Helsińska Fundacja Praw Człowieka - idm - International Society for ...

Krajowa Rada Radców Prawnych (nie udziela porad prawnych, ale informuje o 19 Okręgowych
Izbach Radców Prawnych na terenie kraju) – 00-478 Warszawa, Al. Ujazdowskie 18 lok.4; tel. (22)
622-05-88, 622-84-28, 622-84-33; http://sopot.lex.pl/~krrp_warszawa/
Pytanie prawne do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości
Kiedy pojawia się kwestia sporna wokół prawa UE, sąd krajowy może - zgodnie z art. 234 Traktatu -
zwrócić się do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. O podjęcie takiego
działania mogą poprosić sędziego krajowego strony sporu, może to zrobić również on sam. Prawo
skierowania pytania prawnego (tzw. pytanie prejudycjalnego) do ETS ma każdy sąd krajowy,
natomiast obowiązek uczynienia tego spoczywa tylko na sądzie ostatniej instancji.
Może się to okazać bardzo skutecznym środkiem, ponieważ:
- odwołanie się do ETS może w określony sposób ukształtować myślenie przewodniczącego sądu,
zagwarantować, że poświęci on/ona skardze dużo uwagi, uwzględniając fakt, iż cała sprawa dotyczy
kwestii prawa europejskiego.
- organy krajowe, zwłaszcza organy publiczne, zdają sobie sprawę ze szczególnego znaczenia tego
środka odwoławczego i w związku z tym mogą starać się nie dopuścić do tego aby przypadki
dyskryminacji w kraju mogły stać się przedmiotem zainteresowania w Europie.
ETS jest jedynym organem, który może dać rozstrzygającą interpretację znaczenia terminów
zawartych w Dyrektywach.
Jednakże jest to wyjątkowa procedura i eksperci prawa europejskiego znający zasady jej zastosowania
powinni zachować powściągliwość. Poza tym warto zauważyć, że w takiej sytuacji postępowanie w
sądzie krajowym zostaje wstrzymane do czasu rozpatrzenia sprawy przez ETS. Zwłoka ta może
przeciągnąć się np. do dwóch lat, co oznacza czasem poważne konsekwencje dla skargi.
Petycje do Parlamentu Europejskiego
Komisja Petycji Parlamentu Europejskiego może przyjmować petycje od obywateli Unii, którzy chcą,
aby zajęła się ona ich skargami dotyczącymi zarzutu nieprzestrzegania ich praw w świetle
ustawodawstwa Unii Europejskiej.
Informowanie Komisji Europejskiej o dyskryminacyjnych praktykach z zakresu działania
administracji publicznej
Istnieje też możliwość pisemnego, bezpośredniego zwrócenia się do Komisji, co może oznaczać często
szybszy proces postępowania, niż ten przedstawiony wyżej w punkcie 3.2. G. Celem poinformowania
Komisji może być w tej sytuacji próba jej nakłonienia do wszczęcia procedury przeciwko Państwu
naruszającemu prawo.
Komisja i Parlament są zobowiązane przestrzegać w swojej działalności zapisu Karty Praw
Podstawowych UE dotyczącego prawa do dobrej administracji (art.41):
1. Każda osoba ma prawo do tego, aby jego sprawy były załatwione przez Instytucje i Organy Unii
bezstronnie, rzetelnie i w rozsądnym terminie
2. Prawo to obejmuje:
• prawo każdej osoby do osobistego przedstawienia sprawy, zanim zostanie podjęty
indywidualny środek mogący negatywnie wpłynąć na jej sytuacje;
• prawo każdej osoby dostępu do akt jej sprawy, z zastrzeżeniem poszanowania uprawnionych
interesów o równości i tajemnicy zawodowej i handlowej;
• obowiązek uzasadniania swoich decyzji przez organ administracji.
3. Każda osoba ma prawo domagania się od Wspólnoty naprawienia, zgodnie z zasadami ogólnymi
wspólnymi dla prawa Państw Członkowskich, wszelkich szkód wyrządzonych jej przez instytucje lub
funkcjonariuszy przy wykonywaniu ich funkcji.
4. Każda osoba może pisać do każdej instytucji Unii w jednym z języków oficjalnych oraz otrzymać
odpowiedź zredagowaną w tym samym języku.
50