Za wyniki w okresie od r. 1995 do sierpnia 2004 r. odpowiadała redakcjakierowana przez Ryszarda Niemca, od sierpnia do listopada (a faktycznie -do października) 2004 r. - przez Leszka Rafalskiego, od października2004 r. do marca 2006 r. - przez Marka Zalej skiego i od marca 2006 r. -przez Janusza Kozioła.Wzrost sprzedaży w latach 1995-1998 był efektem wprowadzonej przezRyszarda Niemca nowej formuły gazety. Zaczął od tego, co było najpilniejsze- od jednoznacznego określenia adresu czytelniczego. Odszedł od kryteriumsympatii politycznych czytelników, dostrzegł istnienie rezerww rynku lokalnym. Stąd ofensywne wejście w problematykę lokalną, nietylko w wymiarze informacyjnym, lecz także reportażowo-publicystycznymw piątkowych i sobotnich magazynach. W roku 2003, ostatnim, w którympismo było prowadzone przez R. Niemca (przeszedł na emeryturę1 sierpnia 2004 roku), średnia sprzedaż w piątki wynosiła 78,8 tys. egzemplarzy.W roku 2005 spadła do średniego poziomu 57,5 tys. Przejście namniejszy format wymusiło uporządkowanie zawartości gazety. Kolor, fotografie(zasada: nie ma tekstu bez ilustrującego go zdjęcia) dodatkowozwiększały atrakcyjność pisma. Ceną ofensywnego wejścia w pozakrakowskirynek czytelniczy było zmniejszenie sprzedaży w Krakowie. Przez krótkiczas w ogóle zrezygnowano z dodatku krakowskiego, dopiero kupno prawado tytułu Echa Krakowa i przejęcie jego majątku za długi w drukarnispowodowało, że od maja 1997 r. stało się ono dodatkiem miejskim (przezkilka miesięcy mutacja krakowska wychodziła pod podwójnym tytułemi z dwoma winietami: Gazety i Echa). Spowodowało to pewien wzrostwpływów reklamowych z terenu Krakowa 21 .Skokowy wzrost sprzedaży w roku 1999 jest związany z reformą podziałuadministracyjnego kraju i przyłączeniem do Małopolski obszarównależących wcześniej do województw: katowickiego, bielsko - bialskiegoi kieleckiego. Dla nowych terenów, które - z braku lepszego pomysłu - nazwanoMałopolską Zachodnią stworzono nowy dodatek - Gazetą Małopolską.Spotkała się ona z dobrym przyjęciem czytelników, szczególnie starszych,którzy czuli sentymentalny związek z Krakowem wywodzący sięjeszcze sprzed reformy 1975 r., kiedy tereny te należały do województwakrakowskiego. Gazeta zyskała wtedy popularność, czynnie angażując sięw sprawy likwidowanych przedsiębiorstw, zwłaszcza kopalni węgla kamiennego„Siersza" w Trzebini. W wyniku tego ze śladowej sprzedaży natym terenie przed reformą (w roku 1998 - 5,3 tys. tygodniowo), sprzedażwzrosła do 35-37 tys. egzemplarzy tygodniowo i utrzymywała się na tympoziomie do początków 2004 r.2 1Według obliczeń W.M. Kolasy z 14 proc. udziałów w krakowskim rynku reklamowym w 1995 do23 proc. po przejęciu Echa, W.M. Kolasa: Prasa Krakowa w dekadzie..., s. 91.
