Vlaams Actieplan Armoedebestrijding 2005 - Home - Vlaanderen.be

huurders. De zwakste sociaal-economische groepen komen in het slechtere marktsegmentterecht (Pannecoucke, 2003). De bewoners van de goedkoopste woningen zijn gemiddeld ookhet oudst en behoren veelal tot de sociaal-economisch zwakste categorieën: meer dan tweevijfden behoort tot het laagste inkomensquintiel, 13 % is werkloos en 59 % behaalde hoogstenseen diploma lager middelbaar onderwijs (Pannecoucke, De Decker & Goossens, 2003).Ongeschikte of onbewoonbare woningen. In Vlaanderen krijgen elk jaar heel wat woningende officiële stempel ‘ongeschikt’ of ‘onbewoonbaar’. Het zijn woningen en kamers uit hetslechtste deel van de private huurmarkt. De redenen voor het ongeschikt of onbewoonbaarverklaren van een woning spreken tot de verbeelding: negen op tien van deze woningen heefternstige vochtproblemen, 58 % geeft risico’s op brand of elektrocutie, in 40 % van de gevallenis er gevaar voor co-vergiftiging en 15 % vertoont ernstige stabiliteitsgebreken. In 11 % vande gevallen is er geen sanitair en bij 67 % zijn de deuren en ramen in (zeer) slechte staat.Eind 2002 waren 3 258 woningen ongeschikt of onbewoonbaar bevonden. Van 1996 tot mei2003 werden 44 % of 2 617 van de 5 902 woningen die ooit op de inventaris hebben gestaan,geschrapt. Het doel van de procedure, met name het opsporen en herstellen van de gebrekenaan de woning, wordt dus bereikt (aps, 2004a).Een slechte huisvestingssituatie heeft ook gevolgen op andere levensdomeinen: in de eersteplaats op de fysieke en mentale gezondheid, de onderwijsprestaties van de kinderen, dewerksituatie van de ouders en de relaties binnen en buiten het gezin.Thuisloosheid. In Vlaanderen komen elk jaar zo’n 12 000 thuislozen terecht in opvangcentra.Volgens Van Menxel, Lescrauwaet en Parys (2003) heeft thuisloosheid met armoede te maken,maar niet alle thuislozen zijn arm en maar 3 % van de armen is thuisloos. Thuisloosheid is ookruimer dan dakloosheid: het is een proces van ontankering, van verlies aan sociale netwerkenen van maatschappelijke bindingen. De risicofactoren om thuisloos te worden, zijn onder meer:opgroeien in een instelling, generatiearmoede, een relatiebreuk en werkloosheid.10 GezondheidszorgWie lager op de sociaal-economische ladder staat, heeft meer kans om gezondheidsproblemente krijgen en kent een lagere levensverwachting. De ongunstige levensomstandighedenwaarin de lagere sociaal-economische categorieën leven, spelen daarbij een belangrijkerol. Ook de toegang tot de gezondheidszorg verloopt minder gemakkelijk dan voor wiehoger op de maatschappelijke ladder staat. Armoede grijpt dus in op het zeer fundamentelelevensdomein van gezondheid en omgekeerd. Hardonk, Vanroelen en Louckx (2004)bevestigen die samenhang tussen gezondheidsstatus en socio-economische kenmerken opbasis van de Gezondheidsenquête 2001 voor België.45Complementaire verklaringen voor sociaal-economische gezondheidsverschillen zijn tevinden in de sociale selectietheorie (personen met een slechtere gezondheid lopen meerkans om af te zakken op de sociaal-economische ladder) en de sociale causatietheorie(minder gunstige socio-economische situaties vergroten de kans op een negatieveregezondheidssituatie). Daarnaast spelen ook sociale en psychische factoren een rol.