Dziedzictwo kulturowe Euroregionu Beskidy
Dziedzictwo kulturowe Euroregionu Beskidy
Dziedzictwo kulturowe Euroregionu Beskidy
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Wstęp<br />
W dniu 24 listopada 2005 roku odbyła się w Bielsku-Białej międzynarodowa<br />
konferencja naukowa na temat: „Przeszłość. Teraźniejszość. Przyszłość <strong>Euroregionu</strong> <strong>Beskidy</strong>”.<br />
Organizatorem spotkania była Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku-Białej wspólnie<br />
z Uniwersytetem w Żylinie. Wzięli w nim udział naukowcy z kilku polskich i słowackich<br />
wyższych uczelni, pracownicy instytucji i organizacji gospodarczych i kulturalnych,<br />
przedstawiciele władz euroregionu, władz rządowych i samorządowych oraz licznie zgromadzeni<br />
słuchacze. Wygłoszone referaty grupowały się w czterech sekcjach tematycznych:<br />
Perspektywy i szanse <strong>Euroregionu</strong> „<strong>Beskidy</strong>”, Krajobraz kulturowy <strong>Euroregionu</strong> „<strong>Beskidy</strong>”,<br />
<strong>Dziedzictwo</strong> <strong>kulturowe</strong> <strong>Euroregionu</strong> „<strong>Beskidy</strong>”, Sprawy narodowościowe w Euroregionie<br />
„<strong>Beskidy</strong>”. Obecnie przekazujemy czytelnikom materiały ze wspomnianej konferencji<br />
w postaci czterech zeszytów naukowych. Publikacja ta jest częścią projektu zarządzanego<br />
przez Euroregion „<strong>Beskidy</strong>” i wspomaganego przez Unię Europejską w ramach Wspólnego<br />
Funduszu Małych Projektów Phare CBC Polska – Słowacja 2003.<br />
Zeszyt niniejszy poświęcony jest problematyce dziedzictwa <strong>kulturowe</strong>go w regionie<br />
beskidzkim. <strong>Dziedzictwo</strong> przeszłości jest na obszarze zachodnich Beskidów i ich<br />
pogórza niezmiernie bogate i dość dobrze zachowane. Łączy w sobie elementy kultury<br />
ludowej i kultury wysokiej, w przeważającej mierze kultury wiejskiej, ale także<br />
mieszczańskiej, małomiasteczkowej, a nawet wielkomiejskiej. Uzupełniają go w ostatnich<br />
czasach elementy cywilizacji przemysłowej, zabytki techniki. W dziedzictwie<br />
regionalnym zespalają się wpływy polskie, słowackie, czeskie, wołoskie, niemieckie<br />
(także w regionalnych odmianach – austriackich, śląskich, może nawet fryzyjskich),<br />
żydowskie, węgierskie, cygańskie. Przenikają uzupełniające się, choć łatwiej dostrzec<br />
ich dialektyczną przeciwstawność, różne tradycje duchowości: rzymskokatolicka<br />
i ewangelicka. Tradycyjny podział na kulturę materialną i duchową traci swoją ostrość.<br />
Świadomość twórców, kontynuatorów i spadkobierców osadzona jest we wzorach i w pojęciach<br />
należących do obu sfer i do obu wnosi, nieraz równocześnie, nowe wartości.<br />
Pomnik, zabytek, zapis dziedzictwa <strong>kulturowe</strong>go osadzony jest co prawda w konkretnym<br />
miejscu i czasie, jest dziełem konkretnych ludzi, ale jednocześnie należy do całej<br />
regionalnej przestrzeni <strong>kulturowe</strong>j. Świadomość wspólnoty w kulturze, w dziedzictwie<br />
wykraczającym nawet poza własny krąg etniczny, staje się w ostatnich dziesięcioleciach<br />
coraz bardziej obecna. Możemy dziś łatwiej dostrzec nasze związki z tradycjami, które<br />
niedawno były postrzegane jako obce. Dzieje się tak w dużej mierze dzięki przekazowi<br />
przeszłości, z którym oswaja nas czas, i które staje się nasze, nie tracąc jednocześnie swojego<br />
autentycznego rodowodu. <strong>Dziedzictwo</strong> nie jest jednak dane raz na zawsze: płomień rozgryza<br />
malowane dzieje, skarby mieczowi rozkradają złodzieje, a i pieśń wcale nie uchodzi już<br />
cało... To, co nas kształtuje, jest więc jednocześnie zobowiązaniem wobec przyszłości.<br />
Przekonanie o fundamentalnej roli dziedzictwa <strong>kulturowe</strong>go w kształtowaniu<br />
tożsamości społeczności ludzkich rodzić musi imperatyw działania dla jego zachowania,<br />
9
Change language