rapport - Vijfeeuwenmigratie.nl

plaats te maken voor zelfzorg. De aandacht van het beleid verschoof hierbij van dekostwinners onder de Ambonezen naar degenen zonder voldoende inkomen.Ten behoeve van hen werd een bijstandsregeling ingesteld, die nog steeds bestaat,tegenwoordig als derivaat van de Algemene Bijstandswet, onder de naam RijksgroepsregelingAmbonezen. Het bestaan van een afzonderlijke bijstandsregeling voorde Ambonezen berust heden ten dage niet meer op hun bijzondere materiële omstandigheden,maar op hun juridische positie als vreemdeling.Arbeid: De deelname aan het arbeidsproces werd in de eerste jaren niet door de overheidbevorderd. De regering zou zich echter 'niet verzetten tegen een tijdelijke opnamevan de Ambonezen in het Nederlandse arbeidsproces ... mits daarvan geen ernstigeverstoring van de Nederlandse arbeidsmarkt te verwachten is'lG.Hoewel de overheid geen taak zag in arbeidsbemiddeling, werd zij er naderhand tochbij betrokken. Tal van Ambonezen raakten vanzelf bij het arbeidsproces ingeschakelden genoten naast een volledige verzorging op rijkskosten dus nog een eigen inkomen.Zoals reeds opgemerkt, waren deze werkende Ambonezen verplicht een deel van huninkomen af te staan als bijdrage in de kosten van hun verzorging. Om deze regeling teeffectueren zond de regering ambtenaren uit, die op de naleving moesten toezien. Dezezgn. arbeidscontroleurs, die hun relaties hadden, zowel met de werkgevers als met deAmbonese werknemers, ontwikkelden zich mettertijd tot arbeidsbemiddelaars. Dearbeidsbemiddeling werd geformaliseerd in 1956 en nadien uitgebreid bij de overschakelingop zelfzorg. Deze overgang op zelfzorg impliceerde een gewijzigde opvattingvan de overheid over de Ambonese deelname aan het arbeidsproces, aangezien hetnieuwe systeem de Ambonezen verplichtte tot het aanvaarden van passende arbeid.Had de overheid aanvankelijk dus de nodige reserve t.a. v. de Ambonese participatie opde arbeidsmarkt, de voorbereiding van de Ambonezen op later (in Indonesië) te verrichtenarbeid heeft zij van meet af aan bevorderd, door speciale omscholings- en vakcursussenin de woonoorden te doen houden en het bezoek van de Ambonezen aande Rijkswerkplaatsen te stimuleren.OnderwijS: Op het punt van het onderwijs hebben de Ambonezen zich altijd sterk opde Nederlandse samenleving georiënteerd. Het is vrijwel het enige terrein, waarop zijgeen eigen Ambonese voorzieningen hebben geambieerd (hoewel de overheid deze welheeft aangeboden). Voor zover de afstand het toeliet (de woonoorden waren vaakafgelegen) bezochten de Ambonese kinderen Nederlandse scholen. Hun participatieaan het voortgezet onderwijs is tot enkele jaren geleden toe geheel voor rijksrekeninggekomen door het bestaan van een speciaal voor deze groep bestemd, onbekrompentoegepast beurzenstelsel.Maatschappelijke begeleiding: In het ten aanzien van de Ambonezen gevoerde beleidviel aanvankelijk de nadruk op concrete, materiële verstrekkingen terwijl het maatschappelijkwerk maar een bescheiden positie innam. Het werd hoofdzakelijk bedreven32