Download rapport - Biax Consult

Vandommele is de Kruisbes uit Italië afkomstig. 104 De Arabieren schijnen de Kruisbes in Spanje beschrevente hebben. 105De enige Ribes-soort waarvan Dodoens natuurlijke standplaatsen beschrijft is de Zwarte bes. Desmaak schijnt echter "onliefelijck" te zijn, reden waarom zij ook niet "gheoeffent (verbouwd), nochoock niet ghebruyckt" werd. 106 Gezien de vondsten in beerputten e.d. zijn Ribes-soorten in de Middeleeuwenslechts af en toe gegeten. Echt populair worden ze pas in de 17 e en 18 e eeuw. 107De vondst van Tamme kastanje (Castanea sativa) is de vroegste van ons land. Tot op heden warenslechts zadenvondsten bekend uit 16 e -eeuwse en jongere contexten. Pollenvondsten dateren vanaf deRomeinse Tijd, waaruit wordt geconcludeerd dat de boom door de Romeinen in ons land is geïntroduceerd.108 Dit is echter geen betrouwbare aanwijzing voor het in cultuur brengen van deze boom, wantvooral in het zuiden van ons land handhaaft de Tamme kastanje zich uitstekend in de natuurlijkebosvegetatie. 109 De eerste zekere bewijzen voor het in cultuur hebben van Tamme kastanje in ons landdateren uit de Late Middeleeuwen, waar in schriftelijke bronnen regelmatig sprake is van deze boom.Er was tevens handel in jonge bomen. 110De vondst van Lampionplant (Physalis alkekengi) in FASE II is een van de vroegste in ons land.Slechts uit Kampen is een vondst bekend met een vergelijkbare datering. 111 Middeleeuwseafbeeldingen van Lampionplant suggereren dat deze plant destijds een belangrijke sier- ofsymboolwaarde had. 112 Uit het feit dat de plant ook werd aangeduid als "kerssen van over see","winterkerssen", "roemsche kerse" of "boberellen" kan worden afgeleid dat ook de bessengewaardeerd werden. 113 De bessen zijn overigens de enige niet-giftige delen van deze plant. In deprehistorie, toen het klimaat hier een wat continentaler karakter had, schijnt de plant deel te hebbenuitgemaakt van de natuurlijke vegetatie in ons land. 114 Tegenwoordig ligt de noordgrens van hetverspreidingsgebied in Zuidwest-Duitsland, alwaar de plant in ooibossen voorkomt. 115 Uit Zwitserlandkomen aanwijzingen dat de bessen reeds in de prehistorie verzameld werden. 116 Op grond van deprehistorische vondst uit ons land kon dit niet afgeleid worden.De vondst van enkele bladfragmenten van Buxus (Buxus sempervirens) bevestigt het gebruik van dezeplant in Laat-Middeleeuws Dordrecht. De plant had in de sterk door het Christendom gedomineerdeMiddeleeuwse samenleving een belangrijke symboolwaarde, met name rond de viering vanPalmzondag. 117FASE III: 1450-1550Uit Dordrecht kwamen slechts drie monsters die uit FASE III dateren. Twee daarvan hebben eentijdsspanne die gedeeltelijk overlapt met FASE II. Van Nijmegen was één monster uit deze fase104 Vandommele 1986, 75.105 Pijpers et al. 1985, 142.106 Dodoens 1554, 738-739.107 Bron: archeobotanische database RADAR.108 Pals 1997.109 Weeda et al. 1985, 104.110 Hüffer 1951, 863.111 Vermeeren 1990.112 Diehl 1974; Hoorens 1989.113 Daems 1993, 276.114 Pals 1989, 287.115 Oberdorfer 1979, 773.116 Villaret-von Rochow 1967, 59.117 Dodoens 1554.