rapport - Vijfeeuwenmigratie.nl

1860 werd het mogelijk, via het gymnasium Koning Willem III te Batavia, een dooreen staatsexamen afgesloten opleiding te volgen, die het Radicaal verschafte, terwijlin 1864 werd bepaald dat wie de Europese lagere school met succes doorliep, geachtwerd het zg. klein-ambtenarenexamen met goed gevolg te hebben afgelegd, wat toeganggaf tot de lagere bestuursfuncties. Er waren echter nauwelijks scholen en hetschoolgeld was voor de Indo's veelal een belemmering.De Indogroep bleef voorkeur vertonen voor Gouvernementsposities. Daar was immershet Europese prestige aan verbonden. Zo verkleinden zij eigenlijk zelf hun bestaansmogelijkheden.Handenarbeid werd laag aangeslagen: dat was voor de Inlander.Landbezit was slechts voor de inheemse bevolking mogelijk.Gedurende de gehele 19de eeuw bleef het onderwijs zeer elementair. Weinig Indo­Europeanen spraken Nederlands. De meesten hadden geen contact met de Nederlandsecultuur, ' ... a commodity which seemed to face serious «import restrictions »' .44De meerderheid van de Indo's voelde dan ook weinig binding met de totoks.In 1872 en 1882 verschenen zg. Pauperrapporten, die geringe aandacht trokken. Eennieuwe Paupercommissie bracht in 1902 andermaal een rapport uit, dat overigens niethelemaal betrouwbaar was, maar toch een redelijk inzicht gaf in de economische positievan de Indo, - en die was zonder meer slecht.Maar de enorme economische expansie die omstreeks 1905 inzette bood de Indo­Europeaan voorheen ongekende kansen, door de uitbreiding van het onderwijs en detoenemende vraag naar westers opgeleid personeel zowel bij de overheid als bij hetzich krachtig ontplooiende bedrijfsleven. Samen met een klein aantal Indonesiërs hadhij praktisch het monopolie op de arbeidsmarkt voor de lagere en middelbare administratievebetrekkingen. Ook elders, als opzichter of als stationschef bijvoorbeeld,werden de mogelijkheden verruimd.Binnen de Indogroep ontstond een duidelijke geleding. Er kwamen verschillende lagen,de groep werd minder homogeen. De culturele afstand tot de totoks verminderde. Detypische mestiezencultuur werd allengs teruggedrongen, de Europeanengemeenschapwerd Europeser. Méér Indo's konden tot in hoge posities doordringen.In 1913 echter kreeg de zg. unificatie zijn beslag, die inhield 'equal pay for equal work'.Niet langer gold bij bezoldiging het rascriterium. Indonesiërs ontvingen voortaan hetzelfdesalaris dat Indo's in gelijke functies ontvingen. Voorlopig werd de economischeconcurrentiepositie der Indo's nog niet aangetast, maar de toekomst hield aldus eenbedreiging in. Ook de indianisatie schreed voort, inhoudende vervanging van de inIndië opgeleide Europese werkkrachten door eveneens aldaar opgeleide Indonesischekrachten, Of: salariëring volgens een maatstaf waarmee Indonesiërs - met een lagerelevensstandaard èn een lager levenspeil - genoegen namen. Intussen bleek uit eenonderzoek van de Hollandsch-Inlandsche Onderwijs Commissie in de jaren 1928- 1929,dat de vraag naar westers opgeleid personeel maar iets meer bedroeg dan het aanbodvan abituriënten met een Klein Ambtenaars certificaat. Met andere woorden: eendeel van de Indo-Europeanen was omstreeks 1930 zijn economische positie al aan hetverliezen - bij het begin van de grote crisis.57