Dekweekvanalikruiken - HZ University of Applied Sciences

Verkennend onderzoek naar de kweek van alikruiken
Het spoor van een grazende alikruik laat een zig-zag patroon op het substraat achter,
dit wordt veroorzaakt door het karakteristieke heen en weer bewegen van het hoofd
tijdens het eten. Dit doen ze om zoveel mogelijk voedsel binnen te krijgen tijdens een
‘kruipspoor’. Tijdens het grazen worden de 13 tot 14 rijen tanden opeenvolgend op
het substraat geplaatst. De rotatie en het vouwen van de aangrenzende en
tussenliggende tanden produceren een ingewikkeld patroon.
De tanden op de rasptong zijn even hard als een menselijke vingernagel. Krachtig
schrapen op rotsachtig substraat veroorzaakt slijtage (Norton et al.1990)
De alikruik voedt zich met micro-algen met de middengelegen en aan de
zijkantgelegen tanden. Een enkele beweging van de radula (rasptong) over een
biofilm verwijderd maar 10%, zelfs van gladde oppervlakken zoals glas. Dit komt
door de plaatsing van de tanden. Een alikruik kan meerdere keren over hetzelfde
stukje schrapen. (Norton et al. 1990). De alikruik heeft een voorkeur voor gladde
oppervlakken (Wahl & Hoppe, 2002).
Losgemaakt materiaal wordt opgevangen door de naar binnen gevouwde tanden en
naar de mondruimte gebracht. De middengelegen tand(en) hebben een belangrijke
functie tijdens het voeden met macro algen voor het scheuren van de wieren.
Voedingsvoorkeur
Onderzoek is gedaan naar het voedingsgedrag en de voorkeur van alikruiken op de
verschillende macro algen. Hieruit blijkt dat de soorten Ulva lactuca en Pelvetia
canaliculata geprefereerd worden.
Wat betreft het dieet van microalgen is de alikruik niet selectief. Kleinere slakken
verteren echter meer kleine diatomeeën dan grote slakken. Belangrijk is dat de
slakken een variatie aan verschillende algen binnenkrijgen. Aangenomen wordt dat
alikruiken een aantal maanden kunnen overleven op een eenzijdig algendieet, maar
gemixte diëten hebben zeker de voorkeur (Norton et al. 1990).
Opname efficiëntie
Er zijn faeces gevonden die herkenbare fragmenten van macroalgen en zeewieren
bevatten, en ook levende diatomeeën, dit kan wijzen op een lage verterings efficiëntie
van de alikruik. Aan de andere kant is incomplete vertering vaak een gevolg van een
overdaad aan voedsel. Vergeleken met andere soorten alikruiken is de verterings
efficiëntie van L. littorea hoog: in sommige gevallen tot 80% (berekend op basis van
voeding met Ulva lactuca) (Norton et al. 1990).
Grahame (1973) heeft onderzoek gedaan naar de verteringsefficiëntie van L.littorea.
Hij kwam op een gemiddelde dagelijkse voedselopname van 1,27 +/- 0,21 % van het
lichaamsdrooggewicht. De verteringsefficiëntie kwam neer op gemiddeld 57 +/- 7%
van het lichaamsdrooggewicht. De opname en de verteringsefficientie is in het najaar
groter dan in het voorjaar (zie tabel B6.2 in bijlage 6)
Grahame heeft de opname tijdens dit onderzoek uitgedrukt in gram drooggewicht en
heeft de alikruiken alleen op zeesla (Ulva lactuca) gehouden.
Sommer (1999) heeft als enige een laboratoriumstudie gedaan naar de afhankelijkheid
van L.littorea voedingsratio’s op voedselbeschikbaarheid. Het perifyton werd
opgevangen op ruw transparant plastic in zeewater op ongeveer 1 meter diepte. De
biomassa werd uitgedrukt in microgram chlorofyl/cm 2 , het dagelijkse graasoppervlak
8