Untitled - Fakultet za menadzment Sremski Karlovci

PITANJE AUTORSTVA U DIGITALNIM ŽANROVIMA
THE QUESTION OF AUTHORSHIP IN DIGITAL GENRES
JELENA KLEUT
Odsek za medijske studije, Filozofski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu
Rezime: Ovaj rad zasnovan je na široj definiciji žanra, ne kao tipične matrice forme i
sadržaja, već žanra kao vrste društvenog delovanja, koje ima određene društvene ciljeve.
Kako autori primećuju, u okruženju novih medija pitanja pošiljalaca i primalaca postaje
veoma relevantno pošto proizvodnja žanrova i njihova reprodukcija postaje sve fluidnija i
umreženija. Stabilnost prethodnih žanrova je, makar delimično, obezbeđena autoritetom
proizvođača koji, stvarajući određeni žanr, legitimiše njegovu društvenu svrhu i stabilizuje
značenja unutar žanra za nameravane primaoce. Kako uloga autora postaje disperzovana
u mrežnom ko-stvaranju, između nameravanog delovanja i ostvarenog delovanje, koje je
problematično i u nekim tradicionalnim žanrovima, pojavljuju se velike razlike. Mogu se
uočiti dva paralelna, čak i sučeljena procesa. Sa jedne strane, obezbeđivanje stabilnosti u
komuniciranju ostvaruje se sve većim oslanjanjem na žanr. Sa druge strane, korisnici
odbacuju ponuđene putanje i u individualnim i kolektivnim promenama nastaju nove
žanrovske ekologije.
Ključne reči: novi mediji, digitalni žanr, autorstvo, ko-kreiranje
Abstract: This paper starts from the broader view of the genre, not as a typical formcontent
matrix, but as type of social action, intended for specific social purposes. As
already noticed by the scholars, in new media environment the question of senders and
receivers becomes highly relevant, as the production and re-production of genres becomes
ever more fluid and networked. The stability of previous genres is, at least in part, achieved
by the authority of the producer who, by enacting a genre, legitimizes its social purposes
and stabilizes the meanings within the genre for the intended recipients. As the function of
author becomes dispersed in networked co-creation, action intended and action achieved –
already problematic in some traditional genres – become highly divergent. Two parallel or
even competing processes can be identified. On one hand, the burden of providing stability
in communication is being met by increased reliance on genre. On the other hand, users
are resisting the paths that are offered and, in individual and collective repurposing, new
genre ecologies emerge.
Key words: new media, digital genre, authorship, co-creation
16