Buiten de Orde 2015 #3

Thema
: thema Rojava
De stad
nen zijn voor de succesvolle ontwikkeling
en een risico voor de reputatie van de stad
als rijkste en veiligste Duitse metropolis.
Zodoende ziet de staat, in de schaduw van
de groeiende en bloeiende marginaliteit,
zich genoodzaakt te antwoorden met een
omvangrijke uitbreiding van de repressieve
structuur: meer arrestaties, meer politie,
meer camerabewaking, meer controle
in het openbaar vervoer, meer vluchtelingenkampen,
het instellen van zones waar
een bedelverbod geldt, campagnes voor
meer kliktelefoontjes naar de politie, meer
jeugdgevangenissen en psychiatrische inrichtingen,
meer gedwongen ontruimingen
en dwangopnames en als laatste het
grootste toekomstige bouwproject van
Beieren: de oprichting van een nieuw strafen
justitiecentrum.
De uitrusting van de heerschappij
De geplande bouw van het grote straf- en
justitiecentrum op 38.000 m2, vanaf 2015 in
de woonbuurt Neuhausen, zal in de toekomst
rechtbanken herbergen en vanaf 2019
de werkplek voor 1300 justitiemedewerkers
zijn. Het ontwerp voor de bouw werd in 2013
via een wedstrijd voor architecten verkregen,
vijftien architectenbureaus uit verschillende
landen namen hieraan deel. Het winnende
ontwerp van het justitiecentrum is van het
Münchener architectenbureau Frick Kruger
Nusser Plan2 en onderscheidt zich door de
‘lichte en vriendelijke ingang’, ‘goede en eenvoudig
functionerende gevangenenentree’ en
‘een veiligheids-technisch positieve
benadering’, ‘stedelijk, compact en groen’ –
zo zal deze zeven verdiepingen tellende kolos
eruitzien, die door zijn functionele architectuur
een derde van het terrein ongebruikt
laat, dat toch ook snel met nog meer justitiegebouwen
gevuld zal worden.
Diezelfde architecten hebben hun kennis en
vakbekwaamheid al bewezen als het gaat om
opsluitings- en strafinstellingen modern en
goed voor de dag te laten komen. Zij zorgden
ook voor de ontwikkeling van twaalf
gevangenissen in Duitsland, waaronder de
Münchener vrouwen- en jeugdgevangenis,
net zoals ze het Justitiepaleis in Lyon en een
‘EU-prison-standard’-gevangenis in Sarajevo
ontwierpen.
Ondertussen is als onderdeel van het plan
om de Beierse autoriteiten te verstevigen,
onlangs ook begonnen met de bouw van een
extra beveiligde rechtszaal in de Münchener
mega-bajes Stadelheim (1379 tot max. 2100
plaatsen in noodgevallen). De rechtszaal zal
gebruikt worden voor politieke zaken en
zaken betreffende staatsveiligheid, georganiseerde
criminaliteit en terrorisme. Deze
maximaal beveiligde rechtszaal voorkomt de
noodzaak van gevaarlijke gevangenistransporten
door de hele stad en zal de eerste
glazen cellen voor aangeklaagden herbergen.
Deze oorlog is meest effectief
wanneer degenen aan wie de
oorlog verklaard is niet erkennen,
dat deze oorlog gevoerd
wordt
In de buik van het beest
De context van de bouw van het Justitiecentrum
in München, is een omgeving van
steeds aanwezig en zichtbare repressie. Het
trio bestaande uit politie, justitie en de bajes
doet veel moeite om in de Beierse hoofdstad
van kleine criminaliteit, een harde koers te
varen en het ‘Münchener motto’ van zero tolerance
zo goed mogelijk tot zijn recht te laten
komen. Daarom worden zelfs minimale
overtredingen met de logica van ‘wie niet
horen wil, moet maar voelen’, hard bestraft,
omdat zij de vruchtbare bodem voor verdere
criminaliteit kunnen zijn. Deze ervaring
heeft iedereen en het is daarom ook een
lompe banaliteit, de hardheid van de
strafvervolging in Beieren in vergelijking tot
andere steden te willen tonen. Waarop het
ongeremd en ongestoord heersen en bestraffen
in eerste instantie blijvend effect
heeft, is de mate van sociale pacificatie, de
grens tot waar de bevolking dit alles tolereert,
de uitbreiding van de verlammende
apathie onder de door spektakel omgeven
uitgebuitenen en verinnerlijking van een
cultuur van zelfopgelegde controle, observatie
en verraad. Deze oorlog, deze uiting
van controle in alle aspecten van onze
levens, is meest effectief wanneer degenen
aan wie de oorlog verklaard is niet erkennen,
dat deze oorlog gevoerd wordt.
