sma, istniejące - walczą z problemami finansowymi. W marcu 2006 r.Gazeta Antykwaryczna z miesięcznika stała się kwartalnikiem. Art&Businessw maju 2006 r. żegnał się z czytelnikami, których poparcie sprawiło,że pismo wciąż się ukazuje. Wskutek nieporozumień z wydawcą część zespołuredakcyjnego ARTeonu założyła w sierpniu własny periodyk o sztucewspółczesnej - kwartalnik Artluk - wzbogacając tym samym rynek pismo sztuce o kolejny opiniotwórczy tytuł.Po pierwsze musi być za coCzasopisma o sztuce stanowią część segmentu pism kulturalnych i borykająsię z tymi samymi problemami, co wszystkie inne pisma wchodzącew skład tej kategorii. A głównym problemem jest kwestia finansowa.Jest inicjatywa. Są autorzy. Jest opracowanie graficzne. Gotowe pismo„nagrane" jest na płycie CD i czeka na druk. Ale na druk nie ma pieniędzy.To czarny scenariusz każdej z redakcji pism kulturalnych, który bywa, żepowtarza się z częstotliwością równą periodyczności pisma.Za problemem finansowym stoi kwestia poziomu pisma - wydawcy i redaktorzypoświęcają czas i energię na poszukiwanie źródeł finansowania,zamiast skupić się na podnoszeniu lub utrzymywaniu poziomu merytorycznegoi docieraniu do odbiorców.Rozwiązaniem wręcz idealnym wydaje się prowadzenie pisma w Internecie.„Internet jest jakąś gwarancją, że czasopisma kulturalne pozostawionesame sobie nie znikną - te najbardziej zdeterminowane, pozbawionewiększych dotacji zapewne przeniosą się do sieci" - pisze Konrad C. Kęder^9.Internet daje pismom możliwość dotarcia do szerszego audytorium,„zwiększa ich dostępność, przyspiesza wymianę idei" 30 .Z technicznego punktu widzenia pismo sieciowe ma same zalety, gdyżmoże poza samym tekstem i ilustracjami oferować usługi niedostępnew wydaniu papierowym - np. archiwum, obszerniejszy materiał ilustracyjny,filmy wideo. Rodzi się jednak pytanie o prestiż tekstu publikowanegow sieci.Magdalena Ujma, redaktor pisma internetowego tekstybunkier.com.pl,mówi, że w latach dziewięćdziesiątych, gdy takie pisma zaczynały w Polscepowstawać, spotkała się z głosami, że strona www „nie zapewnia takiejdoniosłości tekstu, że taki tekst jest mniej ważny od tekstu wydrukowanegona papierze" 31 . Roman Lewandowski mówi: „Zła jakość pism przejawia sięzwykle znacznym odsetkiem tekstów nie spełniających kryteriów poznawczych,merytorycznych i innych. Sytuacja ta wiąże się zazwyczaj z trudno-2 9K. C. K cd e r: Co się dzieje z czasopismami kulturalnymi, Znak 2004, nr 2, przedruk w: „WitrynaCzasopism.pr nr 5 (12.02.2004) http://witryna.czasopism.pl/gazeta/drukuj_artykul.php7id_artykulu=307Ost. wejście: 13.05.2005.3 0http://fundacja.czasopism.pl/pl/o-fundacji/48/Ost. wejście: 13.05.2005.31 Wywiad przeprowadzony przez autorką artykułu z redaktorem pisma internetowego teksty.bunkiencom.pl,Magdaleną Ujmą, 15 grudnia 2004 r.
