Musolinijev mikrofon - Radio propaganda fašističke Italije

66
Tanja Tatomirović
1932. godine, kada je fašizam bio samo deset godina star, u inostranstvu
je već bio popularan kao što je bio popularan među Italijanima i njoj je on
„pričinio više dobroga nego lošega“ u to vreme 76 .
Musolinijeva popularnost je rasla i Liza je pratila društvene promene koje
su se dešavale u zemlji 77 . Kada ju je Polvereli ponovo pozvao na sastanak i
poslao po nju policijski motocikl koji prima nekoliko ljudi, bilo joj je veoma
teško da odbije ponudu. Napisala je „Kombinacija je bila neodoljiva, naravno
- dodvoravanje, Duče, Markoni, policijska pratnja, dva čoveka sa radija koja
su čekala u kancelariji glavnog urednika da porazgovaraju sa mnom o nekolicini
tehničkih detalja vezanih za program. Sve u svemu kada se sumira: fašistički
poziv je ujedno i fašistička komanda. Ne možete reći da je Italija kasno krenula
sa radio emitovanjem. Prva italijanska radio stanica se otvorila tek 1924. god.,
ali Musolini nije ni pokušavao da preuzme punu kontrolu nad tim sve do kasnih
dvadesetih“ 78 .
I tako je Liza Serđo 1932. godine sasvim nerado postala jedna od najpoznatijih
voditeljki, počevši da emituje za Italiju propagandne emisije na stranom
jeziku koje su bile sponzorisane od strane Službe za štampu i propagandu
(1935. godine Služba se proširila do te mere da je postala Ministarstvo, a
1937. je i dobila ime Ministarstvo za narodnu kulturu).
O njenom radu na emisijama su pisale novine u Engleskoj i Sjedinjenim Američkim
Državama, što je doprinelo da učvrsti svoje američke veze 79 . Izdata
joj je identifikaciona kartica koja je potvrđivala da je profesionalni novinar,
kao i knjižica za novinare za putovanja vozom, koja joj je omogućavala da
kupi kartu sa 70% popusta. Njene odgovornosti su obuhvatale prevođenje
vesti na francuski i engleski jezik i emitovanje petnaestominutnih vesti u
sedam časova uveče.
76 Sanger, Rebel in Radio. 86, 87.
77 Margaret A. Walsh, ““Brave Women and Fair Men”: Women Advocates of U.S. Intervention in
World War II, 1939-1941” (Ph.D. Dissertation, University of Washington, 1996), 235.
78 Lisa Sergio, “Lisa Sergio’s Column of the Air WQXR November 27th 1940,” 27 November
1940. Box 11 Folder 78, Lisa Sergio Papers, Georgetown University Library, Special
Collections Division, Washington, D.C. Georgetown University Library, Special Collections
Division, Washington, D.C., http://library.georgetown.edu/
79 http://openlibrary.org/a/OL256636A