Een repressie-apparaat heeft niet alleen een
heersende instantie nodig, maar ook een
massa aan onderdanen, die de sociale rollen
rechtvaardigen, die zich vrijwillig een agent
in hun hoofd laten implanteren en zo het ongeremde
functioneren van een algemene repressie
mogelijk maken. Het
bondgenootschap met de meegaande en gedisciplineerde
bevolking is een vruchtbare
bodem voor een scenario waarin onaangepastheid
aan de heersende regels gelijk
opvalt en gecorrigeerd wordt. Scheurtjes in
de muur van pacificatie worden dan gelijk
gerepareerd met het cement van integratie
en herstel onder het mom van misverstanden
en veronderstelde gehoorzaamheid, en breuken
met de heersende macht worden succesvol
onzichtbaar gemaakt en in hun sociale
context geïsoleerd. Het eindproduct van dit
alles is de verspreiding van een diepgewortelde
angst uit de pas te lopen.
In het licht van deze korte beschrijving van
de situatie in München is de bouw van het
234 miljoen euro kostend Straf- en Justitiecentrum
een volgende stap in het beschermen
van de heersende macht, om het
justitieapparaat te perfectioneren, te
centraliseren, veralgemeniseren en beter te
beveiligen tegen gevaren van buitenaf. Door
het bijeengaren van alle gerechts- en vervolgingsinstanties
in één enkel gebouw, wordt
een sneller, beter en veiliger functioneren
van justitie gegarandeerd. De voordelen liggen
voor de hand: kortere lijnen tussen verschillende
ambten; minder ruimtes en in- en
uitgangen om te bewaken et cetera. Op
lange termijn betekent dat een snellere afwikkeling
van rechtszaken en de capaciteit
om sneller meer mensen te kunnen veroordelen.
Daarbij maakt het bouwplan diverse
stedelijke processen zichtbaar en
grijpbaar, die de uitbreiding van deze stad
zelf tot een extra beveiligde rechtszaal maken,
waarin we permanent bewaakt en veroordeeld
worden, en waar het gevaar om
achter slot en grendel te belanden, concrete
vormen aanneemt.
Tekenen van onrust
Toch is er sinds de aankondiging van de
bouw van het justitiecentrum een groeiende
onrust tegen de plannen te zien. Op de
duizenden posters en stickers door de hele
stad, in flyers en straatkranten, op spandoeken
en geverfde en gespoten slogans op
muren en nog op andere manieren, wordt
nu al meer dan een jaar lang het idee besproken
dat we dit project van de macht,
met strijd moeten beantwoorden, een strijd
die zich richt op het verhinderen van de
bouw. Volgens de media is de consequentie
van deze oproep tot sabotage van het justitieapparaat,
tot de aanval en het verhinderen
van de bouw, dat er tot nu toe 220
criminele daden plaatsvonden. De journalisten
hebben het dan over verfbom-aanvallen,
ingeslagen ruiten en brandende
auto's. De staat ziet zich genoodzaakt,
bouwbedrijven en planbureaus van deze
subversieve gevaren bewust te maken, bepaalde
personen en gebouwen speciaal te
beschermen, en op het bij zich hebben van
stickers tegen de bouw van justitiecentrum
te reageren met huiszoekingen, en nu al aan
te kondigen, dat de toekomstige bouwplaats
de veiligste van de stad zal zijn.
De staat observeert de verschillende tekenen
van onrust intens, omdat dat de directe
communicatie door middel van woorden en
2015 - 3 77