lokale overheid ze goed”, legt Latifa Es Safi uit, de algemene coördinatorvan het stadscontract in Luik. “De teams die de ‘wijkprojecten’ inde praktijk moeten brengen concentreren zich op twee prioritaire luiken :enerzijds de inrichting van de openbare ruimte, met speciale aandachtvoor groene ruimte, speelruimte, openbare verlichting, wegenissen… enanderzijds animatie en evenementen om zo <strong>sociale</strong> samenhang en burgerparticipatiete bevorderen.”Het team wendt nieuwe manieren van participatieve democratie aan omal de betrokkenen te informeren, te raadplegen, te betrekken en te mobiliseren.“We zijn er sterk van overtuigd dat het betrekken en de participatievan de bewoners tijdens het hele proces de beste garantie is op succes op delange termijn”, voegt ze nog toe.Een ‘diagnoseteam’ per wijkParticipatieve alchemie nastreven is geen lachertje. De teams baseerdenzich op een manier van werken die haar nut al bewezen heeft en dieinspiratie haalde uit de Franse Datar-methode (het vroegere Délégationà l’Aménagement du Territoire et à l’Action Régionale - vandaag DIACT :Délégation Interministérielle à l’Aménagement et à la Compétitivité desTerritoires). Latifa Es Safi : “Dankzij het stadscontract konden we in elke wijkeen diagnoseteam aan het werk zetten. Op het terrein bestaat de kern van zo’nteam uit een coördinator, een jeugdanimator, een socio-sportieve en intercultureleanimator en iemand die gespecialiseerd is in het intergenerationele aspect.Bovendien kunnen we ook terugvallen op iemand van de netheidsdienst,van de speelpleinwerking, van openbare werken, een gebouweninspecteuren een schoolbemiddelaar…” Wat ze allemaal moeten doen ? De bevolkingaanzetten om deel te nemen aan het creatieve proces, projecten uitkiezenen ze mee op poten zetten.ze over naar de bevoegde diensten. Kwestie van de daad bij het woord tevoegen lieten ze er geen gras over groeien en volgden alles rigoureus opom zichtbare resultaten op het terrein te bereiken. Want daarin ligt uiteindelijkhet succes van de aanpak.“De eerste contacten met de andere diensten van de stad waren nogal epischvan aard”, geeft Latifa glimlachend toe. “We confronteerden door de wol geverfdeambtenaren met jonge sociaal-culturele werkers vol enthousiasme.”Maar met wat goede wil en overlegvergaderingen begon de mayonaisetoch te pakken. De eerste zichtbare resultaten in het straatbeeld gavenlegitimiteit aan de teams : de straatverlichting en de wegen werden hersteld,een speelplein werd gerenoveerd…, even zovele tastbare tekenen vaneen aanzet tot wijkvernieuwing. “Ik denk dat die strategie erg goed gewerktheeft. Het was dan ook de burgemeester zelf die er zijn gewicht achter zette”,besluit Latifa Es Safi.Luisteren naar de wijkenNadat de eerste waslijst van klachten achter de rug was, begonnen deteams aan een enquête bij de wijkcomités en de verenigingen. Doel : henstimuleren en helpen om hun eigen projecten waar te maken. “We hebbeneen handboek opgesteld om de verenigingen te bevragen en zo tot desterktes en zwaktes van elke wijk te komen”, legt Latifa Es Safi verder uit.“Daarna hebben we de adviezen afgewogen aan de hand van de mate vanintegratie van die vereniging in de wijk. Een kinderopvangtehuis zal voor onseen meer pertinente kijk op de wijk hebben dan een vereniging van oud-strijders.En dan bieden we aan die verenigingen of wijkcomités de mogelijkheidom projecten voor te stellen die hen de middelen geven om concreet aan deslag te gaan, mits ze goedgekeurd worden natuurlijk.”VuurproefLatifa Es Safi : “Toen ze zich in de wijken gingen vestigen, werden onze teamsbedolven onder de aanvragen van de verenigingen en wijkcomités : waslijstenvan verzuchtingen waar nooit op ingegaan was. Niets ontbrak op die lijsten :te weinig ruimten voor de jeugd, manke verlichting, problemen met het wegennetwerk,de veiligheid of de openbare netheid...” De boodschap van dieeerste contacten was niet mis te verstaan. Onmiddellijk brachten de teamsEen olifant in/uit de wijkHet team van de wijk Hypercentre werkt onverdroten aan een welheel ambitieus cultureel project rond het thema van de olifant. Datmetershoge dier wordt het centrum van het evenement en wordt opeen kar het stadscentrum rondgevoerd. In het zog van het beest zagenheel wat interculturele acties het licht, voorstellingen en straatanimaties…uitgedacht en uitgevoerd door tientallen verenigingen.