Primjeri filantropije u Crnoj Gori do kraja XX vijeka
Primjeri filantropije u Crnoj Gori do kraja XX vijeka
Primjeri filantropije u Crnoj Gori do kraja XX vijeka
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Primjeri</strong> <strong>filantropije</strong> u <strong>Crnoj</strong> <strong>Gori</strong> <strong>do</strong> <strong>kraja</strong> <strong>XX</strong> <strong>vijeka</strong><br />
besplatnu – i to svi <strong>do</strong>bri i marljivi đaci bez razlike vjere i narodnosti. I u ovom slučaju ovaj fond<br />
nazivaće se „Zadužbina Toma K. Popovića“, iz koga će se fonda na određenu svrhu trošiti interes<br />
novca, a u glavnicu ne smije se nipošto dirati. Glavnica neka raste <strong>do</strong> 100.000 dinara pa tek tada<br />
interes neka se počne trošiti na namjenjenu svrhu“.<br />
U ovoj fond Popović je opredijelio i prihod od rasprodatih stvari iz njegove kuće,<br />
kao i 10 akcija Privilegovane Agrarne Banke. Takođe, odredio je da će čitavom imovinom<br />
nakon njegove smrti raspolagati jednako njegov brat Mićo i sestra Zorka, i da će se tek<br />
nakon njihove smrti imovina Toma K. Popovića zavještati kako je naveo u članu 2 i<br />
svog testamenta. Popović je Fondu patrijarha Dimitrija za stipendiranje siromašnih đaka<br />
gimnazije u Herceg Novom priložio 20 akcija Hercegnovske Banke, svoju biblioteku je<br />
poklonio Učiteljskoj školi, a prepisku s „čuvenim književnicima“ i djelo u rukopisu, Srpskoj<br />
Kraljevskoj Akademiji Nauka. Za sirotinju koja se okupi na njegovoj sahrani, odredio je 150<br />
dinara.<br />
Zadužbina Hadži Bogdana i Hadži Stefe Čađenović<br />
Bogdan Čađenović je rođen 1851. godine u Brskutu. 121 Njegova porodica se 1865. godine<br />
preselila u Podgoricu, gdje je Bogdan učio zanat i nakon toga otvorio radionicu za izradu<br />
narodne nošnje. Učestvovao je u crnogorsko-turskom ratu 1876-1878. godine. Nakon<br />
oslobođenja Podgorice, u Novoj (Mirkovoj) varoši je sagradio dvije kuće sa četiri radnje.<br />
Bio je uspješan poslovan čovjek i ubrzo je postao jedan od najbogatijih ljudi u Podgorici.<br />
Bio je poklonik pravoslavne vjere i učestvovao je u brojnim humanitarnim akcijama.<br />
Sa ženom Stefom je 1907. godine otišao na ho<strong>do</strong>čašće u Jerusalim i <strong>do</strong>bio zvanje hadži.<br />
Pomagao je crkve i manastire. Darovao je zvona manastirima Dajbabe, Morača i Stijena<br />
Piperska, kao i crkvama u Podgorici, Pelevom Brijegu, Kolašinu, Trebaljevu i Brskutu. Za<br />
učešće u crnogorsko-turskom ratu <strong>do</strong>bio je crnogorsku i rusku ratnu spomenicu. Nosilac<br />
je Danilovog krsta (V reda) i dva ordena Svetog Save. Bogdan Čađenović je umro 19 2.<br />
godine u Podgorici, a njegova žena Stefa 19 5. godine. Testamentom od 25. decembra 19 0.<br />
godine, hadži Bogdan i hadži Stefa su formirali zadužbinu za školovanje djece iz bratstva<br />
Čađenović. Imovinu zadužbine činila je dvospratna kuća u centru Podgorice. Površina<br />
2 Jovan Čađenović, Hadži Bogdan Čađenović, Zbornik ra<strong>do</strong>va sa naučnog skupa „Sto dvadeset godina od<br />
oslobođenja Podgorice“, Podgorica, 2000, str. .<br />
Popović je Fondu patrijarha<br />
Dimitrija za stipendiranje<br />
siromašnih đaka gimnazije<br />
u Herceg Novom priložio<br />
20 akcija Hercegnovske<br />
Banke, svoju biblioteku<br />
je poklonio Učiteljskoj<br />
školi, a prepisku s<br />
„čuvenim književnicima“<br />
i djelo u rukopisu, Srpskoj<br />
Kraljevskoj Akademiji<br />
Nauka.<br />
Stipendije Čađenovića su se<br />
<strong>do</strong>djeljivale i za školovanje<br />
u bogosloviji, zanatima i<br />
trgovini, a poseban uslov je bio<br />
da stipendisti nakon završetka<br />
školovanja rade u <strong>Crnoj</strong> <strong>Gori</strong>.<br />
53<br />
53
Change language