Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin 2004 Yılı Kararlarının - Kamu ...

her iki işveren tarafından yapılan işlerin aynı faaliyet kapsamında yürütülüp yürütülmediğini
incelemektedir(Y.21.HD.14-9-2004, 7604/6988, Legal, sa.5, 398;
Y.10.HD. 3-3-2004, 750/2567, Legal, sa. 6, 815)
10. Hukuk Dairesinin kararında, 506 sayılı Yasa m. 87 maddesi kapsamında,
su sayacı üretimi yapan davalı şirket ile davalıya ait binaya deprem takviye
perdeleri yapım işini üstlenen müteahhit arasında asıl işveren-aracı ilişkisinin
bulunup bulunmadığı ve asıl işverenin sorumluluk koşulları geniş biçimde tartışılmaktadır.
Kararda asıl işverenin müştereken sorumlu tutulabilmesi için taşeronun
bir işte veya bölüm ve eklentilerinde iş almış olması gerektiği, asıl işin su
sayacı üretim işi olduğu, iştigal alanı dışındaki onarım işini müteahhide devrettiği,
bu durumda davalı asıl işveren değil, ihale makamı konumunda olduğundan sorumluluğunun
bulunmadığı sonucuna varmıştır.
Karşı oy yazısında ise, daire içtihatlarında 87. maddeyi hiç uygulanamaz
hale getirme eğiliminin bulunduğu ve bu eğilimin öğretide kısmen destek gördüğü,
hükmün uygulanması için asıl işverenden iş alan kişinin asıl işverenle aynı işi
yapması veya bağlantılı bulunması gibi son derece dar, sert ölçütler kullanıldığı,
bu durumda sorumluluğun ekonomik yönden güçsüz tali işverenlere yüklenmesinin
Sosyal Sigortalar Kurumunun haklarını tehlikeye attığı gerekçesiyle ilk derece
mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmuştur.
Öğretide de tartışmaya neden olan sorunun temelinde aynı konuyu düzenleyen
ĐK. m. 2 ile SSK. m. 87 hükümlerinin yorumu yer almaktadır. 1475 sayılı
Yasa döneminde olduğu gibi 4857 sayılı Yasa döneminde de, asıl işveren-alt işveren
ilişkisinin kurulması için alt işveren tarafından yapılan işin asıl işveren tarafından
yürütülen faaliyetle ilişkili olması zorunludur. SSK. m. 87 de de bir işte
veya bir işin bölüm ve eklentilerinde iş alma koşulu getirilmektedir. Bu hükümde
de asıl işveren tarafından yürütülen faaliyetle doğrudan ilişkili olma şartı arandığından,
çoğunluk görüşünün isabetli olduğu kanısındayız.
2. Maddi Zararın Tespiti
a. Meslekte Kazanma Gücü Kaybının Tespiti
Đş kazası sonucu sigortalının uğradığı maddi ve manevi zararın tespiti ile
sürekli iş göremezlik nedeniyle bağlanacak ödeneğin oranı meslekte kazanma
gücü kayıp oranının tespitine bağlıdır. Nitekim Yargıtay, sigortalıda oluşan sürekli
iş göremezlik oranı bağlanacak gelirin peşin sermaye tutarı ile tazminat mikta-