Buiten de Orde 2015 #3

Thema
: thema Thema
Rojava
Rojava
De stad
te wijzen groepen. Ook de bestaande tijdelijke
verhuurmogelijkheden (campuscontracten
en verhuur in het kader van de
Leegstandwet) worden verder uitgebreid.
Daarnaast introduceert het voorstel een
huurcontract van maximaal twee jaar dat
zonder voorwaarden, zonder beperkingen,
zonder huurbescherming en zonder toezicht
door elke verhuurder kan worden toegepast.
Het huurcontract voor onbepaalde tijd mét
volwaardige rechtsbescherming is nog
steeds de norm in Nederland, benadrukt
minister Stef Blok (VVD, Wonen)
regelmatig. Het is ‘geenszins de bedoeling
om het uitgangspunt van het contract voor
onbepaalde duur te verlaten en af te stappen
van het systeem waarbij tijdelijke verhuur
de uitzondering op de hoofdregel is.’ Maar
zowel uit de wetenschap als de politiek klinken
er waarschuwingen. Zijn er inmiddels
niet al zoveel uitzonderingen dat er van een
echte norm – het reguliere huurcontract –
geen sprake meer is?
De huurbescherming neemt af
De hoeveelheid tijdelijke contractvormen is al
groot. Zo hebben we het campuscontract voor
tijdelijke studentenhuisvesting; de bruikleenovereenkomst;
de pensionovereenkomst;
het diplomatencontract; het solid-contract;
short stay; tussenhuur, kamerverhuur of hospitaverhuur;
het huurcontract voor bepaalde
tijd en het prozaïsche ‘huurcontract naar zijn
aard van korte duur.' Dan is er ook nog de
wisselwoning, de atelierwoning, de dienstwoning
en huisbewaring.
Dit is de officiële laag. Daaronder worden er
nog allemaal varianten voor doelgroepen
bedacht door gemeenten en de verhuurders
zelf, zoals participatiecontracten voor
studenten en kunstenaars met buurtwerkplicht,
en zijn er wettelijke woonvoorzieningen
voor groepen die we apart zetten, zoals
overlastveroorzakers en asielzoekers.
Al deze varianten hebben een ding gemeen:
in ruil voor een kortere wachttijd of directe
beschikbaarheid bieden ze significant
minder huurbescherming dan het
‘normale’ huurcontract. Deze tijdelijke contracten
zijn in de regel makkelijk op te zeggen,
ook hebben huurders geen recht meer
op vervangende woonruimte en verhuiskostenvergoeding.
Het is onmogelijk om scherp in beeld te
krijgen hoeveel mensen geflexibiliseerd wonen.
Het ministerie heeft een poging gedaan
het aantal anti-kraak-bruikleenconstructies
te taxeren en komt op 9.822 panden, bewoond
door grofweg 18.300 mensen – een
conservatieve schatting volgens de Onderzoeksredactie,
die onderzoek verrichtte
naar de ‘leegstandsindustrie’. Dat is dus alleen
anti-kraak.
Er zijn al zoveel uitzonderingen
dat er van het reguliere huurcontract
geen sprake meer is
Tijdelijke verhuur in het kader van de
Leegstandwet wordt pas sinds 2013 gemonitord,
na een Kamervraag van Paulus
Jansen (SP). Hier gaat het dus om koopwoningen
en te slopen of te renoveren
huurwoningen die tijdelijk worden verhuurd.
Dit jaar zijn door gemeenten naar
schatting 58.000 vergunningen voor deze
versie van tijdelijke verhuur in omloop.
Onduidelijk is hoeveel mensen er op deze
manier wonen. Het is allemaal nattevingerwerk.
Over de totale hoeveelheid
campus-, shortstay- en andere flexcontracten
is zelfs helemaal niets bekend.
Voor wie?
Tijdelijke contracten zijn een handig instrument
in gebiedsontwikkeling. Net als
de Heijmans ONE kun je tijdelijke huurders
inzetten voor een stadsvernieuwingsproject.
Met tijdelijke huurders kun je de
bevolkingssamenstelling wijzigen en een
periode tussen probleemwijk en droomwijk
overbruggen zonder onderweg veel aan
leefbaarheid te hoeven inleveren.
In de Utrechtse wijk Kanaleneiland is een
nieuwbouwproject verrezen met de aansprekende
naam De Nieuwe Wereld. Het
project wordt uitgevoerd door Heijmans,
maar is op maat gemaakt voor de grootste
woningbelegger van Nederland, Syntrus
Achmea Real Estate & Finance. Dit soort
2015 - 3 73