rapport - Vijfeeuwenmigratie.nl

heeft. Het is geenszins de bedoeling de zaken waarom het gaat ingewikkelder te makendan nodig is. Maar juist om die reden is het nuttig ons te bedienen van enkele goedgedefinieerde begrippen. 3De Indo-Europeaan in Nederlands-Indië beschouw ik als een 'marginal man', eenmarginaal mens.Een marginaal mens noem ik een individu, die in fundamentele onzekerheid verkeertomtrent zijn sociale positie en zijn rol verwachtingen, doordat hij, behorend tot eenminderheidsgroep, zich refereert aan een andere, dominante groep die hem niet, ofnog niet of gedeeltelijk accepteert, en welke groep zijn aspiraties geheel of voor eendeel bepaalt.Een referentiegroep is een groep waarvan men geen lid is maar lid zou willen zijn enwaaraan men voor zijn gedrag en houding refereert. Men kan niet alleen als individu,doch ook als groep refereren aan een andere groep.Een minderheid is een perifere groepering.'Het sociologisch kenmerkende van de minderheidsgroepering is gelegen in de relatietot de meerderheid. In de ogen van deze meerderheid is de andere groepering minderwaardig.Ze is beladen met stereotiepen, die culmineren in een inferieur groepsbeeld.Daarmee verbonden bezet de dominant de maatschappelijke sleutelposities en verhindertde leden van de minderheid zich te doen gelden. Door deze constellatie komende leden van de minderheid ertoe zich bij voortduring te refereren aan de meerderheid.Dit kan positief refereren zijn, in zoverre zij trachten acceptabel te worden, het kanook negatief gerichte referentie betreffen, waar zij een rancune ontwikkelen tegen deoverheersende positie van de dominant en de cultuur welke deze draagt'.4Stereotiepen ontstaan doordat het veel mensen moeilijk valt verschijnselen, personen,genuanceerd te onderscheiden en te benoemen. Differentiëring aanbrengen vergt informatie,energie en goede wil. Meestal kiezen mensen dan ook de weg van de minsteweerstand en houden zij zich niet met differentiëring bezig. Het is makkelijker een lidvan een bepaalde groep te zien als lid van die groep zonder meer, dan hem tevens, ofin de eerste plaats, te beschouwen als een individu met bepaalde persoonlijke eigenschappen.Een aantrekkelijke dichotomie is die van goed en slecht. 'In-groups are good; outgroupsare bad. It is as simple as that', zegt Allport. 5 Gedifferentieerd denken vereistelastisch denken, vereist de bereidheid en de mogelijkheid wijzigingen aan te brengenin zijn 'mental set'. Nogmaals Allport: 'A stereotype is sustained by selective perceptionand selective forgetting'. 6 Door de massacommunicatiemiddelen raakt men vertrouwdmet de in een samenleving gangbare stereotiepen. Men weet niet meer, als menhet al ooit wist, dat het stereotiepen zijn. Bovendien worden stereotiepen aan de behoeftenvan de situatie aangepast.Een ideologie is een systeem van opvattingen (waarden) dat de positie en het gedragvan een groepering, en van de leden ervan, rechtvaardigt. De opvattingen worden bewustbeleden en zij staan in nauw verband met een structurele conflictsituatie. Voor46