ścią pozyskiwania wartościowych tekstów (w dzisiejszych realiach pisanietekstów analitycznych, za zwykle nędzne wynagrodzenie, jest działalnościączasochłonną i nieopłacalną)" 32 .W jaki sposób określić, czy dane pismo jest dobre, czy też nie? Co jestmiarą sukcesu pisma? Wysokość nakładu? Ilość sprzedanych egzemplarzy?Zdolność docierania do różnych grup społecznych? Powszechna rozpoznawalność?Obecność w ogólnopolskim kolportażu? Prestiż? Uznanie środowiska?Na pewno każdy z tych elementów, ale niekoniecznie wszystkiełącznie. Sukces odniosły Art&Business, Gazeta Antykwaryczna i ARTeon,które najlepiej spośród pism o sztuce radzą sobie na rynku prasowym. Sukcesodniosły też kwartalniki (nieraz zawieszane i wznawiane) o niskichnakładach, ale na wysokim poziomie i o wielkich ambicjach.Dużo czy mało?Pism o sztuce nie jest wcale tak mało, jakby się mogło wydawać. Reprezentująróżnorodną tematykę, a swój przekaz kierują do różnych grup odbiorców.Są pisma krytyczne o sztuce aktualnej skierowane do wyrobionegoczytelnika oraz takie, które bardziej prezentują i wyjaśniają niżkomentują. Są pisma kolekcjonerskie oraz mówiące o wybranych aspektachsztuki: o designie, rzeźbie, tkaninach itd. Są pisma wyłącznie o sztuce orazpisma łączące różne dziedziny kultury. Są pisma wydawane tradycyjniena papierze oraz ukazujące się w sieci. Są specjalistyczne i popularnonaukowe.Może brakuje im prężności działania, ale do tego potrzebna jest w dużejmierze swoboda finansowa. Zamiast toczyć boje o każdy numer, energiaich twórców powinna być skierowana na stronę merytoryczną. Krytykasztuki powinna być zawodem - cenionym i poważanym, a nie działalnościąhobbystyczną, która zamiast gratyfikacji finansowej daje wyłącznie satysfakcję.Pism o sztuce jest wystarczająco dużo, by budować w miarę pełny obrazsztuki. Zawsze jednak pewne środowiska będą niezadowolone i będą domagałysię własnego forum wymiany myśli. „Każde pokolenie, grupa twórczaczy formacja światopoglądowa powinna mieć swoje pismo, bowiem to jedynametoda twórczego uczestnictwa w kulturze" - pisze Andrzej Wilowski33 . Magdalena Ujma wskazuje, jakiego pisma według niej na rynku brakuje:„pisma będącego miejscem dla dobrej, pogłębionej krytyki sztuki. Niekrytyki recenzyjnej, tylko większych esejów, analiz. [...] wydaje mi się, żetakie pismo jest bardziej potrzebne środowisku zajmującemu się sztuką32 Wywiad przeprowadzony przez autorką artykułu z redaktorem naczelnym pisma Fort Sztuki, RomanemLewandowskim, 7 maja 2005 roku.3 3A. W i 1 o w s k i: Stronniczy przegląd prasy, ARTeon 2002, nr 7, s. 11.
