Tien jaar sociale stadsontwikkeling

Straathoekwerk : informatie, communicatieHet straathoekwerk werd opgericht in 1992 na de eerste zwarte zondag bijde parlementsverkiezingen van november 1991. In 1996 begon het zich ookmet problematisch druggebruik bezig te houden. Daarna richtte het zichnaar andere restgroepen die vanuit hun situatie aandacht verdienen, zoalsjongerenprostitutie in en om het Citadelpark.Die jongeren kenden elkaar niet, werkten alleen, waren slecht of niet geïnformeerden liepen daardoor veiligheids- en gezondheidsrisico’s. Om eenzicht te krijgen op de situatie in Gent, op de doelgroep, de aard en de omvangvan de problematiek, werd het JOPRO-project in 2000 opgestart. HansBodyn van het straathoekwerk in Gent licht toe: “Straathoekwerkers wistenuiteraard dat in het Citadelpark in Gent homofielen elkaar opzoeken in de schemerzonevan het stadspark. Dat is ook zo in andere steden. Dat heet ‘cruising’.”Maar er was meer aan de hand. Ook de prostitutie- en schijnhuwelijkencelvan de politie zag dat. “Jongeren en jonge mannen, tussen de 17 en de 35 jaaroud liepen er rond, op zoek naar klanten die ze meenamen naar hotelletjesaan het station of elders, maar ook in de buurt. Soms werden er wel 15 tegelijkgesignaleerd in het park.” Al vlug werd het fenomeen negatief gepercipieerddoor de buurt. “Bewoners van appartementen uit de buurt merkten b.v.dat tapijten uit hun inkomhal verdwenen…Het duurde niet lang alvorens dat envele andere problemen in de buurt aan die jongeren verweten werden”, legtHans uit. Er moest dus gewerkt aan de veiligheid en de leefbaarheid in debuurt, zoveel was duidelijk. En dat via de leefwereld van de doelgroep zelf,met respect voor de waarden en normen die gelden binnen die leefwereld.Niemand dwingen. En zeker geen repressie. Hans: “Maar hoe begin je daaraan? Die ‘gasten’ stonden daar helemaal niet op ons te wachten…”Zeer geleidelijke aanpakHet duurde dan ook zowat een jaar voor er goed contact was met hetmerendeel onder hen. Bij occasioneel contact vroegen ze om sigaretten.Die kregen ze, maar in het pakje zat naast enkele sigaretten ook preventie-en ander materiaal. In het begin werd dat weggegooid. Maar ze bleven‘sigaretten’ vragen. Het ijs brak stilaan, er werd over van alles gesproken,maar niet over het onderwerp zelf. Na een tijdje zaten de sigaretten in eenrugzakje, samen met een sociale kaart, informatie, glijmiddel, condoomsetc. De gasten vroegen er steeds meer om, soms zogezegd ‘voor eenvriend’. Het werd stilaan duidelijk dat ze dat werk om verschillende redenendeden: op zoek naar de eigen seksualiteit, nood aan een inkomen,soms zelfs alleen om wat zakgeld om naar de film te gaan. Ze hebben eenzeer laag zelfbeeld, maar ook een grote weerbaarheid. De doelstellingenwerden stilaan aangepast: vanaf 2005 werd steeds meer ingezet op gezondheidspreventieen solidariteit onder de doelgroep. Daarvoor werdenfederale middelen ingezet.Gezondheidspreventie : belangrijke zorgIn samenwerking met Pasop, een vereniging die zich om raamprostitutiebekommert, werd het gros van de in totaal bijna honderd gasten gevaccineerdtegen hepatitis A en B. Dat was slechts mogelijk omdat de straathoekwerkerser eindelijk in geslaagd waren om met hen over het onderwerpte communiceren. Er werd een SOA-onderzoek gehouden en meervoorlichting gegeven. Ook hier geleidelijkheid: het gebeurde eerst op straatzelf, dan in een lokaal van de straathoekwerker en uiteindelijk bij Pasop.Middelen Grootstedenbeleid : decisief“Ook voor dit project waren de middelen van het federaal Grootstedenbeleiddecisief (het ging om 2 voltijdse straathoekwerkers + werkingsmiddelen)”,zegt Joris Demoor, coördinator van o.a. de middelen vanhet Grootstedenbeleid in Gent. “Anders had het project in een afgezwakteversie moeten plaatsvinden, met relatief weinig kans op succes,want het is zeer arbeidsintensief gebleken, vooral ook in de zoekfase.”Solidariteit: daar staat of valt hetproject meeDe groep van de gasten verandert voortdurend. Sommigen verdwijnen,anderen stappen eruit. Ze hebben geen sociaal netwerk en vallen daar-Tien jaar sociale stadsontwikkeling I pagina 41