Kryzys przełomuwiekówNa stopniowy spadek sprzedaży w następnych latach złożyło się kilkaczynników. Pierwszym był ogólny spadek czytelnictwa wywołany konkurencjąmediów elektronicznych i internetowych oraz zubożeniem społeczeństwa.Dotknął on zwłaszcza pisma regionalne. Przez Władysława M. Kolasęów spadek czytelnictwa oceniany jest na ok. 1/3, licząc od roku 1989do roku 1997, co wiąże się zarówno z poszerzeniem oferty czytelniczej,a później od roku 2000 - z równoległym rozwojem czytelnictwa prasyprzez Internet 22 . Ta tendencja wzrosła jeszcze wyraźniej w następnych latachi związana jest z rozpowszechnieniem się Internetu w Polsce 23 .W związku ze zmianami na rynku czytelniczym dotychczasowa formułaekstensywnego rozwoju GK stopniowo się wyczerpywała. Mając w perspektywiepojawienie się tabloidu Springera, w lecie 2003 r. zespół przygotowywałnowy layout pisma. Został wprowadzony we wrześniu 2003 r., jakodziałanie uprzedzające zapowiadane na październik pojawienie sięFaktu. Przy zachowaniu dotychczasowych dodatków lokalnych jako osobnychgrzbietów, gruntownie przebudowany miał być grzbiet główny. Większynacisk miano kłaść na komentowanie i analizę zdarzeń niż na czystąinformację. Przyjmowano, że czytelnik dowiaduje się z mediów elektronicznych,co się zdarzyło, natomiast do mediów drukowanych sięgnie poto, aby się dowiedzieć, dlaczego się tak właśnie zdarzyło.Nowy layout wprowadzony od 1 października 2003 r. miał wspierać także„atak na Kraków". Uruchomiono już w roku 2002 Gazetą Nowohucką(ukazywała się od 17 grudnia 2002 r. do lutego 2004 r.), licząc na powtórzeniesukcesu Gazety Małopolskiej, adresowanej głównie do środowiskawielkoprzemysłowego. Tutaj trzeba było się jednak zmierzyć z Głosem. TygodnikiemNowohuckim, który od lat dominował na tym rynku. Wymagałoto czasu i pieniędzy. Wobec braku natychmiastowego sukcesu dodatek zlikwidowanopo upływie roku.Z perspektywy końca roku 2006 decyzja ta wydaje się przedwczesna.Podobnie, jak przedwczesną wydaje się decyzja o rezygnacji z wydań niedzielnychmimo ich deficytowości. Przykład niedzielnych wydań DziennikaPolskiego, które zapewne również nie przynoszą zysku, a mimo tegonadal są wydawane, dowodzi, że jest to dobra forma promocji tytułu. Niestetyna przeszkodzie stanęły względy finansowe i żądanie ze strony właścicielawprowadzenia maksymalnych oszczędności.Koncern stworzył darmowe pismo reklamowe Nasze Miasto, które sięukazywało w latach 2001-2005 w nakładzie 45 400 egzemplarzy. Pomysłbył dobry i pozostawał w nurcie dynamicznie rozwijających się w tymokresie gratisówek. Z perspektywy czasu wydaje się jednak, że błędnie zde-2 2Ibidem, s. 103, por. I. S. F i u t: Aktywność medialna użytkowników Internetu i ich preferencje aksjologiczne,<strong>Zeszyty</strong> Prasoznawcze 2006, nr 1-2 (185-186), s. 80 (tab. 4).2 3Por. R. F i 1 a s: Rośnie dominacja mediów elektronicznych - nowa faza przemian polskiego rynku,<strong>Zeszyty</strong> Prasoznawcze 2003, nr 3-4 (175-176), ss. 7-34 i I.S. Fiut: Aktywność medialna użytkownikówInternetu..., s. 79-81.