- Page 2 and 3:
RAFAŁ RIEDEL, dr, Instytut Politol
- Page 4 and 5:
SPIS TREŚCIOd redaktora 5ROZPRAWY
- Page 6 and 7:
Od redaktoraSpieszcie się czytać
- Page 8:
hamulców." Dla równowagi wypada d
- Page 11 and 12:
cza to więc, że etap ten jest klu
- Page 13 and 14:
wość sprzężenia zwrotnego; „i
- Page 15 and 16:
dwójnej roli - jako odbiorcy i kon
- Page 18 and 19:
Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 20 and 21:
przyczynowo-skutkowym zawarte jest
- Page 22 and 23:
B. Petkowic i S. Baksić-Hrvatin z
- Page 24 and 25:
monopolowego, a wtedy - jeśli decy
- Page 26 and 27:
adiowego ze względu na zapobiegawc
- Page 28 and 29:
według prawa medialnego (RStv). Je
- Page 30:
źniejszego zaznaczenia się proces
- Page 33 and 34:
wydawców 5 . Na polski rynek dzien
- Page 35 and 36:
Niemiecka prasa uznała inicjatywę
- Page 37 and 38:
stacji radiowych, w spółkach świ
- Page 39 and 40:
W sumie Agora jest największym pod
- Page 41 and 42:
IV. Główne skutki konfrontacjiZma
- Page 44 and 45:
Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 46 and 47:
2003/2004 do lutego 2006 roku. Obec
- Page 48 and 49:
W roku 1992 konieczne stało się z
- Page 50 and 51:
cji humanistycznej, wierszówki od
- Page 52 and 53:
Za wyniki w okresie od r. 1995 do s
- Page 54 and 55:
finiowano jego formułę, wskutek c
- Page 56 and 57:
najbardziej dotkliwie uderzyło w p
- Page 58 and 59:
wzrostu sprzedaży w Krakowie, uzys
- Page 60 and 61:
Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 62 and 63:
się podkreśla, że praktyka dzien
- Page 64 and 65: dyscypliny (pedagogika, hermeneutyk
- Page 66 and 67: Żeby adekwatnie poznać rzeczywist
- Page 68 and 69: W sektorze ekonomicznym na pierwszy
- Page 70: dleń" pisze badacz norweski, S. Ho
- Page 73 and 74: Jak widać, modele w prasie polskie
- Page 75 and 76: 2.3. ...referendum było zatem form
- Page 77 and 78: 5) Model ZdrowieW modelu zdrowia wy
- Page 79 and 80: 7.5. ...pośledni mofnost utrhnout
- Page 81 and 82: 10.1. Zajmująca się finansowaniem
- Page 83 and 84: 13.1. EU je hospodáfsky obr, ...al
- Page 86 and 87: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków2006 R.
- Page 88 and 89: obrażalnej wręcz skali, kryzys la
- Page 90 and 91: wszystkich dużych miast sowieckich
- Page 92 and 93: nych weksli, brak jest kredytu, zmn
- Page 94 and 95: dżet ministerstwa wojny wynosi 42
- Page 96 and 97: dację poszczególnych urzędów do
- Page 98 and 99: czeństwie sowieckim świadomość
- Page 100: zwykłe predyspozycje do sprawowani
- Page 103 and 104: nie na rzecz rozwoju czasopism kult
- Page 105 and 106: „Art&Business"Art&Business jest m
- Page 107 and 108: awnymi historyjkami, bogato ilustro
- Page 109 and 110: sma jest od początku związany z r
- Page 111 and 112: ić się do głównego obiegu sztuk
- Page 113: tualna, sztuka kobiet, ekologia, no
- Page 118 and 119: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 120 and 121: Stan prawnyŚwiecka interwencja pra
- Page 122 and 123: wśród naukowców co do tego, co j
- Page 124 and 125: żone na niepożądane stykanie si
- Page 126 and 127: Zdaniem dystrybutorów, w Polsce is
- Page 128 and 129: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 130 and 131: nii 3 , a jednocześnie różnią s
- Page 132 and 133: wanych pism nie znalazłem ani jedn
- Page 134 and 135: Dział: Wprost Przegląd Polityka N
- Page 136 and 137: Muzyka opisywana w tygodnikach opin
- Page 138 and 139: Okazuje się, że płyta w analizow
- Page 140 and 141: właśnie na rok 2005. Wprost i New
- Page 142 and 143: CO STOI ZA NAZWAMIWARTOŚCI?JĘZYK
- Page 144 and 145: goło wy ch, a kończąc na ich uog
- Page 146 and 147: Brachfogela, „Medialna mitologia
- Page 148 and 149: mediów elektronicznych, A. Jaskier
- Page 150 and 151: dakcja Sygnałów Płockich ma pod
- Page 152 and 153: domością, że te grupy nie są ca
- Page 154 and 155: K R O N I K AJerzy Mikułowski Pomo
- Page 156 and 157: SUMMARIESRafał R i e d e 1: THE ME
- Page 158 and 159: Nasz Dziennik, MF Dnes, Lidove novi