II cild - Evveli.qxp - turan-sam

ÅÉÍÈÀÄËÛ
Ì.Ñ.Îðäóáàäè. [Ãÿùðÿìàí:] Åéíè çàìàíäà
[õàíûìûí] ÿëèíäÿí éàõà ãóðòàðìàã ö÷öí
÷àëûøûðäûì. Ù.Íÿçÿðëè.
ÅÉÍÈÀÄËÛ ñèô. Áàøãàñû èëÿ åéíè àäû äàøûéàí,
åéíè àäû îëàí. Åéíèàäëû ðîìàíûí ìîòèâëÿðè
ÿñàñûíäà ÷ÿêèëìèø ôèëì. Åéíèàäëû øÿùÿðëÿð.
ÅÉÍÈÀÄËÛËÛÃ èñ. Åéíè àääà îëìà, åéíè
àäû äàøûìà. Áèð øÿùÿðäÿ êö÷ÿëÿðèí åéíèàäëûëûüû
áþéöê ÷ÿòèíëèêëÿðÿ ñÿáÿá îëóð.
ÅÉÍÈÁÈ×ÈÌËÈ ñèô. Áèð áè÷èìäÿ îëàí, áèð
úöð. Åéíèáè÷èìëè ïàëòàð.
ÅÉÍÈÁÈ×ÈÌËÈËÈÊ èñ. Áèð áè÷èìäÿ, áèð þë-
÷öäÿ îëìà.
ÅÉÍÈÚÈÍÑËÈ ñèô. Áèð úèíñÿ ìÿíñóá îëàí,
åéíè úèíñäÿí îëàí. Åéíèúèíñëè ìàëëàð. Åéíèúèíñëè
ìàääÿëÿð.
ÅÉÍÈÕÀÑÈÉÉßÒËÈ ñèô. Áàøãàñû èëÿ åéíè
õàñèééÿòäÿ îëàí, õàñèééÿòúÿ îõøàð, áèð úöð,
åéíè. Åéíèõàñèééÿòëè úèñèìëÿð.
ÅÉÍÈÃÈÉÌßÒËÈ ñèô. Áèð ãèéìÿòäÿ, áàøãàñû
èëÿ åéíè ãèéìÿòäÿ îëàí. Åéíèãèéìÿòëè øåé.
ÅÉÍÈÃÈÉÌßÒËÈËÈÊ èñ. Áèð ãèéìÿòäÿ,
áàøãàñû èëÿ åéíè ãèéìÿòäÿ îëìà.
ÅÉÍÈËßØÄÈÐÈËÌß “Åéíèëÿøäèðèëìÿê”-
äÿí ô.èñ.
ÅÉÍÈËßØÄÈÐÈËÌßÊ ìÿúù. Åéíè øåé ùåñàá
åäèëìÿê, òàìàìèëÿ îõøàäûëìàã, áÿðàáÿð
òóòóëìàã.
ÅÉÍÈËßØÄÈÐÌß “Åéíèëÿøäèðìÿê”äÿí
ô.èñ.
ÅÉÍÈËßØÄÈÐÌßÊ ô. Åéíè øåé ùåñàá åòìÿê,
òàìàìèëÿ îõøàòìàã, áÿíçÿòìÿê, áÿðàáÿð
òóòìàã. Ìÿôùóìëàðû åéíèëÿøäèðìÿê.
ÅÉÍÈËßØÌß “Åéíèëÿøìÿê”äÿí ô.èñ.
ÅÉÍÈËßØÌßÊ ô. Òàìàìèëÿ îõøàìàã,
áÿíçÿìÿê, áèð úöð îëìàã, åéíè øÿêèë, åéíè
ôîðìà àëìàã.
ÅÉÍÈËÈÊ èñ. Òàìàìèëÿ îõøàðëûã, òàìàìèëÿ
áÿíçÿðëèê, áèð-áèðèíèí åéíè îëìà. Ýþðöøëÿðèí
åéíèëèéè. – Ëàêèí éåëëÿíúÿê ñöðÿòëÿ ãàëõûáåíäèêúÿ
Âåéñèí ôèêèðëÿðèíäÿ äÿ åëÿ áèë åéíèëèê
àðòûðäû. ß.ßáöëùÿñÿí.
ÅÉÍÈÌß “Åéíèìÿê”äÿí ô.èñ.
ÅÉÍÈÌßÊ ô. ìÿù. Éàõøûëàøìàã, ÿìÿëÿ
ýÿëìÿê. ..Ýöëãÿäÿìè ÿìÿíäÿí ñîíðà óøàã
ÿìÿëëè-áàøëû åéíèìÿéÿ áàøëàäû. ß.Âÿëèéåâ.
ÅÉÍÈÌßÍÀËÛ ñèô. Ìÿíàúà åéíè îëàí, ìÿíàëàðû
áèð îëàí, áàøãàñû èëÿ áèð ìÿíàäà îëàí.
Åéíèìÿíàëû ñþç. Åéíèìÿíàëû èôàäÿ.
