dację poszczególnych urzędów do ministerstw włącznie 75 . To jednak na nicsię zdało, bo - pisali publicyści sowieccy - Polska zbankrutowała. Budżetpaństwa polskiego nazywano „budżetem wojny, terroru i głodu", a wysiłkizmierzające do jego uzdrowienia były „okradaniem mas pracujących". Stalepodkreśla się, że zamrożono wydatki na oświatę, pomoc dla inwalidówi bezrobotnych, utrzymując nadal wielkie wydatki na armię, policjęi sądownictwo 76 .Pomimo wielu zabiegów uzdrawiających deficyt budżetowy w Polsce,za pięć miesięcy 1931 r. (od lutego do czerwca), wyniósł 126 min złotych 77 .Trudne warunki, w jakich żyli ludzie w Rzeczypospolitej, prasa sowieckawychodząca na Białorusi przedstawiała na przykładzie Żyrardowa, porównującobecną sytuację w mieście z okresem przedwojennym, kiedy to miastoznajdowało się w zaborze rosyjskim. „Przed wojną Żyrardów liczył 40tysięcy mieszkańców, obecnie tylko 27 tysięcy. W fabrykach pracowało 8,5tys. robotników, obecnie tylko 1,1 tys. Pensje robotnicze są w jeszcze tamistniejących fabrykach głodowe, wynoszą od 86 kopiejek do 1 rubla 93 kopiejkitygodniowo. Praca jest bardzo ciężka i wyniszczająca. Ponadto 20tys. osób, spośród mieszkańców miasta, pozbawionych jest chleba" 78 .Porównując sytuację gospodarczą w Polsce do sytuacji w innych krajachKomunist pisał: "Jakkolwiek w roku 1928, w dobie największego rozkwitupolskiej ekonomii, przeciętny poziom życiowy polskiego robotnika nieprzewyższał poziomu życiowego robotnika chińskiego czy hinduskiego, tojednak tego rodzaju sytuacja była idealną w porównaniu z dzisiejszą". 79Nawetw Sejmie pojawiły się głosy, że „poziom życia polskiego włościaninajest bardziej zbliżony do poziomu Murzyna niż mieszkańca Europy Zachodniej"80 . Dziennikarze sowieccy mocno ubolewali nad losem chłopóww Polsce, którzy „mieszkają w norach jak lisy" i „żywią się głównie ziemniakami"81 .Artykuły prasowe obrazujące sytuację społeczno - polityczną w Rzeczypospolitejzarówno w okresie koniunktury, jak i głębokiego kryzysu były dosiebie bliźniaczo podobne. Te dwa skrajnie różne uwarunkowania przedstawianoporównywalnie, różnicą była tylko ilość informacji o Polsce, tzn. imgorzej się nad Wisłą działo, tym więcej uwagi prasa sowiecka nam poświęcała.W latach największego załamania gospodarczego relacje z Warszawyzajmowały w najważniejszych tytułach prasowych więcej miejsca niżz Berlina, Paryża czy Londynu, a to najlepiej świadczy o roli, jaką dla Polskiprzewidywano w politycznych koncepcjach Kremla.7 57 67 77 87 98 08 1Czarnomorska Komuna, 21 czerwca 193 lr.Komunist, 18 marca 1931 r.Proletariacka Prawda, 15 lipca 1931 r.Orka, 11 lipca 1931 r.Komunist, 11 lipca 1931 r.Marchlewszczyzna Radziecka, 5 sierpnia 1931 r.Sowietskaja Żizń, 5 sierpnia 1931 r.
