GEDEELDE KENNIS, DUBBELE KENNIS - Vlaanderen.be

AAN DE SLAG MET EFFICIËNTE EN EFFECTIEVE PRAKTIJKEN INHET BELEIDSDOMEIN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN.1. EFFICIËNTE EN EFFECTIEVE PRAKTIJKEN ALS KANSWie als praktijkwerker hulp- en dienstverlening aanbiedt, staat voor een hele uitdaging. Dagelijks staan ercliënten met een unieke hulpvraag te wachten; sommigen met een eenvoudige hulpvraag en problematiek,anderen met meervoudige en complexe vragen en problemen. De uitdaging bestaat er dan in om opde vraag van elke cliënt een passend en kwalitatief antwoord te formuleren. En dit is geen eenvoudigeklus. Hulp- en dienstverlening is immers geen machinaal en programmeerbaar werk; elke hulpvraag istelkens weer de start van een zoekproces naar de beste methode en aanpak. Terwijl op hetzelfde momentover de schouder van de praktijkwerker een kritisch publiek meekijkt. Cliënten verwachten dat zezo snel en zo goed mogelijk vooruit geholpen worden. Overheden en het management van voorzieningenvragen dan weer meer garanties dat de geleverde hulp- en dienstverlening zo effectief en efficiëntmogelijk verloopt.Bij het aanbieden van hulp- en dienstverlening komt dus erg veel inzet, creativiteit, relationele vaardighedenen ervaring kijken. Maar ook de professionele kennis en vaardigheden die een praktijkwerker inzet,kunnen doorslaggevend zijn in het proces en de uitkomst van de hulpverlening. En met deze combinatiekomt het evidence-based handelen in het vizier. Evidence-based werken impliceert dat een professionalzijn hulpverlenend antwoord baseert op een combinatie van drie elementen:- wensen, behoeften en verwachtingen van de cliënt;- eigen expertise en ervaring;- empirisch bewijs.Deze combinatie biedt de meeste garanties op een kwaliteitsvolle, veilige, effectieve en efficiënte hulpofdienstverlening. Voor de eerste twee van deze drie aspecten kan de praktijkwerker meestal op zichzelfterugvallen. Hij is diegene die de wensen en behoeften van de cliënt best kan inschatten. Daarnaast leertde praktijkwerker uit zijn ervaring welke (methodische) aanpak, met ook oog voor de relatie hulpverlenercliënt,(meer) vruchten afwerpt bij een bepaalde hulpvraag of problematiek. Aanvullend kan de professionaldan zijn eigen expertise en de wensen van de cliënt tegen het licht van de wetenschap en de kennisen ervaring van anderen houden. En net voor deze oefening heeft de praktijkwerker vaak niet voldoendeaan zichzelf. Met name het vinden van en werken met goed gedocumenteerde bronnen is in dit verbandgeen sinecure. In Vlaanderen verlopen het ontsluiten en de kennisdeling van (onderbouwde) methodenuit binnen- én buitenland niet evident. Hiervoor zijn een aantal redenen.Nogal wat in Vlaanderen toegepaste preventieve, hulp- of dienstverlenende methoden zijn niet beschrevenen gedocumenteerd. We voelen dat ze werken, maar expliciteren dat zelden. De doelgroep en deconcrete doelstellingen van een hulpverleningspraktijk worden niet vaak afgebakend en gedefinieerd.Een duidelijke en duidende procesbeschrijving van een methodiek is een zeldzaamheid. Daar komt bijdat van vele methodes de effectiviteit nog niet is geëvalueerd. Bovendien is de informatiestroom overin het buitenland ontwikkelde en geëvalueerde methoden nauwelijks bij te houden. Deze stroom is voorpraktijkwerkers ook niet hanteerbaar.Dat de Vlaamse welzijns- en gezondheidssectoren geen overtuigende traditie van systematische kennisdelinghebben, verwondert dan ook niet. Doorontwikkelde, geëvalueerde methoden vinden niet altijd deweg naar de eindgebruiker, de professional. Fora die methoden bundelen en ter beschikking stellen aanprofessionals, denk bijvoorbeeld aan databanken, zijn in Vlaanderen weinig beschikbaar. Wat het zoekwerkvan professionals naar (effectief gebleken) methoden lastig maakt.78