<strong>Tien</strong> <strong>jaar</strong> <strong>sociale</strong> <strong>stadsontwikkeling</strong> I pagina 69
Zo’n ‘consultatief proces’ vergt natuurlijk verschillende maanden werk,vanaf de uitwerking met de betrokken bewoners tot de goedkeuring doorhet schepencollege. Om beroep te kunnen doen op de fondsen van hetstadscontract moeten de projecten aan duidelijke criteria voldoen enmoet de coördinator projectfiches invullen met doelstellingen, uiteindelijkresultaat, middelen, partners, budgetten, wat het project aan de wijkkan toevoegen enz… De projecten die een begeleidingscomité selecteerdeworden dan aan het college voorgelegd, die ze goed- of afkeurt. “Daarnaleggen we ze voor aan de verenigingen en bewoners, wijk per wijk”, voegt zetoe. De teamcoördinatoren leggen dan de ‘ins en outs’ van het project uiten ook de timing. Elk <strong>jaar</strong> worden er zowat 60 projecten op het getouwgezet in de acht wijken.Latifa Es Safi gaat in op een van de – volgens haar - mooiste resultaten :een ontmoetingsplek in het hart van de ‘moeilijke wijk’ Burenville-Glain.“In die wijk met haar vele <strong>sociale</strong> woningen en weinig gemeenschapsvoorzieningenstelden we vast dat de jonge delinquenten steeds jonger werden.We wilden zo duurzaam mogelijk werken en hebben heel nauw samengewerktmet de verenigingen die op het terrein aanwezig zijn om een fantastischintergenerationeel speelplein te maken : met schommels voor de jongsten,banken voor de mama’s, voet- en basketbalterreinen voor de jongeren,petanquebanen voor de al wat ouderen. Er is zelfs een minivoetbalterreinaangelegd voor kinderen vanaf 2 <strong>jaar</strong> !”De jongeren hebben een belangrijke rol gespeeld bij het uitbouwen vandat plein. Ze waren dan ook van bij het begin bij het opzet ervan betrokkenen ook via de sportieve animatie op woensdagnamiddagen. Ze hebbenzich de plek geleidelijk toegeëigend en er is quasi geen sprake meer vanvandalisme. “Doordat we zoveel op het terrein waren, hebben we gemerktdat er blijvende problemen zijn, zoals de weigering van jongens en meisjesom samen te werken”, verduidelijkt Latifa nog. ”Daarom hebben we sportprojectenopgezet. Geleidelijk aan hebben de meisjes en jongens toenaderinggezocht en zijn ze elkaar beginnen appreciëren. Een heel langzaam procesdat maanden, soms jaren duurt…“ Echt een voorbeeld !succesfactoren en aanbevelingenDe ‘nabijheidslogica’ die de wijkprojecten nastreven laat toe om actiesin het hart van de wijken te verankeren. Om aan de verwachtingenvan de bewoners te kunnen beantwoorden heeft de Stad al eenaantal ‘wijkgemeentehuizen’ geïnstalleerd, om zo er op te wijzen datde overheid haar diensten terug dicht bij de mensen wil.De hele actie ‘Wijkprojecten’ ademt transversaliteit tussen de verschillendestadsdiensten, en wordt uitgebreid gesteund door de burgemeesteren zijn team.Doordat de verschillende diensten samenwerken kunnen de verschillendeacties op elkaar afgestemd worden en blijven.En nu aan de jongeren !De projecten worden zo vlug als mogelijk in de praktijk gebracht, omzo het publiek er te blijven bij betrekken. En als de procedures dantoch meer tijd in beslag nemen, dan worden de bewoners regelmatigop de hoogte gehouden van de vooruitgang ervan.