Stereotypy w służbie propagandyAnalizując wizerunek Polski i Polaków na łamach prasy sowieckiej, należymieć na uwadze do jakiego społeczeństwa adresowany był przekaz.Jakie stereotypy przede wszystkim pokutowały wśród Rosjan na temat Polaków.Te dwa słowiańskie narody przez wieki żyjące obok siebie niedarzyły się zbytnią sympatią. Przeciwnie, uczuciem dominującym we wzajemnychstosunkach była pogarda, jawna i ukryta wrogość, a nawet nienawiść.Bolszewicy jako rewolucjoniści pisali historię swojego kraju niemalżeod nowa. Jednakże „ustrój sprawiedliwości społecznej" przyszło imbudować w konkretnym czasie, z określonym społeczeństwem, dlatego teżmusieli się liczyć z funkcjonującymi w jego łonie mitami, fobiami i kompleksami.Okoliczności te nabrały szczególnego znaczenia, kiedy stało się jasne, żenie uda się, przynajmniej na razie - jak sądzono - wywołać rewolucji światoweji Stalin ogłosił hasło budowy socjalizmu w jednym kraju. Wówczasto od siły tego kraju zależna była nadzieja na przyszłe zwycięstwo idei komunizmuw świecie. Budując siłę państwową Związku Sowieckiego, powróconowięc do nagromadzonych pokładów nacjonalizmu, szowinizmu1 dawnych niechęci. Odgrzewano stare, a przecież nigdy nie wygasłe uprzedzeniawobec Polaków i Polski.Te zadawnione urazy antypolskie wykorzystano już podczas wojny1920 r., kiedy to, doceniając rolę oddziaływania psychologicznego, nieszczędzono wysiłku i środków na druk i kolportaż wydawnictw antypolskich.Napisane w tym duchu materiały agitacyjne rozrzucane były nawetz samolotów 82 . Podczas tej wojny propaganda bolszewicka była bardzo intensywnai skierowana głównie do dwóch środowisk: żołnierzy ArmiiCzerwonej z jednej strony, a z drugiej do żołnierzy Wojska Polskiego orazzaplecza cywilnego polskiej armii. Propagandę tę oparto na tezie o wyzwoleńczejroli Armii Czerwonej, która niesie wolność proletariatowi i włościaństwupolskiemu. We własnym środowisku ilość zebrań, odczytów, dyskusji,koncertów, widowisk szacowano w tysiącach. Tylko w lipcu 1920 r.ukazały się aż 82 wydawnictwa polityczno-agitacyjne, o łącznym nakładzie2 562 000 egzemplarzy. Codziennie do oddziałów frontowych docierały gazetyo nakładzie 700 000 egzemplarzy 83 .Po klęsce warszawskiej 1920 r. fobie antypolskie w kierownictwie sowieckimjeszcze bardziej się nasiliły. Spotęgowały się kompleksy i obawywobec Polski, której się bano i dlatego ją wyśmiewano, wyszydzano, zohydzano.Stalin dla swych politycznych celów programowo nasilał w społe-8 2A. J. L e i n w a n d: Z dziejów polsko-sowieckiej wojny propagandowej 1919-1920 [w:] Międzymorze.Polska i kraje Europy Środkowo-Wschodniej: XIX-XX wiek. Studia ofiarowane Piotrowi Łossowskiemuw siedemdziesiątą rocznicą urodzin, Warszawa 1995, s. 199-200.8 3T. Te siar: Propaganda bolszewicka podczas wojny polsko-rosyjskiej 1920 roku, Warszawa 1938,s. 225.
