Yargıtayın İş Hukukuna İlişkin 2004 Yılı Kararlarının - Kamu ...

I. Đş Sözleşmesinin Meydana Gelmesi
1. Đşçi sıfatının tespiti amacıyla iş sözleşmesinin unsurlarının incelendiği
ilk kararda(Y.9.HD, 15-12-2004, 9-422/726, Legal, sa.6, 691), davacı davalıya ait
işyerinde orkestra üyesi olarak çalışırken sözleşmesinin feshi üzerine tazminat
alacakları için dava açmış, ilk derece mahkemesi davalı ile orkestra üyelerinden
biri arasında yapılan tek tip istisna sözleşmesi bulunduğu, sözleşmede kimin görev
alacağının önceden belirlenmediği, fatura ile yapılan ödemelerin orkestra üyeleri
arasında paylaşıldığından hareketle arada iş ilişkisi bulunmadığı sonucuna
varmıştır.
Yargıtay, sözleşmeler incelendiğinde çalışma saatlerinin davalı tarafından
belirlendiği, yapılacak işin davalı tarafından düzenlenip denetleneceği, çalışılmayan
günler için ücret ödenmeyeceği hükümlerinin bulunduğu, ayrıca 1997-1998
yıllarında günlük ücretlerin doğrudan davalı işverence tek taraflı olarak belirlendiğini
saptayarak, zaman, işverenin gözetimi altında bağımlı çalışma ve günlük
ücret ödenmesi mevcut olduğundan aradaki ilişkiyi isabetle iş sözleşmesi olarak
nitelemiştir.
2. Đş sözleşmesi ile çalışan avukat ile işveren arasında çıkan uyuşmazlıkta
görevli mahkemeye ilişkin bir diğer karara(Y.9.HD.13-12-2004, 12210/27496,
Legal, sa. 6, 736) konu olan olayda, davacı işveren davalı avukatın aylık ücret
karşılığı iş sözleşmesi ile çalıştığı, sözleşmede ücret dışında ayrıca bir vekalet
ücreti ödenmeyeceği kararlaştırılmış olmasına rağmen şirket bünyesindeki avukatların
takip ettikleri dosyalar sebebiyle hak kazandıkları vekalet ücretinin bir
kısmını çekerek haksız kazanç sağladığı iddiasıyla dava açmış, davalı, arada vekalet
ilişkisi bulunduğunu, bu nedenle Baro hakem kurulunun görevli olduğunu
savunarak görevsizlik kararı verilmesini talep etmiştir.Đlk derece mahkemesi,
diğer avukatların vekalet ücretinin davalı tarafından alınmasının sebepsiz zenginleşme
teşkil ettiği, bu durumda genel mahkemelerin davaya bakmakla görevli
oldukları gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
Yargıtay, olayda zaman, bağımlılık ve ücret unsurlarının bulunduğunu
tespit ederek iş sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın çözüm yerinin iş mahkemesi
olduğu sonucuna varmıştır.
3. Bağımlılık ilişkisinin tartışıldığı üçüncü karar(Y.9.HD. 3-6-2004,
1550/13370, Legal, sa. 5, 332) kanımızca bu konuda 2004 yılında verilen en ilginç
karardır.