GEDEELDE KENNIS, DUBBELE KENNIS - Vlaanderen.be

Beschrijving van Jannes de Piraat, een methodiek om kleuters te lerenomgaan met (fysieke) beperkingen1. DOEL VAN DE METHODIEK- Risico- of probleemomschrijvingKleuters komen naar het Dominiek Savio-instituut met een verschillende voorgeschiedenis. Sommigenstappen in als kleine peuter. Anderen stappen in na een traject in het gewoon onderwijs, al danniet in combinatie met GON, revalidatie, enzovoort. Op een leeftijd waarop kleuters zich beginnendbewust worden van hun eigen identiteit, maken ze in het semi-internaat kennis met elkaar: kleutersmet heel uiteenlopende mogelijkheden en beperkingen. Kinderen stellen zich daarbij heel wat vragen.Begeleiders stellen dit vast in de wijze waarop de kinderen met een (fysieke) beperking met elkaaromgaan.- Doel van de methodiekKinderen leren meestal al spelend. Jannes de Piraat is een methodiek die op een aangename, speelsemanier aan kinderen de kans wil bieden om het omgaan met eigen en andermans mogelijkheden enbeperkingen aan bod te laten komen. In alle openheid, maar ook in een niet te beladen sfeer wil demethodiek het onderwerp fysieke beperking bespreekbaar maken.2. DOELGROEP VAN DE METHODIEKJannes de Piraat is bedoeld voor kinderen met een mentale leeftijd tussen ongeveer 4 en 10 jaar. Demethodiek is specifiek uitgewerkt voor kinderen die geconfronteerd worden met fysieke beperkingen bijzichzelf of bij kinderen in hun omgeving. Dit kan in een dienst of instelling voor kinderen met een handicap.Maar de methodiek kan ook gebruikt worden in het gewoon onderwijs of onder broers of zussen.3. AANPAK VAN DE METHODIEK- Het figuurtje Jannes de Piraat is de kapstok van de methodiek. Jannes is een herkenbare jongen metherkenbare beperkingen: een beenspalk, een handspalk en een afgeplakt oogje. Jannes droomt ervaneen piraat te worden. En zo gebeurt het ook. Jannes wordt een (semi)stoere piraat met een houtenbeen, een haak in plaats van een arm en een ooglap. Jannes beleeft allerhande herkenbare avonturen:voor het eerst naar school gaan, spelen met zijn zus, op uitstap gaan, enzovoort. Jannes’ avonturenzijn opgeschreven in een groot, mooi geïllustreerd voorleesboek.- De methodiek start met het voorlezen van een verhaal van Jannes de Piraat aan de kleuters. Dan volgter een gesprek met de kinderen. Hierin kunnen de kleuters hun eigen beleving aan bod laten komen.Kinderen kunnen tijdens een kringgesprek met hun vragen en bezorgdheden terecht. Maar ze wordenniet verplicht om over zichzelf of een concrete persoon te praten. Evengoed kunnen ze hun vragen engevoelens projecteren op Jannes de Piraat.- De beleving van de kinderen kan – desgevallend – gekaderd worden in aanvullende en verdiependeactiviteiten (knutselen, spelletjes, …). Deze activiteiten zijn beschreven in een handboek. Sommigeomkaderingsactiviteiten vragen wat meer ruimte of materiaal. Maar naargelang de mogelijkheden dieeen voorziening of instelling heeft, kan men daar creatief mee omspringen.- Het voorleesboek telt 11 omkaderde verhalen. Deze kunnen naar wens gespreid worden in de tijd.Heeft de begeleider de methodiek onder de knie, dan kan hij/zij zelf verhalen toevoegen, al naargelanger zich andere thema’s of problemen aandienen.- Gedurende een namiddag kan een begeleider in een groepje werken rond één verhaal, met bijhorendkringgesprek en omkaderingsactiviteiten.- De verhalen van Jannes de Piraat zijn eigenlijk bedoeld om in groep te vertellen: in een leefgroep, eenklasgroep, enzovoort. Maar begeleiders kunnen er ook individueel mee aan de slag.12