- Page 2 and 3:
RAFAŁ RIEDEL, dr, Instytut Politol
- Page 4 and 5:
SPIS TREŚCIOd redaktora 5ROZPRAWY
- Page 6 and 7:
Od redaktoraSpieszcie się czytać
- Page 8:
hamulców." Dla równowagi wypada d
- Page 11 and 12:
cza to więc, że etap ten jest klu
- Page 13 and 14:
wość sprzężenia zwrotnego; „i
- Page 15 and 16:
dwójnej roli - jako odbiorcy i kon
- Page 18 and 19:
Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 20 and 21:
przyczynowo-skutkowym zawarte jest
- Page 22 and 23:
B. Petkowic i S. Baksić-Hrvatin z
- Page 24 and 25:
monopolowego, a wtedy - jeśli decy
- Page 26 and 27:
adiowego ze względu na zapobiegawc
- Page 28 and 29:
według prawa medialnego (RStv). Je
- Page 30:
źniejszego zaznaczenia się proces
- Page 33 and 34:
wydawców 5 . Na polski rynek dzien
- Page 35 and 36:
Niemiecka prasa uznała inicjatywę
- Page 37 and 38:
stacji radiowych, w spółkach świ
- Page 39 and 40:
W sumie Agora jest największym pod
- Page 41 and 42:
IV. Główne skutki konfrontacjiZma
- Page 44 and 45:
Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 46 and 47: 2003/2004 do lutego 2006 roku. Obec
- Page 48 and 49: W roku 1992 konieczne stało się z
- Page 50 and 51: cji humanistycznej, wierszówki od
- Page 52 and 53: Za wyniki w okresie od r. 1995 do s
- Page 54 and 55: finiowano jego formułę, wskutek c
- Page 56 and 57: najbardziej dotkliwie uderzyło w p
- Page 58 and 59: wzrostu sprzedaży w Krakowie, uzys
- Page 60 and 61: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 62 and 63: się podkreśla, że praktyka dzien
- Page 64 and 65: dyscypliny (pedagogika, hermeneutyk
- Page 66 and 67: Żeby adekwatnie poznać rzeczywist
- Page 68 and 69: W sektorze ekonomicznym na pierwszy
- Page 70: dleń" pisze badacz norweski, S. Ho
- Page 73 and 74: Jak widać, modele w prasie polskie
- Page 75 and 76: 2.3. ...referendum było zatem form
- Page 77 and 78: 5) Model ZdrowieW modelu zdrowia wy
- Page 79 and 80: 7.5. ...pośledni mofnost utrhnout
- Page 81 and 82: 10.1. Zajmująca się finansowaniem
- Page 83 and 84: 13.1. EU je hospodáfsky obr, ...al
- Page 86 and 87: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków2006 R.
- Page 88 and 89: obrażalnej wręcz skali, kryzys la
- Page 90 and 91: wszystkich dużych miast sowieckich
- Page 92 and 93: nych weksli, brak jest kredytu, zmn
- Page 94 and 95: dżet ministerstwa wojny wynosi 42
- Page 98 and 99: czeństwie sowieckim świadomość
- Page 100: zwykłe predyspozycje do sprawowani
- Page 103 and 104: nie na rzecz rozwoju czasopism kult
- Page 105 and 106: „Art&Business"Art&Business jest m
- Page 107 and 108: awnymi historyjkami, bogato ilustro
- Page 109 and 110: sma jest od początku związany z r
- Page 111 and 112: ić się do głównego obiegu sztuk
- Page 113 and 114: tualna, sztuka kobiet, ekologia, no
- Page 115 and 116: ścią pozyskiwania wartościowych
- Page 118 and 119: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 120 and 121: Stan prawnyŚwiecka interwencja pra
- Page 122 and 123: wśród naukowców co do tego, co j
- Page 124 and 125: żone na niepożądane stykanie si
- Page 126 and 127: Zdaniem dystrybutorów, w Polsce is
- Page 128 and 129: Zeszyty PRASOZNAWCZEKraków 2006 R.
- Page 130 and 131: nii 3 , a jednocześnie różnią s
- Page 132 and 133: wanych pism nie znalazłem ani jedn
- Page 134 and 135: Dział: Wprost Przegląd Polityka N
- Page 136 and 137: Muzyka opisywana w tygodnikach opin
- Page 138 and 139: Okazuje się, że płyta w analizow
- Page 140 and 141: właśnie na rok 2005. Wprost i New
- Page 142 and 143: CO STOI ZA NAZWAMIWARTOŚCI?JĘZYK
- Page 144 and 145: goło wy ch, a kończąc na ich uog
- Page 146 and 147:
Brachfogela, „Medialna mitologia
- Page 148 and 149:
mediów elektronicznych, A. Jaskier
- Page 150 and 151:
dakcja Sygnałów Płockich ma pod
- Page 152 and 153:
domością, że te grupy nie są ca
- Page 154 and 155:
K R O N I K AJerzy Mikułowski Pomo
- Page 156 and 157:
SUMMARIESRafał R i e d e 1: THE ME
- Page 158 and 159:
Nasz Dziennik, MF Dnes, Lidove novi