijk ook maar
in dit familiebedrijf hebben we geen inzicht.
Cisco, General Electric, ooit goed, nu niet meer.
De Rekenkamer: wat zegt dat over non-profitorganisaties.
De Waal: je hebt profit, non- profit en overheid. Managementkwaliteit, belangrijk om excellerend te
worden, scoort hoog bij profit.
De Rekenkamer: waar zit het management in de gemeente. Bij de raad, het college, bij de organisatie
De Waal: bij allemaal maar met eigen accenten. Zo wil elk onderdeel indicatoren op zijn eigen manier
gebruiken.
De Rekenkamer: u zegt dat voor de politiek de effectindicatoren belangrijk zijn en niet de input- en
procesindicatoren. Dat zijn meer sturingsmiddelen voor de organisatie. Maar u zegt ook dat we met
effectindicatoren niet moeten afrekenen.
De Waal: je moet er niet te snel mee zijn. Maar als een wethouder slecht blijft presteren en geen acties
onderneemt om te verbeteren komt wel het moment van afrekenen.
Bij toezicht houden is de insteek vaak te negatief: ‘wat is er fout gegaan’. Het gaat er om of er
verbeteringen mogelijk zijn.
48 Tussenrapportage aan de gemeenteraad