Zeszyty PRASOZNAWCZE

przyczynowo-skutkowym zawarte jest przede wszystkim szlachetne, alei naiwne, abstrahujące od praw wolnego rynku, oczekiwanie. Problem koncentracjii jego wpływu na pluralizm mediów i pluralizm w mediach jestbardziej skomplikowany i wieloaspektowy. Wymyka się spod prostychuogólnień i łatwo stawianych tez.Tytułem wstępu, dla objaśnienia stosowanych w artykule pojęć: koncentracja,pluralizm, autor chce ponadto zaznaczyć, że rozróżnia nie tylko dwanajczęściej stosowane i wyżej zaprezentowane sposoby ujmowania „skutków"koncentracji kapitałowej (z tym, że opowiada się za pierwszymz nich). Ma też świadomość dychotomii pojęć: pluralizm zewnętrzny (strukturalny,ilościowy) i pluralizm wewnętrzny (wskazujący na różnorodnośćtreści). I jeśli nawet bliższy jest mu pogląd, że dbałość o utrzymywanie pluralizmuzewnętrznego (w warunkach konkurencyjnego, wolnego rynku)może bardziej ożywczo wpływać na wzbogacanie ofert informacyjnych(treści), to jednak tym aspektem sprawy nie będzie się zajmował, ani też niezilustruje tej kwestii w ujęciu występujących na rynku europejskim systemówmedialnych realizowanych przez poszczególne państwa Wspólnoty.2. Własność medialna a niezależność mediówInstytut Pokoju w Lublanie, w maju 2004 r. wydał książkę pt. „MediaOwnership...", zawierającą opis struktur własności medialnej w większościnowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Zagadnieniatam poruszane, zwłaszcza zaś stawiane i uzasadniane tezy, były wynikiemanaliz przeprowadzonych w ramach projektu realizowanego przezkilkunastu badaczy na przełomie lat 2003/2004. W rok później nakłademWydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego w przekładzie i pod redakcjąBeaty Klimkiewicz ukazało się opracowanie pt. „Własność medialna i jejwpływ na pluralizm oraz niezależności mediów", stanowiące przeniesieniena nasz rynek wydawnictw naukowych części owej publikacji Peace Institute.Autorka, uczestnicząca we wspomnianym projekcie badawczym, pracętę przygotowała jakby na zamówienie animatorów toczącej się w polskichmediach wiosną ubiegłego roku kampanii w obronie wolności słowa.Rzecz w tym, że w owej falującej i gorącej dyspucie trudno doszukać sięśladów wiedzy i przemyśleń zgromadzonych w opracowaniu B. Klimkiewicz.Z wyjątkiem może wyłożonej przez Romana Graczyka argumentacjiw artykule „Nie ufać i nie kontrolować", w 11 numerze Tygodnika Powszechnegoz ub. r.Dla zamknięcia niniejszego wywodu, który nie będzie wołaniem o wolnośćsłowa, koniecznym staje się m.in. przytoczenie dość szczególnej myśliwyrażonej przez S.B. Hrvatin i B. Petkovic współautorek wprowadzenia dopierwszej części wskazanej publikacji. Noam Chomsky wielokrotnie powtarzał,że nie potrzebujemy teorii konspiracyjnej, by analizować tendencyjnośćmediów w krajach zachodnich. Grupa osób i korporacji, które są dzisiajwłaścicielami większości mediów, zdobyła swoje przedsiębiorstwa