Zeszyty PRASOZNAWCZE

akterystykę populizmu do ich działań, aby pozbyć się wątpliwości czyzłudzeń w tym zakresie.Przekaz populistyczny jest zorganizowany wokół pięciu kwestii:- Typu relacji łączących nadawcę tego przekazu z ludem. Jest to relacjarówności, a nawet identyczności, pełnego zjednoczenia. Przywódca jestucieleśnieniem ludu. Populista używa kategorii „my" inaczej niż zwykłydemagog, sytuujący się zwykle w pozycji dawcy i dobroczyńcy swoichzwolenników.- Rejestru uczuć, w jakim lokowana jest relacja. To bezpośrednia fizycznabliskość, emocjonalna więź nadawcy i odbiorców, odpowiadająca podobnymzwiązkom panującym w rodzinie.- Diagnozy zla wyrządzonego ludowi. Polega ona na ujawnieniu spiskuprzeciw „prawdziwemu ludowi".- Politycznej oferty, która się sprowadza do obietnicy natychmiastowegorozwiązania wszystkich problemów.- Stosunku do demokracji: populista mówi o potrzebie głębokich reform,radykalnych zmian i ratowania demokracji (Markowski, 2004).Za wyjątkiem ściśle politycznego charakteru ostatnich punktów powyższegozestawienia, mamy tutaj do czynienia z opisem praktyki dziennikarstwa,którą obserwować możemy we współczesnych mediach zarówno prywatnych,jak i publicznych. Jeżeli do tego dodamy kilka innych cechcharakteryzujących sposoby strukturalizowania debaty publicznej przezpopulistów, takich jak prostota {polityka powinna w przejrzysty sposóbucieleśniać proste wartości zwykłych ludzi), kwestionowanie legitymacjirządzących czy moralizatorski charakter przekazu, mamy do czynienia niemalz pełnym obrazem populistycznego charakteru mediów.Jest to konstatacja szczególnie istotna z punktu widzenia relacji systemówpolitycznego i medialnego, pomiędzy którymi występują wzajemnezwiązki zależności. System polityczny potrzebuje legitymizacji działania,którą mogą zapewnić media masowe, upowszechniając i wyjaśniając odbiorcomdecyzje polityczne oraz dostarczając systemowi politycznemuwiedzy na temat ich odbioru, potrzeb i oczekiwań publiczności, społecznejrzeczywistości.Media masowe potrzebują informacji, którą traktują jako podstawowysurowiec do produkcji zawartości. Bez podmiotów systemu politycznego(dostarczycieli surowca) media utraciłyby rację bytu jako kanał i pośrednikkomunikowania politycznego (Oniszczuk, 2000).Tak więc mamy tutaj do czynienia ze swego rodzaju współzależnością,wzajemnym warunkowaniem się dwóch systemów, do których niektórzyautorzy dodają również inne, np. podsystem ekonomiczny. „System komunikowaniapolitycznego - pisze B. Dobek-Ostrowska - postrzegam jakoefekt interakcji systemów medialnego i politycznego, a także ekonomicznego,dokonującego się w systemie społecznym i rozumiem go jako strukturęstworzoną z trzech elementów: podsystemu politycznego, podsystemu medialnegoi systemu społecznego, tj. społeczeństwa występującego w po-