ÅÉÂÀÉ
ÅÉÍÈÉÀØËÛ ñèô. Áèð éàøäà, åéíè éàøäà îëàí;
éàøûä. Åéíèéàøëû óøàãëàð. Åéíèéàøëû ãûçëàð.
ÅÉÍÈÉÀØËÛËÛÃ èñ. Áèð éàøäà, åéíè éàøäà
îëìà; éàøûäëûã.
ÅÉÍÈÉÉßÒ èñ. [ÿð.] 1. Òàì îõøàðëûã, òàì
áÿíçÿðëèê; îõøàéûø, áÿíçÿéèø, åéíèëèê, áèð
øåéèí äèýÿðèíÿ åéíè èëÿ ìöâàôèã îëìàñû. Ãÿçåò,
êèòàáäàí äà ýÿëìèøèê úàíà; Åéíèäèð úöìëÿ
äÿ, åéíèäèð ñþç äÿ; Åéíèééÿò è÷èíäÿ öðÿê
áèð éàíà; Âàëëàùè, éîðóëäó ýþçëÿðèìèç äÿ.
Á.Âàùàáçàäÿ.
2. Ðèéàçèééàòäà: áöòöí ùàëëàðäà ÿäÿäè ãèéìÿòëÿðèí
áÿðàáÿðëèéè.
ÅÉÍÈÇÀÌÀÍËÛËÛÃ èñ. Áèð âàõòäà, áèð çàìàíäà
îëìà; áèð âàõòà, åéíè âàõòà äöøìÿ
(òÿñàäöô åòìÿ).
ÅÉØ èñ. [ÿð.] Êåô, çþâã-ñÿôà, ëÿççÿòëè ùÿéàò.
Äþâëÿòëèëÿðèç, ìÿãñÿäèìèç åéøö ñÿôàäûð;
Ìåùìàíëàðûìûç áöñáöòöí ÿðáàáè-ãèíàäûð.
Ì.ß.Ñàáèð. Éîõñóëëàð áîüóëóðêÿí; Áó ãàíëû,
éàñëû âàéäà; Õàãàí äàëìûøäû åéøÿ; Áàüëàðäàêû
ñàðàéäà. ß.Úàâàä. [Õàíëàð] áàäÿëÿðè
ãàëäûðûá, áèð-áèðèíÿ ìÿäùëÿð äåéèá åéøè äàâàì
åòäèðèðäèëÿð. Ñ.Ðÿùèìîâ. Åéø åòìÿê
– êåô ÷ÿêìÿê. Ýöëøÿíäÿ, Ñåééèä, è÷äèì î
øèðèíëÿá èëÿ ìåé; Åéø åéëÿäèì ÷ÿìÿíäÿ áó
ýöí õîñðîâàíÿ ìÿí. Ñ.ß.Øèðâàíè.
ÅÉØ-ÈØÐßÒ èñ. áàõ åéø (áÿçÿí “âÿ”
áàüëàéûúûñû èëÿ). Åéø-èøðÿò ìÿúëèñè. Åéøèøðÿòäÿí
áàøû àéûëìûð. – Ýöëäö ýöë, à÷ûëäû
íÿðýèñ, ëàëÿ äîëäó æàëÿäÿí; Åé, õîø îë êèì,
åéøö-èøðÿò åòìÿéÿ ÿñáàáû âàð. Ôöçóëè. Íàìÿëñÿì
ìÿùÿëëÿñèíèí úàìààòû àòà-áàáàäàí
éåðëè, òàâàíàëû îëóá, ýöíëÿðèíè ìöòòÿñèë åéø âÿ
èøðÿòäÿ êå÷èðÿí áèð õàëã èäè. Í.Íÿðèìàíîâ.
Íÿ ãÿäÿð ÿëèíäÿ äþâëÿò âàð èäèñÿ, ßìèðàñëàí
Ýöëïÿðèéÿ éàõûí äóðìóðäó. Àììà åëÿ êè âàðéîõóíóí
ùàìûñû åéø-èøðÿòÿ ãîéóëóá ïó÷ îëäó,
Ýöëïÿðèíè àëìàã ôèêðèíÿ äöøäö. Ñ.Ñ.Àõóíäîâ.
ÅÉØ-ÈØÐßÒËÈ ñèô. Åéø-èøðÿò îëàí, êåô ÷ÿêèëÿí.
Åéø-èøðÿòëè ìÿúëèñ.
ÅÉÂÀÉ íèäà. 1. Êÿäÿð, àüðû, òÿÿññöô êèìè
ùèññëÿðè áèëäèðèð. Äåäèì: åéâàé, ùàëûì éàìàí
îëóáäóð; Äåäè: ãÿìäÿí áåëèì êÿìàí îëóáäóð.
Ãóðáàíè. Õàáè-ãÿôëÿòäÿí îéàí, ùàé êþíöë,
ùàé êþíöë; Êþíöë, åéâàé êþíöë, âàé êþíöë,
åé âàé êþíöë. Êèøâÿðè.
2. ×àüûðûø, ìöðàúèÿò, éàëâàðûø ìÿãàìûíäà
èøëÿíèð. Áèð ÷îáàí áèð ýöí åòäè äàüäà ùàðàé!
51