Dekweekvanalikruiken - HZ University of Applied Sciences

Verkennend onderzoek naar de kweek van alikruiken
2.4 Natuurlijke leefomgeving en verspreiding
Alikruiken zitten op stenen, rotsen en wieren langs alle kusten van de Noordzee en de
Noordwest Atlantische kust, voornamelijk in het intergetijdengebied, zelfs wel
daarboven, maar ook in diepere delen van het sublittoraal. Ze komen met name voor
rond het laagwaterpunt.
Verwante soorten
De gewone alikruik wordt het meest verward met de ruwe alikruik (L. saxatilis)
omdat dit eveneens een veelvoorkomende alikruiksoort is in de Noordzee. In deze
omgeving komen ook de kleine alikruik (L.neritoides) en de platte alikruik
(L.littoralis) voor, echter in mindere mate. Daarnaast zijn er nog verschillende
alikruiksoorten rond de kusten van de Grote Oceaan.
Saliniteit
Alikruiken kunnen in een brede range aan saliniteiten voorkomen, van 13 tot 40
promille (Sharp, 1998, Jackson 2005)
Temperatuur
Een alikruik kan blootstaan aan een wijde variatie aan temperaturen. Volwassen
exemplaren kunnen temperaturen onder 0 o C verdragen en ze overleven dat 50% van
hun extracellulaire lichaams-vloeistoffen bevriezen. In koudere condities migreert de
slak naar wat dieper water waar blootstelling aan koude lucht niet plaatsvindt. Om
koude periodes te doorstaan reduceren de alikruiken hun metabolisme tot 20% van het
normale metabolisme. Lange tijd aan koude temperaturen blootstaan heeft
verminderde groei tot gevolg. De soort overleeft in rotspoelen waar zomers de
temperatuur tot 30 o C op kan lopen (Jackson 2005).
Activiteit
Onder water zijn de alikruiken actiever dan boven water, dit omdat het voortbewegen
in het water makkelijker gaat en minder energie kost dan op het land.
Voortbewegen
Tijdens het voortbewegen laten alikruiken slijmsporen achter. Deze sporen achterlaten
kost energie, maar levert wel wat op. Slijmsporen binden microalgen, waar andere
alikruiken van kunnen grazen (Davies & Edwards 2002). Andere redenen om de
slijmsporen van soortgenoten te volgen is voedselverzameling, schuilplaatsen en
reproductie. De gemiddelde snelheid van de alikruik ligt op 0,3 cm/min met een
uitschieter naar 3,25 cm/min (Svensson, 1997)
Migratie
Bij temperatuurdaling in het najaar/begin winter gaat de alikruik het liefst naar het
water (nabij of onder het laagwaterpunt), om zo het risico op blootstelling aan vorst
zoveel mogelijk te verkleinen. In het voorjaar migreert de alikruik weer terug. De
migratie is wel afhankelijk van de lokale wintertemperaturen.
Verspreiding
De verspreiding van alikruiken is zeer uitgebreid. Een onderzoek in 1975 heeft een
gemiddelde van 14,6 tot 35 individuen/m 2 opgeleverd in een 9 meter brede strook
boven het laagwaterpunt. Vaak vormen ze gemeenschappen of clusters variërend tot
over de 900 individuen/m 2 , dit is vaak het geval in getijdenpoelen, in spleten/scheuren
6