- Page 2 and 3: RAFAŁ RIEDEL, dr, Instytut Politol
- Page 4 and 5: SPIS TREŚCIOd redaktora 5ROZPRAWY
- Page 6 and 7: Od redaktoraSpieszcie się czytać
- Page 8: hamulców." Dla równowagi wypada d
- Page 11 and 12: cza to więc, że etap ten jest klu
- Page 13 and 14: wość sprzężenia zwrotnego; „i
- Page 15 and 16: dwójnej roli - jako odbiorcy i kon
- Page 18 and 19: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 20 and 21: przyczynowo-skutkowym zawarte jest
- Page 22 and 23: B. Petkowic i S. Baksić-Hrvatin z
- Page 24 and 25: monopolowego, a wtedy - jeśli decy
- Page 26 and 27: adiowego ze względu na zapobiegawc
- Page 28 and 29: według prawa medialnego (RStv). Je
- Page 30: źniejszego zaznaczenia się proces
- Page 33 and 34: wydawców 5 . Na polski rynek dzien
- Page 35 and 36: Niemiecka prasa uznała inicjatywę
- Page 37 and 38: stacji radiowych, w spółkach świ
- Page 39 and 40: W sumie Agora jest największym pod
- Page 41 and 42: IV. Główne skutki konfrontacjiZma
- Page 44 and 45: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 46 and 47: 2003/2004 do lutego 2006 roku. Obec
- Page 48 and 49: W roku 1992 konieczne stało się z
- Page 50 and 51: cji humanistycznej, wierszówki od
- Page 54 and 55: finiowano jego formułę, wskutek c
- Page 56 and 57: najbardziej dotkliwie uderzyło w p
- Page 58 and 59: wzrostu sprzedaży w Krakowie, uzys
- Page 60 and 61: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 62 and 63: się podkreśla, że praktyka dzien
- Page 64 and 65: dyscypliny (pedagogika, hermeneutyk
- Page 66 and 67: Żeby adekwatnie poznać rzeczywist
- Page 68 and 69: W sektorze ekonomicznym na pierwszy
- Page 70: dleń" pisze badacz norweski, S. Ho
- Page 73 and 74: Jak widać, modele w prasie polskie
- Page 75 and 76: 2.3. ...referendum było zatem form
- Page 77 and 78: 5) Model ZdrowieW modelu zdrowia wy
- Page 79 and 80: 7.5. ...pośledni mofnost utrhnout
- Page 81 and 82: 10.1. Zajmująca się finansowaniem
- Page 83 and 84: 13.1. EU je hospodáfsky obr, ...al
- Page 86 and 87: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków2006 R.
- Page 88 and 89: obrażalnej wręcz skali, kryzys la
- Page 90 and 91: wszystkich dużych miast sowieckich
- Page 92 and 93: nych weksli, brak jest kredytu, zmn
- Page 94 and 95: dżet ministerstwa wojny wynosi 42
- Page 96 and 97: dację poszczególnych urzędów do
- Page 98 and 99: czeństwie sowieckim świadomość
- Page 100: zwykłe predyspozycje do sprawowani
- Page 103 and 104:
nie na rzecz rozwoju czasopism kult
- Page 105 and 106:
„Art&Business"Art&Business jest m
- Page 107 and 108:
awnymi historyjkami, bogato ilustro
- Page 109 and 110:
sma jest od początku związany z r
- Page 111 and 112:
ić się do głównego obiegu sztuk
- Page 113 and 114:
tualna, sztuka kobiet, ekologia, no
- Page 115 and 116:
ścią pozyskiwania wartościowych
- Page 118 and 119:
Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 120 and 121:
Stan prawnyŚwiecka interwencja pra
- Page 122 and 123:
wśród naukowców co do tego, co j
- Page 124 and 125:
żone na niepożądane stykanie si
- Page 126 and 127:
Zdaniem dystrybutorów, w Polsce is
- Page 128 and 129:
Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 130 and 131:
nii 3 , a jednocześnie różnią s
- Page 132 and 133:
wanych pism nie znalazłem ani jedn
- Page 134 and 135:
Dział: Wprost Przegląd Polityka N
- Page 136 and 137:
Muzyka opisywana w tygodnikach opin
- Page 138 and 139:
Okazuje się, że płyta w analizow
- Page 140 and 141:
właśnie na rok 2005. Wprost i New
- Page 142 and 143:
CO STOI ZA NAZWAMIWARTOŚCI?JĘZYK
- Page 144 and 145:
goło wy ch, a kończąc na ich uog
- Page 146 and 147:
Brachfogela, „Medialna mitologia
- Page 148 and 149:
mediów elektronicznych, A. Jaskier
- Page 150 and 151:
dakcja Sygnałów Płockich ma pod
- Page 152 and 153:
domością, że te grupy nie są ca
- Page 154 and 155:
K R O N I K AJerzy Mikułowski Pomo
- Page 156 and 157:
SUMMARIESRafał R i e d e 1: THE ME
- Page 158 and 159:
Nasz Dziennik, MF Dnes, Lidove novi